Γράφει η Μαίρη Παναγάκου
Σχεδόν κάθε χώρα έχει τις δικές της παραδόσεις σχετικά με τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Πολλές από αυτές να είναι αρκετά ασυνήθιστες, χιουμοριστικές και περίεργες!
Το παπούτσι της ανύπαντρης (Τσεχία)
Στην Τσεχία την παραμονή των Χριστουγέννων οι ανύπαντρες κοπέλες μπορούν, σύμφωνα με το έθιμο, να μάθουν αν θα παντρευτούν τη νέα χρονιά.
Το πρωί της παραμονής πρέπει να σταθούν όρθιες με την πλάτη στην πόρτα του σπιτιού και να πετάξουν ένα παπούτσι προς τα πίσω. Αν το παπούτσι προσγειωθεί με την μύτη προς την πόρτα, τότε η κοπέλα θα παντρευτεί μέσα στην ερχόμενη χρονιά. Αν το παπούτσι πέσει με το τακούνι, τότε θα μείνει ανύπαντρη για άλλη μια χρονιά.
Χριστούγεννα με KFC (Ιαπωνία)
Στις περισσότερες χώρες το χριστουγεννιάτικο μενού αποτελείται συνήθως από σπιτικά και παραδοσιακά εδέσματα και ιδιαίτερες εορταστικές συνταγές. Στην Ιαπωνία όμως τις ημέρες των Χριστουγέννων προτιμούν να τρώνε τηγανητό κοτόπουλο από τα KFC!
Η όλη ιστορία άρχισε την δεκαετία του 1970, όταν η αμερικανική εταιρεία πραγματοποίησε μια άκρως πετυχημένη διαφημιστική καμπάνια, με την οποία έκανε τους Ιάπωνες να πιστεύουν ότι οι κάτοικοι των δυτικών χωρών τρώνε KFC τα Χριστούγεννα αντί για γαλοπούλα.
Από τότε μέχρι σήμερα η ζήτηση για KFC στην Ιαπωνία την περίοδο των γιορτών είναι τόσο μεγάλη που δέχονται παραγγελίες αρκετούς μήνες πριν.
Παρόλο που μόνο το 1% του πληθυσμού της Ιαπωνίας είναι Χριστιανοί, γιορτάζουν κανονικά τα Χριστούγεννα, τα οποία γι’ αυτούς είναι απλά μια μεγάλη εμπορική γιορτή.
Ο δαίμονας Krampus (Αυστρία, Βαυαρία, Ουγγαρία)
Πρόκειται για τον Krampus τον δαιμονικό δίδυμο αδερφό του Αι Βασίλη, που απεικονίζεται ως μια τραγόμορφη φιγούρα με μεγάλα κέρατα. Στις 5 Δεκεμβρίου είναι η μέρα του Krampus (Krampusnacht), ο οποίος, σύμφωνα με τον μύθο, πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι και αν βρει άτακτα παιδιά, τα βάζει στον σάκο του για να τα πάρει μαζί του στην… κόλαση.
Νέοι άντρες τιμώντας το έθιμο μεταμφιέζονται σε Krampuses και τριγυρνάνε στην πόλη κρατώντας αλυσίδες και κουδούνες και πειράζουν τους περαστικούς ή τους χτυπάνε ελαφρά με κλαδιά.
Ιστοί αράχνης για καλή τύχη (Ουκρανία)
Όπως στην Ελλάδα έχουμε το φλουρί της βασιλόπιτας, που φέρνει καλή τύχη σε όποιον το κερδίσει, κάπως έτσι έχουν στην Ουκρανία τους ιστούς της αράχνης. Αν βρεθεί ιστός αράχνης πάνω στο χριστουγεννιάτικο δέντρο θεωρείται σημάδι καλοτυχίας, ενώ πλέον συνηθίζουν να στολίζουν από μόνοι τους τα δέντρα τους με διακοσμητικούς ιστούς.
Αυτό το έθιμο βασίζεται σε ένα ντόπιο παραμύθι, σύμφωνα με το οποίο μια οικογένεια δεν είχε λεφτά για να στολίσει το χριστουγεννιάτικο δέντρο και μια αράχνη το κάλυψε με τους ιστούς της, οι οποίοι μεταμορφώθηκαν μαγικά σε χρυσό και ασήμι.
Το χριστουγεννιάτικο κρανίο αλόγου (Ουαλία)
Αν βρεθείτε στην Ουαλία την περίοδο μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς μπορεί να συναντήσετε το Mari Lwyd, ένα αληθινό κρανίο αλόγου διακοσμημένο με κορδέλες και καμπανάκια, με το οποίο παρελαύνουν ομάδες ανθρώπων στις πόλεις και τραγουδούν περιμένοντας το κέρασμα.
Πρόκειται για ένα πανάρχαιο έθιμο με παγανιστικές καταβολές, που είναι συνδεδεμένο κυρίως με τα Χριστούγεννα. Σε διάφορες περιοχές της Ουαλίας το χρησιμοποιούν και σε άλλες γιορτές, όπως το Halloween ή την Πρωτομαγιά.
