Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος πολιτικός αναλυτής (πού δέν είμαι!) για να εκφράσει κάποιες σκέψεις και προβληματισμούς που απασχολούν πολλούς από εμάς τους “απλούς πολίτες”.
Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών στις 21 Μαίου, περιδίνησε τα πολιτικά πράγματα στην χώρα, προκαλώντας τεράστια έκπληξη (δυσάρεστη για πολλούς) ανάμεσα στους ψηφοφόρους, αμηχανία στους δημοσκόπους για την υπέρμετρη αστοχία των αναλύσεων τους μέχρι την τελευταία στιγμή της προεκλογικής περιόδου, καθώς και αναταραχή στο πολιτικό σκηνικό.
Συμμερίζομαι την άποψη ότι δεν είναι ή ώρα, και εν όψει του δεύτερου γύρου στις 25 Ιουνίου για μία σε βάθος ανάλυση των αιτίων που οδήγησαν στην πρωτοφανή διαφορά των 20 μονάδων του πρώτου (κυβερνώντος) κόμματος από το δεύτερο, που άσκησε Αξιωματική Αντιπολίτευση τα τελευταία 4 χρόνια.
Εκείνο που με απασχολεί, όμως, όπως και πολλούς άλλους, είναι το οξύμωρο γεγονός ότι το αποτέλεσμα αυτό προκύπτει μέσα από το σύστημα της απλής αναλογικής ,η οποία ανέκαθεν αποτελούσε το ζητούμενο των προοδευτικών δυνάμεων στην χώρα, εφόσον επιτρέπει τον σεβασμό της ψήφου του πολίτη με την αναλογική εκπροσώπηση της επιλογής του, σε μία όσο γίνεται πιο αντιπροσωπευτική Βουλή.
Είναι γνωστό, από την εμπειρία άλλων ευρωπαϊκών χωρών ότι ο βασικός στόχος της απλής αναλογικής είναι οι κυβερνήσεις συνεργασίας, καθώς εξ ορισμού αποτελεί ανάχωμα σε μονοκομματικές ηγεμονίες, ενισχύοντας την δημοκρατία στην διαχείριση της εξουσίας.
Στη Γαλλία, το παράδειγμα της σύγκλισης των κομμάτων της Αριστεράς, με εκπόνηση κοινά αποδεκτού προγράμματος με το οποίο κατέβηκαν μαζί στις βουλευτικές εκλογές του 2022, θα μπορούσε να εμπνεύσει τις προοδευτικές δυνάμεις της χώρας μας.
Και βέβαια αυτό που εννοώ δεν είναι η συζήτηση των τελευταίων εβδομάδων για πιθανή κυβέρνηση συνεργασίας, στην ουσία , με γνώμονα το εκλογικό αποτέλεσμα.
Αυτό που εννοώ είναι η καλλιέργεια ενός νέου πεδίου έκφρασης των κοινών σημείων των προοδευτικών δυνάμεων, προιόν εξαντλητικών, ισότιμων διαδικασιών στην κατεύθυνση ενός συνεναιτικου προγράμματος για την διακυβέρνηση της χώρας, χωρίς να “απειλείται” η ιδεολογική ταυτότητα και η αυτόνομη ύπαρξη του κάθε κόμματος.
Η Αριστερά στη Γαλλία το κατάφερε με επιτυχία κρίνοντας από το αποτέλεσμα της θετικής απήχησης στο εκλογικό σώμα.
Στην Ελλάδα η πρόκληση και πρόσκληση σε προγραμματική συμφωνία που θα άνοιγε τον δρόμο σε μία προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας δεν βρήκε πρόσφορο έδαφος, με αποτέλεσμα και αυτή η απλή αναλογική που θα λειτουργούσε σαν καταλύτης ενάντια στον μονοκομματικό να χρειάζεται “ανάνηψη”, όχι γιατί “χωλαινει”σαν Αρχή , αλλά γιατί όλοι οι “παίκτες” προτίμησαν να υιοθετήσουν την τακτική της περιχάραξης καί “διαφύλαξης” του κομματικού χώρου τους επιδεικνύοντας σε κάποιες περιπτώσεις ναρκισσισμό , αλαζονεία, εσωστρέφεια .
