Κούρεμα κόκκινων στεγαστικών δανείων για νοικοκυριά με εισόδημα μέχρι 35.500 ευρώ και επιδότηση για τους πιο ευάλωτους.Του Μιχάλη Παναγιώτου.
Επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και διαγραφή μέρους των οφειλών για νοικοκυριά με εισόδημα μέχρι 35.500 ευρώ και αντικειμενική αξία ακινήτου μέχρι 230.000 ευρώ, προβλέπει η συμφωνία της κυβέρνησης με τους θεσμούς.
Η συμφωνία όπως ανακοίνωσαν σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης , αφορά στο 25% και 35% των δανειοληπτών αντίστοιχα ενώ η διαπραγμάτευση ξεκίνησε, όπως είπε ο κ. Τσακαλώτος με τους θεσμούς να θέλουν την προστασία μόνο του 16%-20% των δανειοληπτών με κόκκινα δάνεια.
Για τα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά, με εισόδημα έως 20.000 ευρώ και 170.000 ευρώ αντικειμενική αξία ακινήτου, για 4μελή οικογένεια, θα υπάρχει απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας καθώς στην κατηγορία αυτή το όποιο έλλειμμα εισοδήματος για την εξυπηρέτηση του δανείου θα καλύπτεται από το δημόσιο.
Για την επόμενη κατηγορία των νοικοκυριών, με εισόδημα έως 35.500 ευρώ ο προσδιορισμός της δόσης που θα πληρώνουν τα νοικοκυριά θα γίνονται από το δικαστήριο με βάση την τρέχουσα εμπορική αξία της πρώτης κατοικίας.
Αν για κάποιο λόγο, οι δανειολήπτες δεν μπορούν παρ’ όλα αυτά, να εξυπηρετήσουν την εξόφληση του δανείου, με βάση την τρέχουσα αξία, τότε το δάνειο θα παραπέμπεται στον κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών.
Ετσι η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει και ότι όπου διαπιστώνεται ότι η τρέχουσα εμπορική αξία είναι πλέον χαμηλότερη από την αντικειμενική αξία του ακινήτου, τότε το δάνειο θα κουρεύεται και θα επανυπολογίζεται με βάση την εμπορική και όχι την αντικειμενική που αναφερόταν στα συμβόλαια αγοράς.
Ο υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι τα στεγαστικά δάνεια είναι τα πιο πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και ότι οι ίδιες οι τράπεζες δεν έχουν συμφέρον να προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς καθώς οι αξίες είναι χαμηλές και υπάρχει πρόβλεψη να αυξηθούν.
Όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, ο νόμος Κατσέλη ήταν καλός στην περίοδο της πτώσης της οικονομίας αλλά δεν αντιμετώπισε το πρόβλημα των κόκκινων δανείων.
Χρειάζεται οι τράπεζες μετά την ανακεφαλαιοποίηση να μπορούν να δίνουν δάνεια. Το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, που συμφωνήθηκε με τους θεσμούς, θα ισχύσει για τρία χρόνια και στη λήξη αυτής της περιόδου θα υπάρξει αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου με βάση τα δεδομένα που θα υπάρχουν τότε.
Ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης επεσήμανε με έμφαση ότι οι αιτήσεις που έχουν ήδη κατατεθεί για ένταξη στο νόμο Κατσέλη θα εξεταστούν με βάση το παλιό θεσμικό πλαίσιο. Στη συνέντευξη τονίστηκε τέλος ότι με τη συμφωνία γίνεται το πρώτο βήμα προκειμένου να επεκταθεί στη συνέχεια η κρατική στεγαστική πολιτική αλλά και για να μπορέσουν οι τράπεζες να απαλλαγούν από το πρόβλημα των κόκκινων δανείων ώστε να μπορέσουν να ξαναδώσουν δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Τα κόκκινα δάνεια σήμερα διαμορφώνονται στο 40% του συνόλου έναντι 5%-7% στην ΕΕ.
