Κάποιες συνεντεύξεις είναι σαν τις διατριβές. Όταν αρχίσεις να μιλάς ανοίγεται μπροστά σου ένας ολόκληρος κόσμος με πολλούς παραλλήλους. Θα μου πεις, η μουσική είναι από μόνη της ένα σύμπαν με το δικό της χώρο και χρόνο. Είναι όμως και ο άνθρωπος ένα «όργανο» ιδανικό να την εξωτερικεύσει, φτάνει να υπάρχει μέσα του.
Με αφορμή την κυκλοφορία του άλμπουμ «Θεοδωράκης για βρέφη» συναντήσαμε τον συνθέτη Τάσο Ιωαννίδη, τον δημιουργό των παιδικών άλμπουμ «Λάχανα και Χάχανα», (δείτε το κανάλι Hahana Kids στο Youtube). Μίλησε στο aVecnews για την αξία της μουσικής στα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού, για τις ενορχηστρώσεις αγαπημένων τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και για το άλμπουμ που ετοιμάζει με σμυρναίικα τραγούδια για βρέφη.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΙΩΑΝΝΙΔΗ ΣΤΗ ΛΑΜΠΡΙΑΝΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
Αισθάνομαι ευλογημένος και νοιώθω ευγνωμοσύνη που ακόμα έχω τον διακαή αυτόν πόθο για δημιουργία και προσφορά.
Ζόρικες οι μέρες που διανύουμε και ψυχοφθόρες κύριε Ιωαννίδη. Πώς είναι η καθημερινότητα για ένα συνθέτη;
Περισυλλογή, ασκήσεις θετικής αυτοτοποθέτησης, ευκαιρία για μια ματιά στα εντός μας και όλα αυτά λίγο ή πολύ, μας οδηγούν όλο και πιο κοντά στην αναγνώριση του τι κάναμε λάθος και φτάσαμε ως εδώ. Αν έχουμε τα κότσια να αποδεχθούμε ότι είμαστε οι δημιουργοί της πραγματικότητάς μας, προσωπικά αλλά και συλλογικά, τότε ίσως καταφέρουμε να αλλάξουμε την συμπεριφορά μας προς το περιβάλλον μας, έμψυχο και άψυχο, προς το καλύτερο.
Ο εγκλεισμός, ήταν μια καλή αφορμή για δημιουργία και ανασυγκρότηση σκέψης;
Για μένα, σίγουρα ναι! Πρέπει όμως να έχει κανείς μέσα του, ούτως η άλλως τον διακαή πόθο για δημιουργία και προσφορά. Αλλιώς η βαρεμάρα μας οδηγεί σε άσκοπες παθητικές δράσεις όπως είναι η πολύωρη σχέση μας με την οθόνη, ή στην δημιουργία αρνητικών μη υπαρκτών σεναρίων ή σε έναν συνεχή διάλογο με τον εαυτό μας με κύριο αυτουργό το συναίσθημα του φόβου για το μέλλον. Αισθάνομαι ευλογημένος και νοιώθω ευγνωμοσύνη που ακόμα έχω τον διακαή αυτόν πόθο για δημιουργία και προσφορά.
Πιστεύετε ότι στο τέλος αυτής της ιστορίας θα βγούμε καλύτεροι;
Εγώ πιστεύω ότι τα δύσκολα και τα δυσάρεστα είναι οι δάσκαλοί μας. Ο νόμος της έλξης δεν κάνει λάθη. Προσελκύσαμε ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε για την εξέλιξή μας σαν κάτοικοι της γης. Είναι ένα καμπανάκι αφύπνισης του πιο σημαντικού γεγονότος, που αν και είναι τόσο πασιφανές, το αγνοούσαμε όλοι. Το ότι είμαστε όλοι ΕΝΑ και είμαστε φτιαγμένοι από το ίδιο υλικό. Αυτή η συνειδητοποίηση, θεωρώ, ότι εμπεριέχει την γνώση που θα μας κάνει καλύτερους.
«Ο Μίκης Θεοδωράκης, πιστεύω, εκφράζει μουσικά τη συλλογική συνείδηση του Ελληνισμού.
Τι σας θυμώνει στην εποχή μας;
Το ότι οι Έλληνες έχουμε ακόμα το μειονέκτημα να φορτώνουμε τα πάντα …στον κόκορα ή στον απέναντι η στο κράτος.
