«Χειρ Φειδίου εποίησεν;» Κανείς ποτέ δεν θα μπορέσει να το πει με βεβαιότητα – τουλάχιστον με τη σημερινή τεχνολογία. Ωστόσο στο Μουσείο Ακρόπολης είναι βέβαιοι:
η γωνιακή μετόπη αρ 32 του Παρθενώνα, η αποκαλούμενη «Ευαγγελισμός», έχει δημιουργηθεί από μεγάλο τεχνίτη. Τον ίδιο τον Φειδία ή έναν από τους καλύτερους μαθητές του; Αγνωστο, αλλά στην προκειμένη περίπτωση αυτό δεν αφαιρεί τίποτα από τη γοητεία και την ομορφιά του αρχαίου.
Χιλιάδες άνθρωποι θαύμασαν χθες από κοντά τη μετόπη στην προσωρινή θέση της στο δάπεδο της αίθουσας με τη ζωφόρο. «Απέναντί» της τοποθετήθηκε μία ακόμη μετόπη εξαιρετικής ομορφιάς: η Αμαζόνα (Αντιόπη ή Ιππολύτη) που παρακινεί σε έφοδο εναντίον των εχθρών. Η «πρώτη» τους στο μουσείο συνδυάστηκε με την ελεύθερη είσοδο του κοινού λόγω εθνικής επετείου.
Οι μετόπες θα παραμείνουν σε ειδικά βάθρα στο δάπεδο για λίγους μήνες. Στη συνέχεια θα μεταφερθούν στη θέση οριστικής έκθεσής τους, ψηλότερα από τη ζωφόρο.
Οπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Μουσείου καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής πρόκειται για έργα εξαιρετικής τεχνικής. Στη βορειοδυτική, τη λεγόμενη του Ευαγγελισμού, εμφανίζονται η Ηρα με την Ηβη (κατά πάσα πιθανότητα είναι η κόρη της μητέρας των θεών και όχι η Αθηνά, όπως έχει επικρατήσει).
Η Ηρα κάθεται σε βράχο, που σημαίνει ότι είναι στον Ολυμπο, ενώ η Ηβη παριστάνεται με την τυπολογία που υποδηλώνει άφιξη, δηλαδή με το ιμάτιο να κυματίζει προς τα πίσω.
Ο κ. Παντερμαλής αναφέρει πως, σύμφωνα με τις ερμηνείες, οι δύο θεές απεικονίζονται κατά τη στιγμή που οι θεοί έχουν αποφασίσει πως οι Ελληνες θα νικήσουν στον Τρωικό πόλεμο και ακολουθεί η δραματική νύχτα άλωσης της πόλης.
Σύμφωνα με την παράδοση, η 800 κιλών μετόπη του Ευαγγελισμού σώθηκε από τη μανία των χριστιανών κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ. και δεν καταστράφηκε από απολαξεύσεις, επειδή θεωρήθηκε πως απεικονίζεται ο Ευαγγελισμός. Και πράγματι η στάση των δύο μορφών είναι τέτοια ώστε να φαίνεται (με καλή θέληση και προσπάθεια είναι η αλήθεια) πως παριστάνονται ο Αγγελος και η Παρθένος. Κατά άλλες εκδοχές στην καταστροφή των κεφαλών από τα γλυπτά έχει συντελέσει και το ότι νεαροί και παιδιά τα έβαζαν «σημάδι» για σκοποβολή.
Ο Δημήτρης Μαραζιώτης, επικεφαλής των συνεργείων που συντήρησαν τα έργα, στέκει συγκινημένος μπροστά στα γλυπτά του Φειδία. Με λέιζερ και άλλες μη καταστροφικές τεχνικές ο κ. Μαραζιώτης και οι συνεργάτες του απομάκρυναν τη μαύρη κρούστα και τις διάφορες άλλες επικαθίσεις κάνοντάς τα να «αστράφτουν».
Χωρίς, φυσικά, να απομακρύνουν την πατίνα των αιώνων που πια λειτουργεί σαν «επιδερμίδα» τους και τα προστατεύει. Ιδιαίτερη δουλειά χρειάστηκε για τις πτυχώσεις των ενδυμάτων που είναι από τα πλέον δύσκολα σημεία σε καθαρισμούς.
Οι «μάρτυρες» που έμειναν σε κάποια μικρά σημεία παρουσιάζουν την τεράστια διαφορά: το μαύρο (στην κυριολεξία) με το υπόλευκο του πεντελικού μαρμάρου. Οσο για τη δυτική μετόπη με την Αμαζόνα, ο κ. Μαραζιώτης αναφέρει πως πρόκειται για τη μοναδική που έχει μία μόνο μορφή. Ολες οι άλλες έχουν δύο.
Τα δύο γλυπτά ανέβηκαν από τα υπόγεια, όπου και συντηρήθηκαν επί αρκετούς μήνες, λίγο μετά τα μεσάνυχτα του Σαββάτου – προς το ξημέρωμα της Κυριακής. Στο μουσείο καθαρίζονται και άλλα γλυπτά και μία ακόμα μετόπη συντίθεται με ένθεση των κομματιών που έχουν διασωθεί σε πλεξιγκλάς. Προετοιμάζεται επίσης μια έκθεση για το χρώμα στα αρχαία γλυπτά που θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
Πηγή: Έθνος
