Τον ρεαλιστή καλλιτέχνη Βάλια Σεμερτζίδη αλλά και τον μοντερνιστή γλύπτη Κώστα Κουλεντιανό θα φιλοξενήσει το Κτίριο Πειραιώς τον Σεπτέμβριο
Eργα του Βάλια Σεμερτζίδη και ένα από τα 120 γλυπτά του Κώστα Κουλεντιανού που περιλαμβάνει η έκθεση
Με έναν συνειδητό ρεαλιστή ζωγράφο, τον Βάλια Σεμερτζίδη, και με έναν μοντερνιστή γλύπτη, η πορεία του οποίου προς τη λιτή και γεωμετρική αφαίρεση υπήρξε σταδιακή και συνειδητοποιημένη, τον Κώστα Κουλεντιανό, αρχίζει το φθινοπωρινό του πρόγραμμα το Μουσείο Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς. Και οι δύο εκθέσεις είναι από τις σημαντικότερες του Β΄ εξαμήνου του 2012 για το μουσείο, το οποίο ανακοίνωσε τον εκθεσιακό προγραμματισμό μόνο για το δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου.
Και οι δύο εκθέσεις είναι πολυαναμενόμενες. Η έκθεση Σεμερτζίδη έρχεται από αλλεπάλληλες αναβολές, ενώ η έκθεση Κουλεντιανού προετοιμάζεται καιρό, με την επιστημονική επιμέλεια του Ντένη Ζαχαρόπουλου. 120 γλυπτά θα δείξουν τη λαμπρή πορεία ενός σπουδαίου Ελληνα γλύπτη, που αναγνωρίστηκε στην Ευρώπη και ειδικά στη Γαλλία όπου κατέφυγε το 1945 με το θρυλικό πλοίο «Ματαρόα» και έζησε ως το τέλος της ζωής του, το 1995. Η γνωριμία του στο Παρίσι με τον γλύπτη Ανρί Λοράνς υπήρξε καθοριστική.
Εγκατέλειψε την ακαδημαϊκή γλυπτική και από τα παραδοσιακά υλικά (πηλός, γύψος, μπρούτζος) πέρασε στο μολύβι και αργότερα υιοθέτησε το σίδερο, ένα δύσκολο υλικό, με το οποίο διερεύνησε τις σχέσεις χώρου, ύλης και φωτός,
χρησιμοποιώντας όλο και πιο απλές, δυναμικές και καθαρές φόρμες.
Οταν έφτασε σταδιακά να αφαιρέσει καθετί περιττό, οδηγήθηκε σε ρυθμικές εναλλαγές φωτός και σκιάς, που πέτυχε δημιουργώντας κενούς χώρους. «Το βασικό μου πρόβλημα είναι ο χώρος, το φως και ο όγκος. Το πώς το εκάστοτε έργο μου θα μπορέσει να τοποθετηθεί στον χώρο και να δεχτεί το φως, ώστε να αποκτήσει σημασία», έχει πει ο ίδιος.
Η έκθεση (26 Σεπτ. – 6 Ιαν. 2013) θα είναι μια αναδρομή, από τα πρώτα σπουδαστικά έργα της δεκαετίας του 1940, όταν ακόμη δούλευε με πηλό, έως τα μνημειακά σε σίδερο των τελευταίων δεκαετιών, πολλά από τα οποία έχουν ως θέμα τους τον άνθρωπο.
Γνωστές και άγνωστες πτυχές της δράσης του Βάλια Σεμερτζίδη (1911-1983), του «ζωγράφου του μόχθου», φιλοδοξεί να φωτίσει η μεγάλη αναδρομική που επιμελείται ο καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης Νίκος Χατζηνικολάου (17 Σεπτ.-11 Νοεμ.).
Το έργο του Σεμερτζίδη, καλλιτέχνη που στάθηκε αδιάφορος απέναντι στον μοντερνισμό παραμένοντας συνειδητά ρεαλιστής ζωγράφος, έχει ελάχιστα μελετηθεί, παρά τον πλούτο του. Ο πόλεμος του ΄40 και η συμμετοχή του στην Αντίσταση υπήρξαν γεγονότα αποφασιστικής σημασίας για την εξέλιξη της ζωγραφικής του. Θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά σχέδια που φιλοτέχνησε στα βουνά της Ευρυτανίας, με ιστορική σημασία.
Στο εκθεσιακό πρόγραμμα περιλαμβάνονται και δύο αρχιτεκτονικές εκθέσεις, για τον Εμμανουήλ Βουρέκα (11 Οκτ.-2 Δεκ.) και για την αρχιτεκτονική της Θεσσαλονίκης επί έναν αιώνα (10 Οκτ.-25 Νοεμ.).
Το βασικό μου πρόβλημα είναι ο χώρος, το φως και ο όγκος…
K. Κουλεντιανός
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΞΕΡΙΖΩΜΟΥΣ
Την ιστορία των ανθρώπων που πάντα νιώθουν «δύο φορές ξένοι» διηγείται η έκθεση που προγραμματίζεται για το διάστημα 18 Σεπτεμβρίου-25 Νοεμβρίου, στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη): «Δύο φορές ξένος», με σπάνιο κινηματογραφικό και φωτογραφικό υλικό, και προσωπικές μαρτυρίες, από τους ξεριζωμούς των μεγαλύτερων ανταλλαγών και εκτοπισμών πληθυσμών του 20ού αιώνα. Από την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, τη μαζική μετακίνηση Γερμανών και Πολωνών μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον διαχωρισμό της Ινδίας και τη δημιουργία του Πακιστάν το 1947, και την Κύπρο το 1974. Η έκθεση, παραγωγή της Anemon, στο πλαίσιο του προγράμματος Culture της Ε.Ε., παρουσιάστηκε σε Κωνσταντινούπολη και Λευκωσία, ενώ μετά την Αθήνα θα ταξιδέψει σε Στοκχόλμη και Λουξεμβούργο.
ΤΟ 1977
Το Μουσείο Μπενάκη υπήρξε πρωτοπόρο για τα ελληνικά δεδομένα όταν άνοιξε το 1977 το πρώτο ελληνικό museum shop, στο κεντρικό κτίριο. Τα «35 χρόνια πωλητήριο» θα γιορτάσει με μια έκθεση (Κουμπάρη 1, μέσα Οκτωβρίου).
ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ
dirouboula@pegasus.gr