«Δοκιμασία ή Οι μάγισσες του Σάλεμ»

— Ντάνφορθ (Νικήτας Τσακίρογλου):Μα, δεν προδώσατε τους φίλους σας.
—Πρόκτορ: Δεν είναι προδοσία, όταν αναρτηθεί στην εκκλησία η ομολογία μου, την ίδια μέρα που αυτοί θα κρεμαστούν επειδή δεν ομολόγησαν;
—Ντάνφορθ: Μπορείτε να μάς εξηγήσετε πιο καθαρά κύριε Πρόκτορ, γιατί δεν θέλετε;
—Πρόκτορ, με παρρησία: Γιατί είναι το όνομα μου. Γιατί άλλο απ΄αυτό δε θα ‘χω ποτέ. Γιατί λέω ψέματα και υπογράφω ψέματα. Γιατί δεν είμαι άξιος ούτε της σκόνης των ποδών αυτών που θα κρεμαστούν, επειδή δεν ομολόγησαν.
………..
Ταμπούρλα. Ο ήλιος ανατέλλει!
Έτσι τελειώνει το έργο του “Η Δοκιμασία ή Οι μάγισσες του Σάλεμ”, ο Α π α ρ α β ί α σ τ ο ς Θεατράνθρωπος ΄Αρθουρ Μίλλερ. Ο ίδιος σημειώνει:”Όταν η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη, ο φόβος παίρνει υπόσταση. Οι άνθρωποι του Σάλεμ έβλεπαν τον εαυτό τους σαν κάτοχο της υπέρτατης αλήθειας. Αν το φως αυτής της αλήθειας έσβηνε, πίστευαν πως θα ερχόταν η συντέλεια . Όταν έχετε έναν ιδεολογικό κόσμο που θεωρεί τον εαυτό του τον μόνο αγνό. Είναι φυσικό να φτάνετε στα άκρα”.
Και πέρα απ΄αυτά. Πολύ πέρα, με περισσή την υποκρισία. Το 2023 επί προεδρίας κ. Μπάιντεν στην Φλόριντα των ΗΠΑ, η Διευθύντρια του Tallahassee Classical School κ. Καρασκίλα Χόουπ απολύθηκε, γιατί έδειξε στους μαθητές της το αναγεννησιακό σύμβολο νεανικής δύναμης και ομορφιάς, τον ολόγυμνο Δαβίδ του Μιχαήλ Αγγέλου! Και δεν ήταν η μόνη που απολύθηκε. Δεν πάρθηκαν μέτρα μόνο σ΄αυτήν την αμερικανική Πολιτεία για να πάψουν οι άνθρωποι να συλλογιούνται μπρος στην ωραιότητα.
Αλλά, ας πιάσουμε το νήμα από εκεί που το αφήσαμε. Μπορεί τα μέτρα του νυν Προέδρου των ΗΠΑ κ. Τραμπ κατά του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, γενικότερα κατά κάθε πνευματικής ανάσας, να εκπλήσσουν τους νέους. Κακώς, γιατί αυτό δείχνει πως δεν ξέρουν Ιστορία.Είναι όμως, τουλάχιστον, περίεργο εμείς οι παλιότεροι,-κ ύ ρ ι ο ι και α π ο κ λ ε ι σ τ ι κ ο ί υ π ε ύ θ υ ν ο ι, της άγνοιας τους,- να κρυβόμαστε, έστω και τώρα, ρίχνοντας το ανάθεμα στον κ. Τράμπ.
Όταν ο Μίλλερ ανέβασε το 1953 στο Μπρόντγουεϊ το έργο του «The Crucible- Η Δοκιμασία», κερδίζοντας βραβείο Tony. Στόχο είχε να καταγγείλει την αντικομμουνιστική υστερία, που επικράτησε στις ΗΠΑ την εποχή του μακαρθισμού και οδήγησε στην φυσική και ηθική εξόντωση απλών πολιτών, ιδεολόγων και εκπροσώπων του πνευματικού κόσμου.
