
Κλειστά Εθνικό Αρχαιολόγικό και Ηρώδειο;
Εφημερίδα “Καθημερινή” Κυριακή-Δευτέρα 29-30 Δεκεμβρίου 1985, σελ. 14, ”Τα παιδιά ζωγραφίζουν στην Εθνική Πινακοθήκη”, γράφει η Αθηνά Καλογεροπούλου.
Σε αυτό,το σχεδόν ολοσέλιδο άρθρο της, η Αθηνά Καλογεροπούλου, αφού με λύπη σημειώνει την παιδευτική τύφλωση και κατάντια εκπαιδευτικών εκδρομών-περιπάτων,που μόνο εκπαιδευτικά δεν είναι. Επισημαίνει τη σημασία του μαθήματος Ιστορίας της Τέχνης. Προτείνει το θέμα της Εικαστικής Παιδείας, γενικότερα το εκπαιδευτικό, να αντιμετωπιστεί δ ι α κ ο μ μ α τ ι κ ά και να καταρτιστεί, επιτέλους σοβαρό πολιτιστικό πρόγραμμα, από ανθρώπους που ξέρουν τα προβλήματα και γνωρίζουν σε βάθος το θέμα.
Με αυτήν την αφορμή πλέκει ένα εγκώμιο για την αφεντιά μου, λέγοντας, μεταξύ άλλων:
“Η Ευτυχία Καρύδη είναι σχεδόν το μοναδικό φαινόμενο που συναντήσαμε χρόνια ολόκληρα στο Εθνικό Μουσείο, να καλλιεργεί την όραση στα παιδιά. Κι αυτά να κρέμονται κυριολεκτικά από το στόμα της. Δεν θέλουμε μ΄αυτό να αποκλείσουμε πώς υπάρχουν κι άλλοι εμπνευσμένοι δάσκαλοι, μιλούμε όπως για την πλειονότητα του διδακτικού προσωπικού το οποίο απροετοίμαστο στα Εικαστικά δεν μπορεί όσο και να θέλει, χωρίς ειδική μελέτη,να ανταποκριθεί στην επίσκεψη μιας μουσειακής Συλλογής από τα παιδιά”.
Δεν με πείραξε η ζέστη και μου ΄ρθε ξαφνικά να ευλογήσω τα γένια μου. Με παρρησία, οίηση, έπαρση, κομπορρημοσύνη, αν θέλετε, να αντιγράψω τη δασκάλα μου Αθηνά Καλογεροπούλου.
Δ α σ κ ά λ α! Ακόμα και από σλάιτ,από φωτογραφία, πολύ περισσότερο από κοντά. Μάς μυούσε στα κλασικά αριστούργήματα, φλερτάροντας τον Απόλλωνα του Μάντικλου,* τον Ξανθό Έφηβο*.Κι εκείνοι, από χαλκό ή μάρμαρο, ανάσαιναν και μάς έγνεφαν. Όσο για τις αρχαϊκές Κόρες, την Αθηνά Σκεπτόμενη*,όταν πια το χαμόγελο φεύγει από τις λαξεμένες μορφές, βγαίναμε με την Αθηνά Καλογεροπούλου, περίπατο μαζί τους. Κι αυτές χαριτωμένα σοβαρές, μάς μάθαιναν παμπάλαια γυναικεία μυστικά.
Με τρόμο και έκπληξη πληροφορούμαι πώς το Ηρώδειο Θέατρο θα παραμείνει κλειστό για τρία χρόνια και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για οκτώ χρόνια.Με λίγα λόγια,ε ά ν είναι αληθής η πληροφορία, ξεχάστε το Ηρώδειο σεις που σιγά-σιγά αποσύρεστε από τα μάταια.Και μια ολόκληρη γενιά θα χάσει από τα μάτια της το ευρισκόμενο στην οδό Πατησίων Αθηνών Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ανείπωτα τα πάθη μου, όταν επέμενα να γινόμαστε με τα παιδιά του Β΄Λυκείου Αθηνών διαβάτες της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στο Αρχαιολογικό Μουσείο.Μιας, και από τη γωνία Αχαρνών και Σουρμελή, όπου το Β’ Λύκειο, ένα βήμα μάς χώριζε από την Πατησίων, όπου το Αρχαιολογικό. Μέχρι πειθαρχικό με πέρασαν ως θρασεία και ανυπάκουη!
Τώρα, ε ά ν ορθώς πληροφορούμαι, ούτε κάποιος τρελός ή κάποια τρελή δεν θα μπορεί επί χρόνους οκτώ να πάει τους μαθητές. Και πού; Στο Εθνικό Αρχαιολογικό! Εκθέματα του οποίου για να διασωθούν από τους ναζί η Σέμνη και ο Χρίστος Καρούζος και η Αθηνά Καλογεροπούλου έβαλαν το κεφάλι τους στο ντορβά!
