Η Δρ. Σωζήτα Γκουντούνα στην Αθήνα για την παρουσίαση του βιβλίου της ”Η αναπνοή του Μπέκετ”

Το British School at Athens σε συνεργασία με το Βρετανικό Συμβούλιο, τις εκδόσεις Edinburgh University Press και τις εκδόσεις Νήσος, φιλοξενεί την παρουσίαση ελληνικής έκδοσης του βιβλίου «Η Αναπνοή του Μπέκετ» της Δρ. Σωζήτα Γκουντούνα.

Οι καλλιτεχνικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν το «6 Breaths Per Minute» της Μαρίας Λουίζου και το «Desert Breath» της καλλιτεχνικής ομάδας D.A.ST. Δανάη Στράτου, Αλεξάνδρα Στράτου και Στέλλα Κωνσταντινίδη.

Η συγκεκριμένη έρευνα θεωρείται ως η πρώτη μονογραφία για ένα από τα συντομότερα θεατρικά έργα που γράφτηκαν ποτέ. Σύμφωνα με τον καθηγητή William Hutchings το βιβλίο είναι ότι “πιο εκτενές και σημαντικό έχει ειπωθεί ποτέ για ότι πιο σύντομο σε ολόκληρη την ιστορία της λογοτεχνικής κριτικής».

Το παρόν βιβλίο εξετάζει τη δυναμική διασύνδεση του θεατρικού με το εικαστικό στο πλαίσιο της Αναπνοής του Σάμιουελ Μπέκετ και αποτιμά την ιδιαίτερη επίδραση του συγγραφέα στους εννοιολογικούς και μινιμαλιστές καλλιτέχνες, ανιχνεύοντας την εκτίμηση του Μπέκετ για τις εικαστικές τέχνες και τον εικαστικό μοντερνισμό αλλά και τη συμβολή του σε αυτές (καθώς και την κριτική πρόσληψη της τελευταίας). Το βιβλίο υιοθετεί ένα κριτικό πλαίσιο που στοχεύει στην ανάλυση της αλληλεπίδρασης και της διασύνδεσης μεταξύ μέσων καθώς και της έντασης ανάμεσα σε θεατρικότητα, υψηλό μοντερνισμό, υλικότητα και εικαστικές τέχνες στο συγκείμενο της Αναπνοής. «Το βιβλίο της Δρ. Γκουντούνα με άφησε χωρίς ανάσα.» Simon Critchley, Καθηγητής New School for Social Research «[Αυτή] η μονογραφία περιέχει πληθώρα λεπτομερειών σχετικά με τις πρακτικές του περφόρμανς και καταφέρνει να ενσωματώσει την Αναπνοή του Μπέκετ σε αυτή την γενεαλογία. Αυτή η στρατηγική χαρακτηρίζει το βιβλίο ως μια καινοτόμο προσπάθεια να εξηγήσει τη σχέση του Μπέκετ με τις εικαστικές τέχνες και τη δια-μεσολάβηση (intermediality).» Trish McTighe, Journal of Beckett Studies, τόμ. 28, τχ. 2.

Η Σωζήτα Γκουντούνα είναι επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Goldsmiths όπου εισηγήθηκε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στις Σπουδές Αναπνοής: «Αναπνοή στις Παραστατικές και Εικαστικές Τέχνες», στο οποίο και διδάσκει. Έχει γράψει το βιβλίο Mourning the Ends: Collaborative Writing and Performance, Punctum, 2024. Επιμελείται την έκδοση του Performance Research “On Breath,” 2024, και έχει δημοσιεύσει άρθρα μεταξύ άλλων στα The Journal of Dramatic Theory and Criticism, Global Performance Studies (GPS), Theatre Topics, Seismopolite Art & Politics Journal, PARtake, Body Space & Technology Journal (BST), THEATRE THINGS, University of Michigan Press.Το 2020 ίδρυσε στην Αμερική τον οργανισμό “Greece in USA” για την προώθηση της Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟΤ. Το 2022 της απονεμήθηκε το Βραβείο Πολιτισμού και Δημιουργικότητας των αποφοίτων βρετανικής εκπαίδευσης από το Βρετανικό Συμβούλιο.

ΟΜΙΛΗΤΕΣ:

Ο καθηγητής Richard Gough διδάσκει στο USW (Κάρντιφ) και είναι Ομότιμος Καθηγητής Θεάτρου & Παράστασης — Πανεπιστήμιο Aberystwyth και Μέλος του Διεθνούς Ερευνητικού Κέντρου <Interweaving Performance Cultures> — Freie Universität Berlin and του Royal Society of Arts (FRSA). Ήταν ο ιδρυτικός Πρόεδρος του Performance Studies international (PSi). Είναι ο γενικός συντάκτης και συνιδρυτής του Performance Research (The Journal of Performance Arts που δημοσιεύεται ως οκτώ θεματικά τεύχη ετησίως από τις εκδόσεις Routledge, Taylor & Francis). Είναι συντάκτης και εκδότης του Black Mountain Press (τμήμα του CPR) και ίδρυσε την Performance Research Books.

