Με κείμενα 90 συγγραφέων , επιμέλεια της Ηρώς Νικοπούλου και φωτογραφίες του Παναγιώτη Τραπάτσα κυκλοφόρησε και φέτος από τις Εκδόσεις Πατάκη το επιτραπέζιο Ημερολόγιο της Εταιρείας Συγγραφέων, με θέμα «Διαβάζοντας την Αθήνα».
Το Ημερολόγιο είναι αφιερωμένο στην ανακήρυξη της Αθήνας από την UNESCO σε Παγκόσμια Πρωτεύουσα του Βιβλίου για το 2018.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Ώστε όλα αυτά υπάρχουν, όπως ακριβώς μάθαμε στο σχολείο, είπε ο Φρόυντ βλέποντας την Ακρόπολη για πρώτη φορά. Δεν ήθελε να πιστέψει ότι είχε την τύχη να βρεθεί στην Αθήνα, όπως εξηγούσε χρόνια αργότερα, το 1936, σε ανοιχτή επιστολή προς τον Ρομαίν Ρολάν. Τη δική του επιθυμία να διαβάσει από έργα του σε φίλους του βιβλίου στην Αθήνα, όπου γιόρτασε τα 36 του χρόνια στην Ακρόπολη το 1841, εκπλήρωσε ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Συνέβαλαν για να συμβεί αυτό οι συμπατριώτες του Θεόφιλος και Χανς Κρίστιαν Χάνσεν, αρχιτέκτονες την υπογραφή των οποίων φέρει η “νεοκλασική τριλογία” της πόλης, τα ιστορικά κτήρια της Ακαδημίας Αθηνών, του Πανεπιστημίου και της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
Είναι η Αθήνα μια πόλη όπου εκπληρώνονται οι επιθυμίες ή όχι; Πρόκειται για ερώτημα που σιωπηρά διατρέχει σημειώσεις ξένων συγγραφέων που επισκέπτονται την πόλη, ήδη πριν από τον Βύρωνα και τον Φλωμπέρ έως τον Χένρυ Μίλερ, τον Τζέιμς Μέριλ και τις ημέρες μας. Πολύ πολύ χαριτωμένη πόλις, σημείωνε όταν επισκέφτηκε την Αθήνα το 1901 ο Καβάφης. Χωρίς να αναιρούν τη δυστροπία της συμβίωσης ή την κατάσταση υποβαθμισμένων περιοχών, οι αναγνώσεις αυτές έρχονται στο προσκήνιο το 2018, έτος όταν η Αθήνα έχει ανακηρυχθεί “Παγκόσμια Πρωτεύουσα του Βιβλίου” από την UNESCO, που έμβλημά της βέβαια είναι ο Παρθενώνας.
«Διαβάζοντας την Αθήνα» είναι το θέμα του Ημερολόγιου της Εταιρείας Συγγραφέων για το 2018, που κυκλοφορεί σε συνεργασία με τις εκδόσεις Πατάκη. Τις συμμετοχές συγκέντρωσε η Ηρώ Νικοπούλου εκ μέρους του ΔΣ της Εταιρείας, οι φωτογραφίες που κοσμούν το Ημερολόγιο είναι του Παναγιώτη Τραπάτσα, ενώ την τυποτεχνική επιμέλεια της έκδοσης είχε ο Δημήτρης Καλοκύρης.
Σχεδόν ενενήντα συγγραφείς που είναι μέλη της Εταιρείας καταθέτουν με ελάχιστες λέξεις μια δική τους ανάγνωση μιας πόλης που “διαβάζεται” διεθνώς από την αρχαιότητα. Αλεξάνδρεια, Βερολίνο, Βοστώνη, Μόναχο, Μπογκοτά, Φλωρεντία και άλλες πόλεις φέρουν το προσωνύμιο “Αθήνα”, ενώ περισσότερα από τριάντα αστικά κέντρα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ονομαστεί Αθήνα.
Από προελληνικό θεωνύμιο οφιόμορφης θεότητας ίσως, με «Αθάνα πότνια» (atanapotinija) να εμφανίζεται στα “μυκηναϊκά” της γραμμικής γραφής Β, η προέλευση του ονόματος της πόλης παραμένει θέμα διαμάχης. Παρετυμολόγηση θεωρείται η σύνδεση με τη ρίζα ά[ν]θος, εξ ου η μετάφραση στα λατινικά ως Florentia, από τον γνωστό για έκδοση του Αίαντα Κρίστιαν Λόμπεκ, που υποστήριζε ότι χρειάζεται μια ζωή για να μάθεις έστω μία γλώσσα και γι’ αυτό δεν είχε καθόλου υπομονή με τη συγκριτική φιλολογία.
