Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 9 Ιουνίου του 1937 Ο Κολλάτος ξεκίνησε ως ποιητής, εκδίδοντας την πρώτη του ποιητική συλλογή το 1956, ενώ ακόμα ήταν μαθητής. Το 1959-1960, ίδρυσε το «Πειραματικό Θέατρο Τσέπης», ανεβάζοντας κλασικά έργα, όπως η Φαλακρή Τραγουδίστρια του Ιονέσκο, το Τέλος του Παιχνιδιού του Σάμιουελ Μπέκετ και το Δωμάτιο του Χάρολντ Πίντερ.
Το 1961, ανέβασε στο Παρίσι την Ιφιγένεια εν Ταύροις του Ευριπίδη, με πρωταγωνίστρια τη Μαριέτα Ριάλδη. Η παράσταση έλαβε εξαιρετικές κριτικές, με το γαλλικό περιοδικό L’Express να τη χαρακτηρίζει «μία άνοιξη στο γαλλικό θέατρο». Στη Γαλλία, παντρεύτηκε την ηθοποιό Αρλέτ Μπομάν, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τον Αλέξανδρο και τον Άλκη.
Το 1962, σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους Αθήνα Χι Ψι Ξι, που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Το 1966, η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, Ο Θάνατος του Αλέξανδρου, αγνοήθηκε από τα επίσημα βραβεία αλλά απέσπασε τρία βραβεία κριτικών και σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε δηλώσει για την ταινία: «Η σημαντικότερη ταινία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ο Δημήτρης Κολλάτος είναι ο πρώτος δραματουργός του ελληνικού κινηματογράφου».