Τέλος στον επόμενο γύρο της διαπραγμάτευσης θα εξεταστεί η στρατηγική για την αντιμετώπιση συνολικά των κόκκινων δανείων που δεν θα είναι ενιαία αλλά θα περιλαμβάνει διαφορετικές λύσεις για τις διάφορες κατηγορίες δανείων (μεγάλα επιχειρηματικά, μικρομεσαίους, στεγαστικά, καταναλωτικά).
Οι επιλογές, όπως τόνισε ο κ. Σταθάκης, περιλαμβάνουν τόσο υπάρχοντα εργαλεία , όπως ο νόμος Δένδια όσο και τη συζήτηση για το αν θα υπάρξει “αγορά κόκκινων δανείων”.
Τα κριτήρια αναλυτικά:
Η αντικειμενική αξία του ακινήτου να είναι έως 170.000 ευρώ, ενώ τα εισοδηματικά κριτήρια όρια αγγίζουν στο όριο διαβίωσης.
Συγκεκριμένα:
1.- Η αντικειμενική αξία του ακινήτου να είναι έως 170.000 ευρώ, ενώ τα εισοδηματικά κριτήρια όρια αγγίζουν στο όριο διαβίωσης.
Α.-Για άγαμο: 8.180 ευρώ Για ζευγάρι: 13.917 ευρώ και για κάθε παιδί επιπλέον 3.361 ευρώ. Άρα για μία οικογένεια 20.639 ευρώ ετησίως.
Β.-ια τους οφειλέτες αυτούς θα ορίζεται μια ελάχιστη μηνιαία δόση.
Γ.-Για όσους πάντως αποδεδειγμένα δεν μπορούν να καταβάλουν ούτε αυτή πρόθεση του οικονομικού επιτελείου είναι να ετοιμάσει κουμπαρά 100 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό και τη δόση να καταβάλει το κράτος.
Δ.-Για να χτιστεί η κάλυψη έως το 60%, δημιουργείται μία δεύτερη κατηγορία δανειοληπτών με υψηλότερα εισοδήματα.
Ε.-Κριτήρια προστασίας, το τεστ αποτίμησης περιουσίας και βέβαια η διάθεση συνεργασίας με την τράπεζα.
ΣΤ.-Αν δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, όπως θα καθοριστούν από την φορολογική τους δήλωση θα κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι.
Η.-Για τα νοικοκυριά αυτά: η αντικειμενική αξία φτάνει τις 230.000 ευρώ και τα εισοδηματικά όρια είναι
Θ.-Για άγαμο: 13.906 ευρώ Για ζευγάρι: 23.659 ευρώ Για τετραμελή οικογένεια: 35.086 (5.714 ευρώ για κάθε παιδί)
Ι.-Η δόση θα βγαίνει με βάση την σημερινή εμπορική αξία του
ακινήτου
Κ.-Ο διακανονισμός θα είναι εξωδικαστικός και το ποσό που θα καταβάλλεται θα είναι κλειδωμένο για τρία χρόνια
Ποιοι έχουν δικαίωμα υπαγωγής στο πρόγραμμα:
1. μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα,
2. όσοι έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας (η δραστηριότητά τους παρέχεται αποκλειστικά σε ένα νομικό πρόσωπο),
3. άνεργοι
Εφόσον έχουν ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή (μισθοί, συντάξεις, ενοίκια, αγροτικά εισοδήματα κλπ) έως € 25.000 και εφόσον αυτό έχει μειωθεί περισσότερο από 20% από την 1η Ιανουαρίου 2010 έως σήμερα.
