Μνήμη – Επέτειοι και εθνικόφρονες λύσεις
Γράφει η Ευτυχία Καρύδη ΦαράκουΟ πρώτος παγκόσμιος πόλεμος έχει τελειώσει, αφήνοντας πίσω του συντρίμμια. Νέοι άνθρωποι, μέχρι χθες εχθροί, κείτονται στα πεδία των μαχών, αδελφωμένοι στον θάνατο.
Τα συμφέροντα στην Μέση Ανατολή παραμένουν όμως συμφέροντα. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των γνωστών ως Μεγάλων Δυνάμεων περισσότερο έντονος από ποτέ. Καθώς έχει ξεσπάσει στην Ρωσία η Οκτωβριανή Επανάσταση, και ο ,από αιώνων, διευκολυντής τους Σουλτάνος έχει διαλυθεί.
Οι όποιες διαπραγματεύσεις για το γνωστό ως Ανατολικό Ζητήμα, εφεξής θα γίνονται με το νέο Τούρκο ηγέτη. Τον γεννημένο στην Θεσσαλονίκη, ιδρυτή του κοσμικού κράτους της νέας Τουρκίας, Κεμάλ Ατατούρκ.*
Νο man no money, δηλώνει ο φιλελεύθερος Άγγλος υπουργός Λόυδ Τζωρτζ. Εμείς οι Έλληνες, πάντα πιστοί στους συμμάχους μας. Έχοντας και λεφτά, παρά την μαύρη και άραχλη φτώχεια μας, καθώς και παλικάρια για να τα στείλουμε στον Άδη ή να τα αφήσουμε σακάτηδες. Κατά παρότρυνση των συμμάχων μας. Αφ΄ ενός, με επικεφαλής τον μαύρο καβαλάρη Νικόλαο Πλαστήρα, στέλνουμε εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία για να καταπνίξουμε την Ρωσική Επανάσταση των Μπολσεβίκων.*Αφ΄ ετέρου αναλαμβάνουμε την Μικρασιατική εκστρατεία*
Το πλήρωμα του χρόνου έχει έλθει! Τα τηγανισμένα ψάρια της Αγιάς Σοφιάς θα ζωντανέψουν! Τον Μάιο του 1919 ο ελληνικός στρατός αποβιβάζεται στην Σμύρνη. Ζητωκραυγές, κωδωνοκρουσίες! Άλαλα τα χείλη των ασεβών. Λίγο ακόμα και θα φτάσουμε στην Άγκυρα. Η ελληνική προέλαση, όλο και πιο μέσα στα βάθη της Ανατολής, γίνεται με λεηλασίες, βιασμούς γέρων, βρεφών, εμπρησμούς. Ο Κεμάλ, ο οποίος εμφανίζεται υποστηρικτής του Μπολσεβικισμού, συμπράττει με τον Λένιν και δεν αντιδρά. Περιμένει. 13 Αυγούστου 1922 η τουρκική επίθεση είναι αποφασιστική. Το ελληνικό μέτωπο στην Μ. Ασία καταρρέει.*
Ο ελληνικός στρατός, απομονωμένος στο άγνωστο, χωρίς ανεφοδιασμό, σωρός κουρέλια απελπισμένων. Ξημερώματα 31 Αυγούστου 1922 οι φλόγες ζώνουν από την μια ως την άλλη συνοικία της Σμύρνης, ώστε να αποτελούν πύρινη αλυσίδα και να είναι αδύνατη κάθε διαφυγή. Συγχρόνως ένοπλοι Τούρκοι εμποδίζουν την έξοδο κινδύνου και από το πιο στενό σοκάκι. Πρόκειται για ένα αριστοτεχνικό σχέδιο του εθνικού κινήματος των Νεοτούρκων του οποίου ηγείται ο Κεμάλ*
