Έλλη Μερκούρη: Στις παραστάσεις κωφών, η σιωπή είναι καταιγιστική και τα χέρια μοιάζουν μαγικά όταν κινούνται

Έλλη Μερκούρη
Facebook
Twitter
LinkedIn

Η συνέντευξη με την σκηνοθέτιδα Έλλη Μερκούρη, προγραμματίστηκε λίγες μέρες πριν μπούμε πανελλαδικός σε καραντίνα. Όλα πάγωσαν, όπως και η πρεμιέρα της παράστασης «Ιστορίες Φαντασμάτων από την Ιαπωνία» που ετοίμασε να παρουσιάσει με την Θεατρική Ομάδα Κωφών «Τρελά Χρώματα».

Μετά από τέσσερις μήνες αναμονής η παράσταση που τόσο περιμέναμε, θα ανέβει στο Θέατρο Κολωνού στις 24 Ιουλίου. Σήμερα στο aVecnews, έχουμε την Έλλη Μερκούρη για μια συνέντευξη εφ όλης της ύλης. Μιλήσαμε για την θεατρική ομάδα κωφών που ίδρυσε πριν 10 χρόνια, για το έργο του Λευκάδιου Χερν «Ιστορίες Φαντασμάτων από την Ιαπωνία» αλλά και με ποιες μεθόδους οι κωφοί ηθοποιοί μπορούν να υπάρξουν υποκριτικά πάνω στην σκηνή του θεάτρου.

συνέντευξη της Έλλης Μερκούρη στη Λαμπριάνα Κυριακού

Έντεκα χρόνια Θεατρική Ομάδα Κωφών «Τρελά Χρώματα». Πρέπει να νιώθετε περήφανη κυρία Μερκούρη;
Θεωρώ ότι σ’ αυτήν την Ομάδα δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως την τροχιά του χρόνου! Είναι σαν να κύλησε ο χρόνος τόσο γρήγορα, αλλά και τόσο ουσιαστικά. Μέσω της τέχνης του θεάτρου, κάναμε μια μεγάλη διαδρομή και προσεγγίσαμε διαφορετικά είδη θεάτρου πολλαπλών διαστάσεων και με συνδυασμό διαφορετικών τεχνών. Δεν συμμετείχα από την αρχή στην Ομάδα, αλλά την ανέλαβα λίγο αργότερα. Μπορώ όμως να πω, ότι ξεκίνησε με τις ίδιες απόψεις και ιδέες που έχουμε όλα τα μέλη μέχρι σήμερα: ότι η τέχνη του θεάτρου είναι ένα δυνατό όχημα, μέσω του οποίου μπορούν να ενωθούν οι διαφορετικοί φαινομενικά κόσμοι, κωφών και ακουόντων, γιατί τελικά υπάρχει ένας κόσμος: εκείνος της τέχνης και του ονείρου.

Ποια ήταν η ανάγκη σας να δημιουργήσετε με την ομάδα αυτή;
Το 2011 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, όπου συναντήθηκαν οι δρόμοι μας απροσδόκητα με αυτή την ομάδα. Αρχικά, είχα πάει για να κάνω κάποιο σεμινάριο σωματικού θεάτρου και έτυχαν έτσι τα πράγματα που οι δρόμοι μας δεν χώρισαν από τότε.

Αντιμετωπίσατε δυσκολίες στο ξεκίνημα;
Θεωρώ ότι τέτοιου είδους καλλιτεχνικά εγχειρήματα σίγουρα έχουν έναν παραπάνω βαθμό δυσκολίας. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας του γεγονότος ότι ο ομιλών ηθοποιός πρέπει να συμπορεύεται, να επικοινωνεί και να συνυπάρχει με τον κωφό ηθοποιό. Οπότε, θα έλεγα ότι η συνθήκη αυτή χρειάζεται μελέτη, υπομονή και βαθιά επικοινωνία. Όσον αφορά τις γενικότερες δυσκολίες ήταν πάσης φύσεως οικονομικές, προσωπικές, κοινωνικές. Ωστόσο, το πιο σημαντικό ήταν ότι κάθε φορά ξεγλυστρούσαμε από τα εμπόδια, ξεπερνώντας τον ίδιο μας τον εαυτό.

Istories fantasmatwn apo thn iapwnia 2

Είναι αισιόδοξο που υπάρχουν θεατρικές ομάδες από κωφά άτομα. Μέχρι «χθες» ήταν κλεισμένα στη δική τους κοινωνία. Το ταλέντο όμως, δεν κάνει διακρίσεις…
Οι κωφοί ηθοποιοί είναι τόσο εκφραστικοί που εμείς οι ομιλούντες μπορούμε να διδαχθούμε τόσα πολλά από αυτούς. Μερικές φορές γίνονται ανατρεπτικοί και σαρωτικοί. Σαν ηθοποιός όταν συνυπάρχω μαζί τους στη σκηνή, δεν μπορώ να σας περιγράψω την αίσθηση που έχω. Κάθε φορά είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία, η οποία δεν μοιάζει με καμία άλλη.