Ε! ΟΧΙ! Ε ά ν θέλατε να κλείσετε το Ηρώδειο, κυρία Μενδώνη, Υπουργός Πολιτισμού του επιτελικού κράτους του Πρωθυπουργού κυρίου Κυριάκου Μητσοτάκη, να είχατε φροντίσει να έχουν γίνει οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης στο παρακείμενο του, Θέατρο Διονύσου.
Στο Θέατρο Διονύσου άλλωστε οι προπάτορες ημών Αθηναίοι, ως θρέμματα της κοινότητας που γέννησε το Δράμα, παρακολουθούσαν τους ποιητικούς αγώνες των Τραγικών,τους οποίους παρεμπιπτόντως ο Πλάτωνας πετάει έξω από την “Πολιτεία” του. Γιατί τους πετάει; Μα γιατί είναι ά ρ ρ η κ τ α δεμένοι με την κοινωνία των ελεύθερων πολιτών, οι οποίοι έμπρακτα φωνάζουν στους αιώνες με τους “Πέρσες” του Αισχύλου:”Δεν νοούνται δούλοι ανθρώπου, ούτε υπήκοοι κανενός”.
Κι ερχόμαστε και στ΄άλλα, αν είναι αληθινά τα μαντάτα. Κλείσιμο του Αρχαιολογικού Μουσείου για μια οκταετία. Κυρία Μενδώνη, Υπουργός Πολιτισμού. Κι εσείς νυν Πρωθυπουργέ, κύριε Κυριάκο Μητσοτάκη, που οι γονείς σας δώρισαν στο ελληνικό κράτος τα περισσότερα αντικείμενα από την οικογενειακή σας αρχαιολογική Συλλογή στο ελληνικό κράτος. Άρα ξέρετε την αξία τους και σε ποιους ανήκουν.Συγκροτείστε ε δ ώ και τ ώ ρ α δ ι α κ ο μ μ α τ ι κ ή Επιτροπή ειδημόνων, οι οποίοι θα καταγράψουν ΕΝΑ-προς ΕΝΑ όλα τα εκθέματά του. Από τα Κυκλαδικά και έως εκείνα της αίθουσας Σταθάτου στον Α’ όροφο.Από τα αγγεία και τις τοιχογραφίες και μέχρι τα χρηστικά αντικείμενα και τροφές της Σαντορίνης του Β’ ορόφου.Και, βεβαίως, ό,τι βρίσκεται στις αποθήκες ή η μνήμη μου δεν έχει συγκρατήσει.
Οι ίδιοι να μεριμνήσουν για την ψηφιοποίησή τους, ΕΝΑ προς ΕΝΑ, ώστε να είναι στη διαθέση παντός ενδιαφερομένου. Ιδίως στην εκπαιδευτική κοινότητα όλων α ν ε ξ α ί ρ ε τα των βαθμίδων της. Κατ΄εξοχήν στους φοιτητές Αρχαιολογικών Σχολών της Ελλάδος και του Εξωτερικού.Να επιλέξουν αντιπροσωπευτικά δείγματα κάθε εποχής, τα οποία θα εκτεθούν σε ασφαλέστατη αίθουσα ώστε να είναι επισκέψιμα.
Ως κυβερνώντες δώστε στη δημοσιότητα τον προϋπολογισμό των εργασιών.Πείτε μας πού θα εξευρεθούν οι πόροι.Πώς θα ελέγχεται η διαχείρισή τους και η πορεία των εργασιών, τις οποίες κάθε εχέφρων θα θεωρούσε απαραίτητες, ώστε κάτι να διασωθεί γι αυτούς που έρχονται μετά από εμάς.
Το θέμα δεν αφορά μόνον την παρούσα κυβέρνηση και αντιπολίτευση.Την Πολιτεία όπως συνηθίζουμε να επικαλούμαστε αποποιούμενοι των ευθυνών μας.Είναι, π ρ έ π ε ι να είναι μέλημα κάθε μαζικού φορέα, συνδικαλιστικού ή κοινωνικού. Πρωτίστως των φορέων Παιδείας-Πολιτισμού.
Έγνοια και φροντίδα καθενός-καθεμιάς από εμάς. Εφόσον, βέβαια,δεχόμαστε πως, πέρα και πάνω από το καταφαγωμένο μεροκάματό μας, βρίσκεται η ταυτότητά – πολιτισμός μας.Και η καθημερινή αναμέτρηση, και μόνη αυτή,μαζί του μάς δίνει ανάστημα ανθρώπου.
Εφόσον!…
~~~~~~~
* Ο Ξανθός Έφηβος, της παρακάτω φωτογραφίας, πολλές αρχαϊκές Κόρες και η Αθηνά Σκεπτομένη βρίσκονται στο Μουσείο Ακροπόλεως Αθηνών. Ενώ ο Απόλων του Μάντικλου στο Μουσείο Βοστώνης.