Αλλά,η ελληνική κυβέρνησις διατείνεται :; << η “Κ α λ ή κ α τ ά σ τ α σ η της Οικονομίας>> θα αντισταθμίσει την όποια απώλεια και τα όποια αποκαΪδια. Ο ελληνικός στρατός με φρόνημα υψηλόν θα αναταχθεί! Θα μπει στην Κωνσταντινούπολη και θα πάρει την Κόκκινη Μηλιά!!!* Τίποτα δεν έχει μείνει όρθιο και η Κόκκινη Μηλιά είναι η μοναδική εθνικόφρων λύσις!*
Εν τω μεταξύ χιλιάδες, κατατρεγμένοι από τη χατζάρα ,τους εξευτελισμούς και τις βιαιοπραγίες του ξεσηκωμένου εθνικιστικού τουρκικού όχλου, προσπαθούν να διαφύγουν προς το άγνωστο. Πολλοί διασώζονται με τη βοήθεια Τούρκων. Ναι! Τούρκων γειτόνων και φίλων. Όταν, από τα αγκυροβολημένα, στον κόλπο της Σμύρνης, συμμαχικά πλοία, πληρώματα και αξιωματικοί παρακολουθούν το θέαμα κρασοπίνοντας.*
Αν τύχει και κάποιος φυγάς πλησιάσει την ανεμόσκαλα συμμαχικού πλοίου, οι πολιτισμένοι Ευρωπαίοι τού κόβουν το χέρι από τον αγκώνα. Κρατούν το τεμαχισμένο κομμάτι, αρπάζουν δαχτυλίδια και βραχιόλια, κι ύστερα το πετούν. Το νερό δεν είναι πια νερό είναι αίμα όπου επιπλέουν πτώματα.*
Η κτηνώδης συμπεριφορά ανταγωνίζεται τον ωμό κυνισμό. Ο Αμερικανός πρόξενος Horton αναφέρει ότι ο Γάλλος ομόλογος του, φτάνοντας καθυστερημένος σ΄ ένα γεύμα δικαιολογείται ευφυολογώντας!!!! “Ah! Ah! Η ατμάκατος που με έφερνε πρόσκρουε διαρκώς σε επιπλέοντα πτώματα Ελλήνων,Ah!…”**
Επίσης o Horton,- στον οποίο η ιστορική επιστήμη χρωστάει πολλά,- γράφει: “Η πυρπόληση της Σμύρνης και η σφαγή και κακοποίηση του πληθυσμού κατέστη δυνατή κατά το σωτήριον έτος 1922, λόγω των ανταγωνισμών και των αντιτιθεμένων εμπορικών συμφερόντων μερικών χριστιανικών δυνάμεων και της παρασχεθείσης απ΄ αυτούς της ηθικής και υλικής βοήθειας στους Τούρκους. Οι Τούρκοι διέπραξαν τις φοβερές τους πράξεις διότι είχαν την πεποίθηση ότι δεν θα εύρισκαν αντίδραση ή επίκριση από μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών”**
Μιας και 14 Σεπτεμβρίου, ανήμερα της εύρεσης του Τιμίου Σταυρού, πρωτοεκδόθηκε το 1867 το “Κεφάλαιο” του Μαρξ, από αλλού είχε ξυπνήσει η σκέψη μου. Αλλού όμως βρέθηκε, μόλις άκουσα στα πρωινά τηλεοπτικά δελτία ότι η 14η Σεπτεμβρίου έχει ανακηρυχθεί επέτειος Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.
Φαίνεται η λαγοκοίμητη προγονική μου μνήμη από πρόσφυγγες και παστρικές, που χωρίς αυτούς νεώτατη Ελλάδα ΔΕΝ θα υπήρχε, παραμένει ισχυρή.
~~~~~
* Χρ. Αγγελομάτης, Χρονικόν Μεγάλης Τραγωδίας, Αθήναι 1963– Γ. Κορδάτος, Ιστορία της Ελλάδας–Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΕ΄– Δ. Κανελλόπουλος, Η Μικρασιατική ήττα, Αύγουστος 1922–Ε. Καρύδη- Φαράκος, Όπως τα έζησα
**G.Horton, Recollections Grave and Gay the story of Mediterranean consult.
