του Άλκη Φιτσόπουλου
Το 2006 ο πολυβραβευμένος Ιρανός σκηνοθέτης Τζαφάρ Παναχί, που καταδικάστηκε σε εξαετή φυλάκιση το 2010 ως «εχθρός της ισλαμικής δημοκρατίας», είχε γυρίσει μια προφητική ταινία για το ποδόσφαιρο, την οποία ονόμασε «Offside».
Το σενάριο αφορούσε σε μια παρέα κοριτσιών που ήθελε να παρακολουθήσει τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ιράν – Μπαχρέιν στο στάδιο «Ελευθερία» της Τεχεράνης, αλλά ο ισλαμικός νόμος δεν το επέτρεπε. Οι κοπέλες μεταμφιέστηκαν σε… αγόρια, κόλλησαν μουστάκια και μούσια, φόρεσαν αντρικά παντελόνια και πήγαν, με κίνδυνο της ίδιας τους τη ζωής αν συλλαμβάνονταν.
Ο Παναχί, που το μόνο που ήθελε να καταδείξει με την ταινία του ήταν η θέση της γυναίκας στον ισλαμικό κόσμο, δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί, ότι 13 χρόνια αργότερα, πριν από μερικούς μήνες, μία νεαρή κοπέλα, η Σαχάρ Κονταγιάρι θ’ αυτοπυρπολούταν στο δικαστήριο και θα έχανε τη ζωή της, επειδή είχε συλληφθεί στο γήπεδο να είναι ντυμένη… άνδρας. Η Σαχάρ είναι μάρτυρας της άρσης απαγόρευσης των γυναικών στο Ιράν. Έγινε η ηρωίδα του Παναχί, αλλά στην πραγματικότητα, όχι στο σινεμά.
Ήταν 12 Μαρτίου 2019, όταν η Σαχάρ πήρε τη μεγάλη απόφαση και έπαιξε κορώνα – γράμματα της ζωή της για να παρακολουθήσει την αγαπημένη της ομάδα, Εστεγκλάλ στο στάδιο «Αζάντι», που θα πει «ελευθερία». Καταδικάστηκε σε φυλάκιση έξι μηνών με… προοπτική για πολλά χρόνια, ακόμη. Η de facto απαγόρευση ισχύει από το 1979, όταν το Ιράν απέκτησε θεοκρατικό καθεστώς υπό τον Χομεϊνί.
Στο Μουντιάλ ποδοσφαίρου της Ρωσίας, καλοκαίρι του 2018, έγινε η μίνι «επανάσταση». Οι Ιρανές, που είχαν ταξιδέψει στα ρωσικά γήπεδα, πέταξαν της μαντήλες και τα μακριές φούστες και ντύθηκαν… ευρωπαϊκά. Πανέμορφες. Η χαρά των φωτογράφων, Ιρανές με μίνι φούστα. Εκείνες τις μέρες στην πατρίδα του οι Ιρανές έκαναν πορεία μέχρι το γήπεδο, για να παρακολουθήσουν τα παιχνίδια από τις γιγαντοοθόνες στο «Αζάντι». Δεν τους επετράπη η είσοδος.
Η Παγκόσμια ποδοσφαιρική Συνομοσπονδία, FIFA, που πήγε στην Τεχεράνη, μίλησε και με τον Τζαφάρ Παναχί, απείλησε στα ίσια την ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας. Η, θα επιτρέψετε τις γυναίκες να παρακολουθούν παιχνίδια, ή σας αποκλείουμε από τα προκριματικά του Μουντιάλ 2022 που θα γίνει στο Κατάρ.
Αποτέλεσμα; Η ιρανική κυβέρνηση του Χασάν Ρουχανί αναγκάστηκε ν συμμορφωθεί. Η επανάσταση κερδήθηκε. Οι Ιρανές θα μπορούσαν να παρακολουθούν ποδοσφαιρικά παιχνίδια. Στο αχανές στάδιο των 80.000 θέσεων, 3.500 νεαρές, ως επί το πλείστον, κοπέλες, με τα κινητά τελευταίας τεχνολογίας, βαμμένες με τα χρήματα της πατρίδας τους, με ή χωρίς μαντήλα, κατέλαβαν θέση στην κερκίδα. Μόνες, τους, φυσικά, όχι ανάμεσα σε άνδρες. Κι έκαναν μεγάλη φασαρία, σαν παιδιά δημοτικού που πάνε πρώτη φορά εκδρομή. Το Ιράν διέλυσε 14-0 την Καμπότζη με τέσσερα γκολ του πρώην παίκτη του Ολυμπιακού Ανσαριφάρντ.
Ουδείς, φυσικά, ασχολήθηκε με το σκορ, παρά με τη νίκη της επανάστασης των γυναικών. Όλος ο δυτικός κόσμος αγκάλιασε αυτές τις 3.5000 γυναίκες και την Σαχάρ, που ήταν κάπου εκεί ανάμεσά τους. Στον Παναχί, ωστόσο, απαγορεύεται να ξανακάνει ταινία…