Σε κάθε περίπτωση όμως, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα η και αγνοώντας τις επιπτώσεις αυτής της άρνησης, στην κοινωνία για τα επόμενα χρόνια.
Η πολυπόθητη εφαρμογή της Απλής Αναλογικής μας βρήκε ολες καί όλους ανέτοιμους, και ευάλωτους στα παραπλανητικά , αφηγήματα των κομμάτων τη ς Δεξιάς και στα επίπλαστα, φοβικά επιχειρήματα για “δηθεν αδιέξοδα ακυβερνησίας” .
Από την άλλη , η αδυναμία συνεννόησης , οι σκληρές αντιπαραθέσεις, και συχνά μετωπικές συγκρούσεις μεταξύ των κομμάτων της Αριστεράς αναζητώντας τον αντίπαλο σε λάθος κατεύθυνση , οδήγησαν στην αριθμητική αποδυνάμωση της Αντιπολίτευσης συνολικά , επιτρέποντας την προοπτική μιάς μονοκομματικής δεξιάς ηγεμονίας και όλων των δυσοίωνων που έπονται!
Εάν η στάση κομμάτων και ψηφοφόρων δεν αλλάξει, εάν η πολιτική ωριμότητα δεν επικρατήσει, τότε …
Η ζωή μας, η καθημερινότητα, οι προοπτικές όλων μας και ιδιαίτερα των νέων, θα εξακολουθούν να καθορίζονται από πολιτικές επιλογές μίας εξουσίας που , επί δεκαετίες έχει δώσει αρνητικά δείγματα γραφής, μερικά από αυτά πολύ πρόσφατα, σε όσα αφορούν στον τρόπο που αντιλαμβάνεται την διαφάνεια, τη νομιμότητα , την αξιοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την λογοδοσία , την προστασία των πολιτών και όλα όσα θά πρέπει να διέπουν μια πολιτισμένη, δημοκρατική, σύγχρονη κοινωνία.
Τα μικρότερα κόμματα που χαίρονται για την αύξηση του εκλογικού τους εκτοπίσματος, θα πρέπει να προβληματιστούν από την ενίσχυση των συντηρητικών δυνάμεων και τον επερχόμενο κίνδυνο αυτοδυναμίας της ΝΔ.
Από την άλλη πλευρά, η μεγάλη πτώση του ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύει λάθη και στρατηγικές αστοχίες, (θά πρέπει να αναλυθούν με ψυχραιμία και νηφαλιότητα, μετά την 25η Ιουνίου), επιβεβαιώνοντας την ανάγκη αλλαγής του τρόπου επικοινωνίας του προγράμματός του στους πολιτες, με στόχο να κατανοήσουν ότι οι προτάσεις της Αριστεράς αφορούν άμεσα στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους σε μία Κοινωνία Δικαιοσύνης και Ίσων ευκαιριών για όλους.
Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει εισπράξει μία μεγάλη ήττα , μπορεί να έχουν μείνει εκτός Βουλής αντιδεξιά, κόμματα , όμως η μεγάλη ηττημένη είναι η Απλή Αναλογική , και κατ’ επέκταση οι δημοκρατικές κατακτήσεις του πολιτικού συστήματος και οι πολίτες αυτής της χώρας .
Το αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης το επιβεβαιώνει .
Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν ασφυκτικά, όμως υπάρχει ακόμα δυνατότητα αποφυγής μιάς αυτοδύναμης κυβέρνησης της Δεξιάς , αρκεί να υπερισχύσει η κοινή λογική αυτή που οδηγεί τους ανθρώπους σε γόνιμες συζητήσεις και σε αποφάσεις με γνώμονα το συμφέρον όλων, βάζοντας στην άκρη προσωπικές αντιπαραθέσεις και φιλοδοξίες.
Γιατί στο τέλος τέλος, όλοι θά βρεθούμε προ των ευθυνών μας, ψηφοφοροι και πολιτικά κόμματα, όταν ξημερώσει η επόμενη μέρα …
*Σοφία Τζιτζίκου – π. Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής της UNICEF
π. Σύμβουλος του Υπουργείου Εξωτεικών