«Εκεί είμαστε πραγματικά πρωτοπόροι», τονίζει ο συνθέτης με αφορμή την παρουσίαση του Κάντο Χενεράλ στο Ηρώδειο με τους Φαραντούρη – Πανδή
«Ξεχωριστό πολιτικό γεγονός» χαρακτήρισε τη νέα παρουσίαση του έργου, μέσα στις συγκεκριμένες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, ο Μίκης Θεοδωράκης.
«Εκεί που είμαστε πρωτοπόροι είναι η Τέχνη. Είναι η πραγματική ασπίδα για τον ελληνικό λαό», έλεγε χθες ο Μίκης Θεοδωράκης, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, κατά την παρουσίαση του έργου του, Κάντο Χενεράλ, μέγα τραγούδι για την ελευθερία που σφράγισε μια εποχή.
Το θρυλικό Κάντο Χενεράλ, ιστορικό σημείο συνάντησης της μεγαλειώδους ποίησης του νομπελίστα Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούδα με τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, παρουσιάζεται για μία μόνο βραδιά στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στις 17 Ιουλίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, με παρόντες τον Μίκη Θεοδωράκη και τους τραγουδιστές που το σφράγισαν με την ερμηνεία τους: τη Μαρία Φαραντούρη και τον Πέτρο Πανδή, οι οποίοι θα ερμηνεύσουν από το εμβληματικό ορατόριο τα αποσπάσματα: Algunas Bestias (Μερικά ζωντανά), Voy a Vivir (Εγώ θα ζήσω), Los Libertadores (Οι ελευθερωτές), A mi Partido, (Στο κόμμα μου), Lautaro (Ο Λαουτάρο), La United Fruit Co. (Η United Fruit Co.), Amor America (Αμόρ Αμέρικα), Sandino (Ο Σαντίνο), Vegetaciones (Βλαστήσεις), America Insurrecta (Ξεσηκωμένη Αμερική). Μια συναυλία που «ανήκει» σε εκείνους που έχουν το έργο πάντα «μαζί τους» αλλά κυρίως σε εκείνους, τους νέους ανθρώπους, που θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να γνωρίσουν το μεγάλο λαϊκό έργο που κατέκτησε τους λαούς.
«Ξεχωριστό πολιτικό γεγονός» χαρακτήρισε από την πλευρά του τη νέα παρουσίαση του έργου, μέσα στις συγκεκριμένες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, ο Μίκης Θεοδωράκης. «Αυτήν τη στιγμή η χώρα περνάει μια δύσκολη περίοδο. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται τα οικονομικά και τα κοινωνικά θέματα», είπε ο συνθέτης.
«Η Τέχνη, που είχε περάσει σε δεύτερη μοίρα, είναι η αντίσταση του λαού. Εκεί όπου πραγματικά είμαστε πρωτοπόροι. Αυτό αρχίζει να γίνεται κατανοητό από ομάδες καλλιτεχνών. Αρχίζει να γεννιέται μια ιδεολογία. Οι καλλιτέχνες κατανοούν ότι πρέπει να ξυπνήσουν. Τελειώνει η περίοδος της σιγουριάς», πρόσθεσε. Κάνοντας ένα «ψυχογράφημα» του σημερινού Ελληνα, τόνισε: «Το χειρότερο που συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα είναι σε επίπεδο ψυχολογίας. Ο Ελληνας δεν ανέχεται την ψυχολογική πίεση, το αίσθημα ότι βρίσκεται στη μέση και τον καθυβρίζουν, τον εξευτελίζουν, πληγώνουν το φιλότιμό του. Μέσα σε όλα αυτά αναζητά διέξοδο στην οικονομία και την πολιτική. Κάποτε θα περάσει κι αυτό. Μετά από 20-30 χρόνια αυτό που θα μείνει στη μνήμη δεν θα είναι οι πολιτικές αναλύσεις αλλά η Τέχνη. Το έχει αποδείξει η Ιστορία».
Ακρογωνιαίος λίθος του συνθετικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη το Κάντο Χενεράλ, ορατόριο σε 13 μέρη, γραμμένο για δύο σολίστ τραγουδιστές, μεικτή χορωδία και δεκαπενταμελή ορχήστρα (2 πιάνα, 3 φλάουτα, 3 κιθάρες, ένα κοντραμπάσο και έξι κρουστά), συγχωνεύει με τον πιο δημιουργικό τρόπο στοιχεία της λατινοαμερικάνικης και ισπανικής μουσικής με την ελληνική μουσική παράδοση.
«Οαση» χαρακτηρίζει ο συνθέτης το Κάντο Χενεράλ. Πρόκειται για ένα «καθαρά λαϊκό έργο υψηλής ποίησης. Είναι αυτό που αποκαλώ για τη μουσική έντεχνο λαϊκό». Επίσης… «έχει κι έναν άλλο συμβολισμό γιατί σμίγει δύο πολιτισμούς, τον ελληνικό κι αυτόν της Χιλής… Οταν γνώρισα τη Χιλή είπα ότι είναι η χώρα που θα ήθελα να ζήσω εάν δεν είχα επιλέξει την Ελλάδα», κατέληξε ο Μίκης Θεοδωράκης, για να θυμηθεί στη συνέχεια στις συνθήκες δημιουργίας του έργου, τη γνωριμία του με τον Νερούδα, αλλά και τις παρουσιάσεις του Κάντο Χενεράλ στο εξωτερικό.
Έργο «με δροσιά και φλόγα και απόλυτη μουσική αξία»
«Κάθε φορά που συναντιόμαστε με αυτό το έργο, η συγκίνηση είναι μεγάλη» υπογράμμισε η Μαρία Φαραντούρη. Κι αυτό γιατί είναι έργο «διαχρονικό, με αλήθεια και δυναμική. Κομμάτι του νεοελληνικού πολιτισμού που συνδέεται με τη Λατινική Αμερική. Οσο μπορούμε κι αντέχουμε θα σκεπτόμαστε μαζί του». «Με χαρακτήρισε», λέει ο αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός, για το Κάντο Χενεράλ, ο οποίος διευθύνει τη δεκαπενταμελή ορχήστρα που συνθέτουν διακεκριμένοι σολίστ. Για τον τελευταίο αποτελεί έργο «με δροσιά και φλόγα και απόλυτη μουσική αξία», με το οποίο συμπορεύεται πάνω από τριάντα χρόνια. Το πρωτοδιεύθυνε, θυμάται, τέλη του ΄70, εξ ημισείας με τον Μίκη Θεοδωράκη. Εκτοτε συμβαδίζουν σε «παράλληλη πορεία».
ΟΙ ΧΟΡΩΔΙΕΣ
Μαζί με τους σολίστ Μαρία Φαραντούρη και Πέτρο Πανδή, συμμετέχει η Χορωδία της ΕΡΤ υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Μπουζάνη και η Χορωδία του Δήμου Αθηναίων υπό τον Σταύρο Μπερή. Αποσπάσματα του ποιητικού έργου του Νερούδα, σε απόδοση στα ελληνικά της Δανάης Στρατηγοπούλου, διαβάζει ο ηθοποιός Τάσος Νούσιας.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ
akarali@pegasus.gr