Η καθηγήτρια Πάμελα Καραντώνη είναι Πρόεδρος του Τμήματος Θεάτρου και Παράστασης του Goldsmiths του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Εργάστηκε με την Κρατική Όπερα της Νότιας Αυστραλίας και στην Κεντρική Τηλεόραση της Κίνας Η Καραντώνης ανέλαβε και ολοκλήρωσε διδακτορικό στην πλαστοπροσωπία από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, με επιβλέποντα τον Edward Scheer. Από το 2010–2014, συγκάλεσε από κοινού την Ομάδα Εργασίας Μουσικού Θεάτρου της Διεθνούς Ομοσπονδίας για την Έρευνα Θεάτρου, έχει παρουσιάσει στα συνέδριά τους και επιμελήθηκε από κοινού μια από τις δημοσιεύσεις της ομάδας. Το 2016, η Pamela συνίδρυσε, μαζί με τον Thomas Kampe, την Creative Corporealities Research Group (στο Πανεπιστήμιο Bath Spa).

Ο καθηγητής Νίκος Ναυρίδης σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Τέχνη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου διδάσκει από το 2008. Το έργο του έχει εκτεθεί στην Ελλάδα και διεθνώς. Εκπροσώπησε την Ελλάδα σε διεθνείς καλλιτεχνικές εκδηλώσεις στη Βραζιλία, το Μεξικό, την Ιαπωνία, την Αμερική και την Ευρώπη.

Ο Θωμάς Συμεωνίδης διδάσκει φιλοσοφία και αισθητική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και διδάσκει επίσης θεωρία σχεδίου στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα καινοτομίας και διεπιστημονικού σχεδιασμού της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΑΠΘ. Το τελευταίο του μυθιστόρημα Reflections on Community κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Εστία (2022). Έχει μεταφράσει μεταξύ άλλων πολλά έργα των Samuel Beckett και Jacques Rancière.

Καλλιτεχνικές παρεμβάσεις:

Μαρία Λουίζου «6 αναπνοές ανά λεπτό»

Στην έκθεση Έξι ανάσες το λεπτό η Μαρία Λουίζου παρουσιάζει μία ιδιάζουσα γλυπτική εγκατάσταση που συνδυάζεται με μια φωνητική performance. Μπαίνοντας κανείς στον κήπο του British School at Athens αντικρίζει δύο πήλινες κατασκευές μεγάλης κλίμακας, οι οποίες δέχονται μέσα τους δύο ερμηνεύτριες-performer και λειτουργούν ως ηχεία για τη σύνθεση που έχει δημιουργήσει η ίδια η εικαστικός.

Για τα μεγάλα αυτά πήλινα γλυπτά η Λουίζου άντλησε την έμπνευσή της από την ελληνική παράδοση, αρχαία και σύγχρονη, και το τελικό αποτέλεσμα είναι ένας συνδυασμός των μορφών διαφόρων αγγείων, διαλεγμένων έτσι ώστε να εξυπηρετούν τόσο τον εικαστικό στόχο της εικαστικού, όσο και να δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για να επιτευχθεί η επιθυμητή ακουστική. Το γήινο υλικό των γλυπτών «δένει» με το χρώμα των στολών των performer, οι οποίες όντας ακίνητες γίνονται ένα με αυτά. Ο ήχος της φωνής τους ταξιδεύει εκτός και ενεργοποιεί ακόμα μία από τις αισθήσεις των θεατών, ενισχύοντας έτσι τη σύνδεσή τους με το έργο.

Την ημέρα της βιβλιοπαρουσίασης η performance θα πραγματοποιείται από τις 18:00 έως τις 20:30.

