Η ελευθερία του λόγου και ο προσβλητικός υπαινιγμός
Της Δέσποινας Μακρινού
Η ελευθερία του λόγου είναι μία θεσμική Αρχή, που αναφέρεται στην ανεμπόδιστη έκφραση της άποψης του ατόμου και είναι κατοχυρωμένη συνταγματικά στα δημοκρατικά πολιτεύματα. Πολλές φορές παραβιάζεται και στοχοποιείται, άλλες πάλι διώκεται και φυλακίζεται σε κλονισμένες δημοκρατικά κοινωνίες.
Ωστόσο σε αυτή την σημαντική Αρχή, υπάρχουν θεμιτές περιοριστικές δικλείδες για την προστασία του συνόλου και της κοινωνικής ευταξίας?
Υπάρχουν περιθώρια περιορισμού λόγω δυσφήμισης και προσβολής?
Υπάρχει αποδεκτό αποτέλεσμα προληπτικής αυτολογοκρισίας?
Υπάρχει τρόπος της ελεύθερης έκφρασης χωρίς προκλήσεις και δημιουργία αρνητικών συναισθημάτων?
Το ερώτημα τίθεται ευρύτερα και δεν περιορίζεται στον δημοσιογραφικό λόγο, που ήταν και η αιτία για τη συγγραφή αυτού του κειμένου. Η ελεύθερη έκφραση αναφανδόν είναι στοιχείο ανυπέρβλητης αξίας και αξίζει την υπεράσπισή της με κάθε μέσον.
Όταν όμως αυτή απευθύνεται σε μεγάλη μερίδα της κοινωνίας – και εδώ εμπίπτει ο δημοσιογραφικός λόγος – και θίγει σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, για τα οποία υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση, μπορεί να παραμένει αδιάφορη ?
Αυτό το όριο της κοινωνικής ευαισθησίας, μπορεί να θεωρηθεί λογοκρισία?
Μπορεί να κατηγορηθεί ο παρεμβατικός λόγος ως λογοκρισία, προκειμένου να διαφυλάξει τα ευρύτερα κοινωνικά συναισθήματα ?
Ερωτήματα που θα πρέπει να απασχολούν τους λογοπλόκους, σχολιαστές απανταχού και ιδιαιτέρως τους σχολιαστές των ΜΜΕ.
Η ελευθερία του λόγου συγκεκριμένα και όχι γενικότερα της έκφρασης, όταν υιοθετεί προσβλητικούς χαρακτηρισμούς με σκοπό να πλήξει, να πληγώσει ή να ταπεινώσει ένα ή περισσότερα άτομα, δεν υπόκειται σε καμία μορφή περιορισμού αυτοδικαίως ?
Το παραπάνω κείμενο εκφράζει απλά προβληματισμό και αναζητά απαντήσεις!
