«ΘΗΣΕΙΟΝ, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ»
“Σε μια εποχή όπου διακυβεύεται η κοινωνική μας υπόσταση, απαντούμε με ιστορίες για όσα
μας ενώνουν σαν ανθρώπους”, λέει ο Νίκος Χατζόπουλος, που πρωταγωνιστεί μαζί με τον Ακύλλα Καραζήση στο “Οταν έκλαψε ο Νίτσε”
Η ευρωπαϊκή πρεμιέρα της παράστασης, που συσκηνοθετούν οι Χατζόπουλος και Καραζήσης, γίνεται σήμερα.
Βιέννη, 1882. Πρόσωπα γνωστά, που άφησαν το στίγμα τους στην παγκόσμια ιστορία, σε μια υποθετική συνάντηση που ο Ιρβιν Γιάλομ τη μετατρέπει σε συναρπαστική αφήγηση, στο “Οταν έκλαψε ο Νίτσε”. Στη σκηνή, όμως; Τι μεταφέρει κανείς από ένα “ευπώλητο” μυθιστόρημα, που ξεδιπλώνει έναν ολόκληρο κόσμο και μια εποχή όπου πρωτοξεκίνησαν πολλά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα, όπως η ψυχανάλυση και η ψυχοθεραπεία;
“Μα αυτό ακριβώς που εντυπώνεται βαθιά στον αναγνώστη: τον ανθρώπινο πυρήνα της ιστορίας. Την εξέλιξη μιας σχέσης, ανάμεσα σε δύο άντρες που ξεκινούν θωρακισμένοι με την πανοπλία του εγωισμού και της αυτοπεποίθησης, κι αφού ξεφλουδίσουν ένα-ένα τα στρώματα της περηφάνιας και της άγνοιάς τους, φτάνουν στη θεραπευτική ανακούφιση που χαρίζει η πραγματική ανθρώπινη επαφή και η εμπιστοσύνη” απαντά ο Ακύλλας Καραζήσης.
Ο τελευταίος, μαζί με τον Νίκο Χατζόπουλο, στους ρόλους του γιατρού Γιόζεφ Μπρόιερ και του φιλοσόφου Φρίντριχ Νίτσε, αντίστοιχα, πρωταγωνιστούν και συσκηνοθετούν την παράσταση που παρουσιάζεται σε ευρωπαϊκή πρεμιέρα, αύριο στο “Θησείον, ένα Θέατρο για τις Τέχνες” (οι παραστάσεις διαρκούν έως τις 22 Ιανουαρίου). Μαζί τους ο Χάρης Φραγκούλης στον ρόλο του νεαρού Ζίγκμουντ Φρόιντ.
Ομως δεν μένει εκτός σκηνής και όλος ο υπόλοιπος πλούτος του μυθιστορήματος. Γιατί οι τρεις ερμηνευτές των βασικών ρόλων, και ταυτόχρονα αφηγητές της ιστορίας, ζωντανεύουν αυτόν τον κόσμο υποβάλλοντας στον θεατή πρόσωπα, χώρους και καταστάσεις.
“Σε μια εποχή όπου διακυβεύεται η ίδια η κοινωνική μας υπόσταση, απαντούμε με ιστορίες που ανατρέχουν στα βασικά στοιχεία που μας ενώνουν σαν ανθρώπους. Με μια δουλειά που ξεκινά από μια συνεργασία αμοιβαίας εμπιστοσύνης, σ’ ένα έργο που εξυμνεί την αξία αυτής της εμπιστοσύνης, και σε μια παράσταση που ζητά, βεβαίως, την εμπιστοσύνη του θεατή”, σύμφωνα με τον Νίκο Χατζόπουλο.
Με αφορμή τα δέκα χρόνια από την πρώτη έκδοση του βιβλίου “Οταν έκλαψε ο Νίτσε” στα ελληνικά (τέλος 2001), καθώς και την επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννηση της Λου Σαλομέ, της γυναίκας που παίζει ρόλο-κλειδί στο έργο, το βιβλίο του Ιρβιν Γιάλομ μεταφέρεται στη σκηνή σε θεατρική διασκευή της θεατρολόγου και μεταφράστριας του Γιάλομ στην Ελλάδα, Ευαγγελίας Ανδριτσάνου. Δύο μεγάλες προσωπικότητες του 19ου αιώνα σε κρίση μέσης ηλικίας. Μια εμπνευσμένη διαδικασία διπλής ψυχοθεραπείας. Επί σκηνής ξετυλίγεται η ανθρώπινη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον θεραπευτή και στον θεραπευόμενο, δύο ανθρώπους που ο καθένας έχει τις δικές του ανάγκες και αδυναμίες. Ο Νίτσε θα κλάψει, αλλά και ο Μπρόιερ θα λυτρωθεί. Η διαδικασία της κατανόησης της ανθρώπινης ψυχής έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας αστυνομικής ιστορίας: αναζήτηση στοιχείων, απρόβλεπτες εξελίξεις, εμφάνιση σχεδόν ανυπέρβλητων εμποδίων, ακόμα και κίνδυνο θανάτου.
Διασκευή
Η θεατρική διασκευή της Ευαγγελίας Ανδριτσάνου επικεντρώνεται κυρίως στην “ιδιαίτερη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον θεραπευτή και στον θεραπευόμενο, όπως την παρακολουθούμε να ταλαντεύεται σε τεντωμένο σκοινί σ’ αυτή την παράδοξη αμοιβαία ψυχοθεραπεία. Η ζωτική αξία της ανθρώπινης επαφής θριαμβεύει σ’ αυτό το έργο που ξετυλίγεται ανάμεσα σε τρεις πρωτοπόρους του πνεύματος, τον Φρίντριχ Νίτσε, τον γιατρό Γιόζεφ Μπρόιερ και τον νεαρό Ζίγκμουντ Φρόιντ”.
Τη θεατρική διασκευή υπογράφει η Ευαγγελία Ανδριτσάνου, τη σκηνοθεσία οι Ακύλλας Καραζήσης και Νίκος Χατζόπουλος. Η επιμέλεια του σκηνικού χώρου και των κοστουμιών είναι της Ελένης Μανωλοπούλου και η μουσική του Κορνήλιου Σελαμσή. Παίζουν: Ακύλλας Καραζήσης, Χάρης Φραγκούλης, Νίκος Χατζόπουλος. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “Αγρα” σε νέα πολυτελή επετειακή έκδοση.
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
Οι ποθητές γυναίκες, η εκρηκτική Λου Σαλομέ, η ευάλωτη Αννα Ο., η σταθερή κυρία Μπρόιερ παρουσιάζονται μέσα από τα μάτια και τη φωνή των ανδρών σε μια ιστορία όπου εκείνες έχουν τον πρωταρχικό ρόλο. Δύο επιστολές που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα δείχνουν ότι η συνάντηση που εμπνεύστηκε ο Ιρβιν Γιάλομ μεταξύ Νίτσε, Μπρόιερ και του νεαρού Φρόιντ θα μπορούσε να έχει συντελεστεί στην πραγματικότητα. Εχουμε την απίθανη περίπτωση όπου, 130 χρόνια μετά τα γεγονότα και 20 χρόνια από τη συγγραφή του μυθιστορήματος, η πραγματικότητα έρχεται να επιβεβαιώσει τη μυθοπλασία του συγγραφέα.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ
Πηγή: Έθνος