Eπιτελέστριες: Αλεξάνδρα Πλέσσια, Ζωή Δημόπουλου

H Μαρία Λουίζου ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το σύνολο της δουλειάς της αποτελείται από γλυπτικές εγκαταστάσεις μέσα στις οποίες φιλοξενούνται φωνητικές συνθέσεις που δημιουργεί η ίδια. Σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και θεωρία σύνθεσης κλασικής και ηλεκτρονικής μουσικής στο Ωδείο Αθηνών. To 2020 απέσπασε το βραβείο ARΤWORKS, ενώ η έρευνά της με τίτλο «Σωματικότητα στη σύγχρονη γλυπτική, φωνητική, και ελληνική παράδοση» επιχορηγήθηκε την ίδια χρονιά από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ). Το 2019 η δουλειά της παρουσιάστηκε στη Νέα Υόρκη, στην ετήσια έκθεση του «Tabula Rasa», η οποία πραγματοποιείται υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Robert Wilson, καθώς και στο Πεκίνο, όπου απέσπασε το βραβείο «China Taiyuan International YouthMetal Sculpture Creations 2018». Η δουλειά της έχει επίσης παρουσιαστεί στο πλαίσιο της έκθεσης «Θεωρήματα» στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα (ΕΜΣΤ), ενώ η συμμετοχή της στο Watermill Center Summer Residency χρηματοδοτήθηκε από δωρεές των συλλεκτών Cornelia Long και Franz Wassmer. Η πρώτη της ατομική έκθεση «22°C» πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη, στην γκαλερί Sinestetica το 2019, ενώ η δεύτερη ατομική της έκθεση «Six Breaths per Minute» πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα το 2021. Παρουσίασε επίσης ένα συλλογικό έργο σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Columbia και την ομάδα Victoria Square Project ως Αrtist in Residency το 2021. Το 2022 ήταν υπότροφη προγραμμάτων φιλοξενίας καλλιτεχνών στο The Watermill Center, στο Atelier des Arques, καθώς και στο Delfina Foundation. Το 2023 συμμετείχε στην έκθεση PLASMATA II: IOANNINA ενώ την ίδια χρονιά παρουσίασε έργο στην Τιμισοάρα για την διοργάνωση European Capital of Culture 2023 και εγκαινίασε το δικό της πρόγραμμα φιλοξενίας “politics of border waters and the unwanted body” στη Λέρο.

Η παρουσίαση του βιβλίου θα περιλαμβάνει επίσης παρουσίαση του Desert Breath.

Το Desert Breath είναι ένα έργο Land Art που δημιουργήθηκε από τον D.A.ST. Arteam. Η ομάδα ιδρύθηκε το 1995 από τους: Δανάη Στράτου (καλλιτέχνης εγκατάστασης & γλύπτρια), Αλεξάνδρα Στράτου (βιομηχανική σχεδιάστρια & αρχιτέκτονας), Στέλλα Κωνσταντινίδη (αρχιτέκτονας), με σκοπό τη δημιουργία αυτού του έργου. Το έργο έχει τις ρίζες του στην κοινή μας επιθυμία να εργαστούμε στην έρημο. Στα μάτια του μυαλού μας η έρημος ήταν ένα μέρος όπου βιώνει κανείς το άπειρο. Απευθυνόμασταν στην έρημο ως μια κατάσταση του νου, ένα τοπίο του νου. Το σημείο εκκίνησης ήταν η κωνική μορφή, ο φυσικός σχηματισμός της άμμου ως υλικού.

Το Desert Breath επεκτείνεται σε μια έκταση 100.000 m2, στην έρημο της ανατολικής Σαχάρας που συνορεύει με την Ερυθρά Θάλασσα στο El Gouna της Αιγύπτου. Είναι μια συγκεκριμένη εργασία που προέρχεται από την αντίληψή μας για τον ίδιο τον ιστότοπο. Η κατασκευή του αποτελείται από τη μετατόπιση 8.000 m3 άμμου που σχηματίζεται έτσι ώστε να δημιουργεί ακριβείς θετικούς και αρνητικούς κωνικούς όγκους. Οι κωνικοί όγκοι σχηματίζουν δύο συμπλεκόμενες σπείρες που κινούνται έξω από ένα κοινό κέντρο με διαφορά φάσης 180ο μοίρες στην ίδια φορά περιστροφής. Το κέντρο είναι ένα δοχείο διαμέτρου 30 μέτρων που σχηματίζεται σε τμήμα σχήματος W και είναι γεμάτο με νερό μέχρι το χείλος του. Βρίσκεται ανάμεσα στη θάλασσα και ένα σώμα βουνών στο σημείο όπου η απεραντοσύνη της θάλασσας συναντά την απεραντοσύνη της ερήμου, το έργο λειτουργεί σε δύο διαφορετικά επίπεδα από άποψη οπτικής γωνίας: από ψηλά ως οπτική εικόνα και από το έδαφος, περπάτημα το σπειροειδές μονοπάτι, μια φυσική εμπειρία. Η κατασκευή του Desert Breath ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 1997. Το Desert Breath εξακολουθεί να υπάρχει και γίνεται μέσω της αργής αποσύνθεσής του, ένα όργανο για τη μέτρηση του χρόνου.