Όσοι χρειάζονται μια ζωή για να επισκεφτούν μια πόλη ονομάζονται κάτοικοι. Είναι οι σταθεροί αναγνώστες της, που ξεχνούν όμως τι διαβάζουν, αν δεν το συγκρίνουν με τις αναγνώσεις άλλων επισκεπτών. Εν πάση περιπτώσει, άντρο πολιτικής και πολιτισμού αποτελεί η πόλη. Έχοντας γράψει το αρχαίο ή αρχικό βιβλίο της πόλης, η Αθήνα, που είχε μόλις 4 χιλιάδες “αναγνώστες” λίγο πριν γίνει πρωτεύουσα της χώρας, ενώ τώρα πλησιάζει 4 εκατομμύρια στην ευρύτερη περιοχή της, διαρκώς καλείται να διεκδικήσει μια σύγχρονη ανάγνωσή της.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ
ΣΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ TOY 2018 ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: Κώστας Ακρίβος, Δημήτρης Αλεξίου, Μαριγὠ Αλεξοπούλου, Βασίλης Αμανατίδης, Ανδρέας Αντωνιάδης, Διαμαντής Αξιώτης, Γιώργος Αράγης, Γιώργος Βέης, Κωστής Γκιμοσούλης, Ηλίας Γκρης, Στάθης Γουργουρής, Τάκης Γραμμένος, Θόδωρος Γρηγοριάδης, Ζέφη Δαράκη, Νίκος Δήμου, Κική Δημουλά, Σοφία Διονυσοπούλου, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Αλέξης Ζήρας, Γιώργος Θεοχάρης, Κώστας Καβανόζης, Γιάννης Καισαρίδης, Δημήτρης Καλοκύρης, Τασούλα Καραγεωργίου, Βασίλης Καραγιάννης, Ολτμπία Καράγιωργα, Νίκος Κατσαλίδας, Ηλίας Κεφάλας, Νένα Κοκκινάκη, Δημήτρης Κόκορης, Λίλα Κονομάρα, Μάνος Κοντολέων, Θωμάς Κοροβίνης, Δημήτρης Κοσμόπουλος, Βασίλης Κουγέας, Μαρία Κούρση, Χλόη Κουτσουμπέλη, Στάθης Κουτσούνης, Αχιλλέας Κυριακίδης, Μαρία Λαγγουρέλη, Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου, Ευτυχία-ΑλεξάνδραΛουκίδου, Αργυρώ Μαντόγλου, Πρόδρομος Μάρκογλου, Μάριος Μιχαηλίδης, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Μιχάλης Μοδινός, Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Γιάννης Μπασκόζος, Σοφία Νικολαϊδου, Ηρώ Νικοπούλου, Έλενα Νούσια, Μαρίζα Ντεκάστρο, Παυλίνα Παμπούδη, Μάκης Πανώριος, Βασίλης Παπαγεωργίου, Αθηνά Παπαδάκη, Αριστέα Παπαλεξάνδρου, Γιάννης Παππάς, Σωτήρης Παστάκας, Νάσα Παταπίου, Γιάννης Πατίλης, Μανόλης Πρατικάκης, Γιώργος Ρούβαλης, Λιάνα Σακελλίου, Σωτήρης Σαράκης, Αγγελική Σιδηρά, Ντίνος Σιώτης, Μαρία Σκιαδαρέση, Αντώνης Σκιαθάς, Κώστας Σουέρεφ, Γιάννης Στεφανάκις, Αγγελική Στρατηγοπούλου, Άρης Σφακιανάκης, Κλαίτη Σωτηριάδου, Έρση Σωτηροπούλου, Γιάννης Τζανετάκης, Δέσποινα Τομαζάνη, Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Ευριδίκη Τρισόν Μιλσανή, Νίκη Τρουλλινού, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Κώστας Χατζηαντωνίου, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Θανάσης Χατζόπουλος, Λεία Χατζοπούλου-Καραβία, Γιώργος Χουλιάρας, Χάρης Ψαρράς
Εδώ και 24 χρόνια, η Εταιρεία Συγγραφέων εκδίδει λογοτεχνικά θεματικά ημερολόγια με πρωτότυπα κείμενα μελών της, σε συνεργασία με πολλούς εκδοτικούς οίκους και με εικονογράφηση από γνωστούς καλλιτέχνες. Θέματα των τεσσάρων πιο πρόσφατων ημερολογίων σε νέο σχήμα, που κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Πατάκη, ήταν: «Οδυσσέας» (ένας διεθνής ελληνικός μύθος), με εικονογράφηση του Γιάννη Στεφανάκι, «Γέφυρες», με φωτογραφίες του Ανδρέα Σμαραγδή, «Φεγγάρι» με εξώφυλλο του Γιώργου Ρωμανού και «Πολλαπλές αρχαιότητες» με πρόλογο του Μανόλη Κορρέ και φωτογραφίες του Σωκράτη Μαυρομμάτη.