Χριστουγεννιάτικο πρωινό με τους νεκρούς (Πορτογαλία)
Στην Πορτογαλία το χριστουγεννιάτικο δείπνο σερβίρεται εθιμοτυπικά το βράδυ της 24ης Δεκεμβρίου και περιλαμβάνει μπακαλιάρο και βραστές πατάτες. Το πρωί των Χριστουγέννων, στη γιορτή γνωστή ως Consoda, συνηθίζεται να μπαίνουν επιπλέον σερβίτσια στο τραπέζι και για τις ψυχές των νεκρών. Πιστεύουν ότι προσφέροντας φαγητό στους νεκρούς τους, θα έχει ευλογία το νοικοκυριό τους για το νέο έτος.
Οι 13 Άι Βασίληδες (Ισλανδία)
Στην Ισλανδία δεν έχουν έναν Άι Βασίλη, αλλά δεκατρείς! Συγκεκριμένα οι 13 Yule Lads, όπως λέγονται, είναι μικρόσωμοι, ασχημούληδες, αλλά χαριτωμένοι καλικάντζαροι, οι οποίοι λέγεται ότι από τις 12 Δεκεμβρίου και για όλο τον μήνα επισκέπτονται τα σπίτια των Ισλανδών. Σκορπίζουν έναν ευχάριστο πανικό κάνοντας σκανταλιές και μικρές φάρσες και αφήνουν δώρα μέσα στα παπούτσια των παιδιών, ενώ σε όσα παιδιά ήταν άτακτα αφήνουν μια… πατάτα.
Η γιγάντια αχυρένια κατσίκα (Σουηδία)
Το έθιμο ξεκίνησε από την πόλη Gävle της Σουηδίας. Κάθε χρόνο στην αρχή της περιόδου των Χριστουγέννων στήνεται μια γιγάντια αχυρένια κατσίκα (Gävle Goat) ύψους 13 μέτρων στο κέντρο της πόλης και σκοπός είναι να παραμείνει άθικτη μέχρι το τέλος των γιορτών χωρίς να καταφέρει κάποιος να της βάλει φωτιά.
Παρά τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας που χρησιμοποιούνται κάθε φορά, τα τελευταία 51 χρόνια η Yule Goat καταστράφηκε 36 φορές. Υπήρξαν φορές που το εύφλεκτο άγαλμα δεν την «έζησε» ούτε μέχρι τα Χριστούγεννα, ενώ στην 50η επέτειο του εθίμου το 2017 το άγαλμα παραδόθηκε στις φλόγες την ίδια μέρα που στήθηκε. Φυσικά κάθε χρόνο δεν λείπουν τα στοιχήματα στην πόλη σχετικά με το πόσο θα καταφέρει να «ζήσει» το ιδιόμορφο άγαλμα.
Η μάγισσα Befana με τα δώρα (Ιταλία)
Τη νύχτα μεταξύ 5 και 6 Ιανουαρίου στην Ιταλία πιστεύουν ότι έρχεται η καλή μάγισσα Befana και αφήνει δώρα στα παιδιά. Λέγεται ότι ζούσε την εποχή που γεννήθηκε ο Χριστός, όμως δεν είχε καταφέρει να του πάει τα δώρα της. Έτσι κάθε χρόνο εκείνη τη μέρα τριγυρνάει στη χώρα ψάχνοντας το θείο βρέφος και αφήνει δώρα μέσα στις κάλτσες των καλών παιδιών, ενώ των «κακών» παιδιών τις γεμίζει με κάρβουνα.
Ο μαύρος βοηθός του Αγίου Νικολάου (Ολλανδία)
Η γιορτή του Αγίου Νικολάου αποτελεί για την Ολλανδία την κορύφωση της εορταστικής περιόδου των Χριστουγέννων. Σύμφωνα με τον θρύλο, ο Άγιος Νικόλαος (SinterKlaas) έρχεται 3 εβδομάδες πριν την γιορτή του και γυρίζει όλη τη χώρα μοιράζοντας δώρα μαζί με τον βοηθό του Zwarte Piet ή αλλιώς Μαύρο Πιτ.
Το διάσημο χριστουγεννιάτικο τρολ υποτίθεται πως έχει μαύρο πρόσωπο, γιατί δούλευε σε ανθρακωρυχείο και μπαινοβγαίνει στα σπίτια από τις καμινάδες παρακολουθώντας ποια παιδιά είναι καλά και ποια όχι, ώστε να ενημερώσει τον Άγιο Νικόλα. Πολλοί Ολλανδοί τιμώντας την παράδοση μεταμφιέζονται στον πολύτιμο βοηθό και βάφονται μαύροι.
Τα τελευταία χρόνια το έθιμο έχει διχάσει τη χώρα και τη διεθνή κοινή γνώμη, καθώς χαρακτηρίζεται ρατσιστικό (όπως όλα πλέον). Παρόλα αυτά έχει ακόμα πολλούς φανατικούς οπαδούς.