Δώστε μας μια εικόνα, για το πως ανεβαίνει στη σκηνή μια παράσταση με κωφά άτομα
Οι κωφοί ηθοποιοί χρησιμοποιούν τη γλώσσα του σώματος και την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα, οι ομιλούντες ηθοποιοί την φωνητική ερμηνεία. Ωστόσο, κάποια στιγμή οι γλώσσες αναμειγνύονται μεταξύ τους και όλοι οι ηθοποιοί ερμηνεύουν μια γλώσσα επί σκηνής, που δεν είναι άλλη από τη θεατρική. Η συγκεκριμένη παράσταση περιέχει στοιχεία με προεκτάσεις του παραδοσιακού ιαπωνικού Θεάτρου Νο και Καμπούκι και χρησιμοποιούνται και άλλες μορφές τέχνης, όπως το Visual Vernacular που περιέχει στοιχεία ποίησης, παντομίμας και νοηματικής γλώσσας. Τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης την έχουμε συμπεριλάβει ήδη και σε προηγούμενες παραστάσεις μας. Η διαφορά εδώ έγκειται στο γεγονός ότι συνδυάζεται και με συμβολικές χειρονομίες (mudras) των Ασιατικών παραδόσεων, απεικονίζοντας με αυτόν τον τρόπο τα πράγματα σε μια διαφορετική οπτική διάσταση και πολυπλοκότητα.

  • περισσότερα για την παράσταση ΕΔΩ 

Ο ακούων θεατής είναι ευαισθητοποιημένος; Γιατί οι δουλειές σας δεν απευθύνονται μόνο σε κωφά άτομα;
Θέλω να πιστεύω ότι κάθε θεατής είναι ευαισθητοποιημένος από τη στιγμή που επιλέγει να περάσει τη βραδιά του στο θέατρο. Ως ηθοποιός, επιθυμώ να ερμηνεύω επί σκηνής διαφορετικές γλώσσες, με διαφορετικούς ανθρώπους και αυτό να απευθύνεται στον κάθε θεατή με διαφορετικό τρόπο. Θα ήθελα λοιπόν, να λάβουν οι θεατές το μήνυμα ότι μέσω της τέχνης του θεάτρου είναι δυνατόν να ενωθούν οι δυο κόσμοι, των κωφών και των ακουόντων, οι οποίοι ουσιαστικά δεν είναι και τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους.

 Θα ήθελα να μου μεταφέρετε τα συναισθήματα τους…
Η ανταπόκριση των θεατών μέχρι σήμερα σε όλο αυτό που κάνουμε είναι βαθιά συγκινητική. Οι εμπειρίες που έχουμε αποκομίσει μέσα από αυτή τη μοναδική συνεργασία είναι ανεπανάληπτες και πραγματικά είναι δύσκολο να περιγραφούν…

θεατρο κωφώνΤι σας γοητεύει περισσότερο σε αυτό που κάνετε;
Σκοπός ήταν η σκηνική δράση που πραγματοποιείται να δημιουργεί την αίσθηση μίας πρωτόγνωρης θεατρικής εμπειρίας, τόσο για τους ηθοποιούς, όσο και για τους θεατές. Είναι μια ξεχωριστή εμπειρία, καθώς οι ηθοποιοί κωφοί και ακούοντες πρέπει να συμπορεύονται απόλυτα. Αν δεν συνεργαστούν ολοκληρωτικά, δεν μπορεί να υπάρξει αυτή η καταπληκτική συνένωση και ενσωμάτωση των δυο κόσμων επί σκηνής. Επιπλέον, είναι κάποιες φορές που η σιωπή είναι καταιγιστική και τα χέρια μοιάζουν μαγικά όταν κινούνται, εκφράζονται και πραγματικά μπορούν και μιλάνε μέσα από την ψυχή.

Ποιοι είναι οι νέοι κώδικες στην υποκριτική που αναδείχθηκαν μέσα από την ομάδα σας, όλα αυτά τα χρόνια;
Η Ομάδα επιχειρεί να αναδεικνύει νέους κώδικες στην υποκριτική έκφραση και να αξιοποιεί με μια πιο σύγχρονη ματιά την νοηματική γλώσσα παράλληλα με την φωνητική ερμηνεία, τις αρχές του αυτοσχεδιασμού και τις τεχνικές του σωματικού θεάτρου.

Στις 24 Ιουλίου θα ανεβάσετε την παράσταση «Ιστορίες Φαντασμάτων από την Ιαπωνία». Γιατί επιλέξατε αυτό το έργο;
Η παράσταση αποτελεί μια ωδή στον ιαπωνικό πολιτισμό, αναδεικνύοντας το υπερφυσικό στοιχείο μέσα από τα πνεύματα της Άπω Ανατολής. Αφηγείται παλαιούς μύθους και ιστορίες από τον κόσμο των νεκρών και των ζωντανών, τοποθετώντας το ζήτημα του θανάτου σε μια άλλη βάση από εκείνη που έχουμε συνηθίσει οι δυτικοί. Για εμάς αυτή η προσέγγιση αποτέλεσε αληθινή πρόκληση.

Εκεί που ενώνονται οι πολιτισμοί είναι το σημείο που ανακαλύπτεις την ομορφιά και τη μαγεία της διαφορετικότητας.
Οι πολιτισμοί μπορούν να συνδυάζουν τη σωματικότητα και την εκφραστικότητα και με αυτόν τον τρόπο να συμπορεύονται, αφυπνίζοντας τον θεατή και μεταφέροντάς τον σε μια άλλη οπτική πολυπλοκότητα. Το να ενώνεις διαφορετικά στοιχεία πολιτισμών και γλωσσικών στοιχείων ίσως είναι από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που μπορεί να συμβούν σε έναν καλλιτέχνη. Αυτό που μπορώ να πω είναι μόνο ότι αισθάνομαι πραγματικά τυχερή που έζησα ένα τόσο μοναδικό ταξίδι ζωής.

 

Λαμπριάνα Κυριακού

Σχετικά Άρθρα

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να σας προσφέρει μία καλύτερη εμπειρία.