Τότε, λοιπόν, στο δολάριο, ως απάντηση στον αθεϊσμό του κομμουνισμού μπήκε η ευσεβής φράση:”In God we trust – Στον Θεό που πιστεύουμε”. Προσκυνητές του καταδίδουν ο ένας τον άλλον, καταλήγοντας να μην ξέρουν και οι ίδιοι ποιοι είναι. Για να αποφύγει τα χειρότερα, η εταιρεία καλλυντικών “Russian Sable- Ρωσικό γουνάκι” μετονομάζεται σε “Dark-Dark-Σκότος του Σκότους”.Η ομάδα του μπέϊζμπολ Σινσινάτι -Reds- Κόκκινοι, αφαιρεί το Reds και αφήνει σκέτο το Σινσινάτι.
Ο Τζούλιους,- μηχανικός επιθεωρητής στα αμερικανικά Μηχανικά Εργαστήρια του Σώματος Σηματοδότησης και η σύζυγός του Έθελ Ρόζενμπεργκγ καταδικάζονται και εκτελούνται ως κατάσκοποι της Σοβιετικής Ένωσης. Ό,τι είναι μαύρο και κινείται, γάτος, άνθρωπος, πυροβολείται. Στα λεωφορεία δεν μπορούν να κάτσουν δίπλα-δίπλα νέγροι και άρειοι λευκοί.
Ο Ζυλ Ντασέν της Μελίνας π ο τ έ δεν συγχώρησε στον Ελία Καζάν ότι υπήρξε χαφιές. Η Μαίρλιν Μονρόε αντιστέκεται στην αποχαύνωση της χαμέρπειας. Ο Άρθουρ Μίλλερ κ α ι με τις “Μάγισσες του Σάλεμ” κουνάει το δάκτυλο στην κοινωνία, που θεό της έχει το χρήμα και ευτελίζει το όνομα άνθρωπος. Ο Τσάρλι Τσάπλιν (από πού και ως πού ο Αλμοδόβαρ τιμήθηκε με το βραβείο Τσάρλι Τσάπλιν άλλης ιστορίας ανάγνωσμα). Ο Τσάπλιν πάντως, καταφεύγοντας στην Ευρώπη θα πει:”Στην εποχή μας, μπορεί κάποιος να μην είναι κομμουνιστής. Είναι αδύνατον όμως να είναι άνθρωπος και, μάλιστα καλλιτέχνης, και να είναι αντικομμουνιστής”.
Να!Το νήμα των νεώτατων χρόνων, που μάς οδηγεί στις ρίζες: μακαρθισμός. Απλώς τώρα, επί Προεδρίας κ. Ντόλναντ Τραμπ,έχουν αλλάξει τα θηράματα.Έχει γίνει π ε ν τ α κ ά θ α ρ ο ς ο σ τ ό χ ο ς της σκοποβολής. Πριν ο ένοικος του Λευκού Οίκου προβεί σε μέτρα κατά του Χάρβαρντ είχε ζητήσει καταστάσεις με ονόματα όσων εναντιώθηκαν κατά του Σάυλοκ- Νετανιάχου και διαδήλωναν υπέρ της Ελεύθερης Παλαιστίνης. Είχε ζητήσει καταστάσεις με ονόματα εκείνων, ακόμα και καλών οικογενειών, που περνούν την πόρτα του Πανεπιστημίου σεμνοί, ευλαβείς και βγαίνουν με γ ν ώ σ η, αριστεροί, αναρχικοί.
Κι εγώ κρατάω της μαθήτριας μου, Όλγας Μαυρούλη, το δώρο με την αφιέρωση: “Για όσα με μάθατε, να εκτιμώ και να αγαπώ”. Είναι το βιβλίο “3 κλικ αριστερά” τη Κατερίνας Γώγου.Διαβάζω,
“Λένε ότι σού ρίξανε στα πόδια
Δεν τους πιστεύω.
Ξέρω πως ποτέ δε σημαδεύουν
στα πόδια.
Στο μυαλό είναι ο στόχος,
το νου σου,ε;
***
Μέρα που είναι.Σάββατο, 24 Μαϊου 2025. Στη μάνα μου και στον πατέρα μου με όσα κι αν τους καταλογίζω,- και όχι αδίκως,-γιατί έγνοια τους για μας είχαν κ α ι το Θέατρο,όσο και το ψωμί.