Επιπλέον το ως άνω ποσό αυξάνεται κατά €5.000 (δηλαδή έως €30.000 ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα) για πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή/και μόνιμη αναπηρία και για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Υπάγονται τα μη ληξιπρόθεσμα δάνεια από πιστωτικά ιδρύματα για τα οποία έχει εγγραφεί προσημείωση ή υποθήκη στην κύρια κατοικία του οφειλέτη, η αντικειμενική αξία της οποίας δεν ξεπερνά τις €180.000
Προϋποθέσεις για υπαγωγή
1. το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν ξεπερνά σε αντικειμενική αξία τις €250.000,
2. το σύνολο των καταθέσεων που βρίσκονται στη κατοχή του νοικοκυριού δεν ξεπερνά τις €10.000,
3. το ανεξόφλητο υπόλοιπο των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του νοικοκυριού (κεφάλαιο) δεν ξεπερνά τις €150.000.
Τι κερδίζουν οι δανειολήπτες
Περίοδος χάριτος 48 μηνών.
Άμεση μείωση της μηνιαίας καταβολής στο 30% του μηνιαίου καθαρού εισοδήματός του νοικοκυριού.
Η δόση καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου χάριτος θα προσαρμόζεται σε πιθανή μεταβολή του εισοδήματος.
Η συμβατική διάρκεια του δανείου παρατείνεται κατ’ ελάχιστον 48 μήνες και η αποπληρωμή του μετά την περίοδο χάριτος συνεχίζεται με τους όρους της αρχικής σύμβασης χωρίς καμία επιβάρυνση για το δανειολήπτη.
Ειδικότερα:
Για ετήσια καθαρά εισοδήματα έως €15.000 το επιτόκιο που προβλέπεται στη σύμβαση του δανείου περιορίζεται στο 1,5% (0,75% + βασικό επιτόκιο ΕΚΤ) και με βάση αυτό υπολογίζεται η μηνιαία δόση κατά την περίοδο χάριτος.
Για τους ανέργους με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, πέραν των παραπάνω, παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα 6 μηνών εντός της περιόδου χάριτος.
Αλλαγές στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά
I. Βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα του εξωδικαστικού συμβιβασμού με πρόβλεψη ότι θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν του 50% + 1 των απαιτήσεων της οφειλής και όχι την πλήρη ομοφωνία (100%) που απαιτούσε μέχρι σήμερα.
II. Σε συνεργασία με το Υπ. Δικαιοσύνης θεσπίζεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης με στόχο την ταχύτερη εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
III. Προβλέπεται καταβολή δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, χωρίς καθυστερήσεις εξαιτίας της εκκρεμοδικίας. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το Δικαστήριο αποδεσμεύοντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση της απόφασης. Η ελάχιστη καταβολή προτείνεται στο 10% της τρέχουσας δόσης με ελάχιστο ποσό καταβολής τα 40 Ευρώ μηνιαίως.
IV. Ορίζεται υποχρεωτικά αντίκλητος στην ελληνική επικράτεια στις περιπτώσεις εκχώρησης απαιτήσεων σε αλλοδαπά πιστωτικά ιδρύματα. Σε διαφορετική περίπτωση τεκμαίρεται ως αντίκλητος η τράπεζα που παρείχε το δάνειο.
V. Παρέχεται δυνατότητα αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης κατόπιν αίτησης του οφειλέτη και μετά την έκδοση της οριστικής δικαστικής απόφασης, εφόσον έχει ασκήσει εμπρόθεσμα έφεση, προστατεύοντας τον έτσι από καταδιωκτικά μέτρα σε βάρος του.
VI. Καταργείται η διαδικασία του δικαστικού συμβιβασμού που προβλέπεται στο άρθρο 7 Ν. 3869/2010.
Αλλαγές στον Τειρεσία
Προβλέπεται η αλλαγή του υφιστάμενου πλαισίου έτσι ώστε κατά την αξιολόγηση των πληροφοριακών δεδομένων του συστήματος «Τειρεσίας» να λαμβάνονται υπόψη οι συνέπειες της δυσχερούς οικονομικής περιόδου και να δίνεται η δυνατότητα μίας πιο ευέλικτης αντιμετώπισης των συναλλασσομένων με τα πιστωτικά ιδρύματα ανάλογα με το συνολικό τους προφίλ και όχι με βάση μεμονωμένα ατυχή περιστατικά.