Θαυμάζω τους ανθρώπους που επενδύουν στη γνωσιακή και κοινωνική εκπαίδευση των παιδιών. Που αντιλαμβάνονται ότι η παιδεία αρχίζει από την ώρα της γέννησης. Κι εσείς είστε ένας από τους συνθέτες που εργάζονται για τα παιδιά. Θέλουμε να μάθουμε ποιο ήταν το ερέθισμα που σας ώθησε να φτιάξετε ένα ολόκληρο μουσικό κόσμο και σαφώς μιλάω σαφώς για το «Λάχανα και Χάχανα».
Έχω ζήσει στην Αυστραλία για τριάντα χρόνια. Εκεί εργάστηκα σαν συνθέτης στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, συμπεριλαμβανομένων και των καρτούν για παιδιά. Τα πρώτα δύο άλμπουμ με παιδικά τραγούδια κυκλοφόρησαν στην Αυστραλία στα αγγλικά (Moonhead και Dancing Olives). Όταν επέστρεψα στην Ελλάδα το 2001, δεν μου δόθηκε η ευκαιρία να δημιουργήσω τραγούδια για παιδιά ώσπου η κόρη μου η Ερμιόνη πήγε στην πρώτη Δημοτικού.
Τη ίδια χρονιά (2006) κυκλοφόρησε και το νέο Αναγνωστικό (βιβλίο Γλώσσας), το οποίο περιέχει 24 στιχουργήματα, ένα για το κάθε γράμμα. Βοηθώντας την κόρη μου να απομνημονεύσει τα στιχουργήματα, αποφάσισα να τα μελοποιήσω, γιατί πιστεύω ότι όταν τραγουδάμε, ενεργοποιείται η συναισθηματική μας νοημοσύνη και θυμώστε πιο εύκολα την πληροφορία που εμπεριέχεται στο τραγούδι.
Κατόπιν ζήτησα την άδεια από το Υπουργείο Παιδείας και την συγγραφική ομάδα του βιβλίου, η οποία μου δόθηκε μετά από μια διαδικασία …βουνό. Τα κατάφερα όμως να εκδώσω τα τραγούδια, τα οποία παράλληλα χάρισα στο Υπουργείο Παιδεία να χρησιμοποιούνται στα σχολεία δωρεάν. Τότε ξεκίνησε ένα ταξίδι που δεν έχει τελειωμό. Ακολούθησαν τα άλμπουμ Η ΠΡΟΠΑΙΔΕΙΑ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ, το ΕΔΩ ΝΗΜΙΑΓΩΓΕΙΟ, ΟΙ ΡΥΘΜΟΙ ΚΙ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ, ΟΙ ΑΘΛΟΙ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ κτλ. κτλ. και μόλις κυκλοφόρησε Η ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ που είναι το δέκατο άλμπουμ της σειράς. Και …έχουμε και συνέχεια!
Ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας σας;
Η αλήθεια στην πρόθεση της δημιουργίας, η οποία αποσκοπεί στην προσφορά για το κοινό καλό.
Πόσο σημαντική είναι η μουσική στα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου;
Από την ηλικία 0-7 ετών, ο εγκέφαλος των παιδιών είναι ένας άγραφος σκληρός δίσκος. Ό,τι εισάγουν σαυτόν τον σκληρό δίσκο μέσω των πέντε αισθήσεων, αλλά ακόμα πιο σπουδαία, ό,τι αισθάνονται, τα ακολουθεί σε όλη τους την ζωή και γίνεται ένα σύμπλεγμα δεδομένων που χρησιμοποιείται από τον υποσυνείδητο τους νου στο μέλλον, όταν δίνεται μια εντολή από τον εγκέφαλο, για αντίδραση σε ένα ερέθισμα.
Πολύ ενδιαφέρον αυτό που λέτε…
Ο συνειδητός μας νους, που κρίνει, συγκρίνει, αναλύει και παίρνει αποφάσεις δεν προλαβαίνει συχνά να ελέγξει την αντίδρασή μας, γιατί ο υποσυνείδητος νους ήδη έχει πάρει την απόφαση βασισμένος στα δεδομένα που έχουν καταγραφεί από την παιδική μας ηλικία. Οι επιστήμονες λένε, ότι αυτό συμβαίνει 95% των περιπτώσεων στην καθημερινότητά μας.
Τα πάντα είναι ενέργεια και πληροφορία. Όταν το παιδί έρχεται σε επαφή με την δόνηση ενός ενεργειακού πεδίου που λέγεται … τραγούδι, το οποίο είναι εμπνευσμένο (πνέω, πνοή, πνεύμα, έμπνευση=εν πνεύματι), τότε το παιδί είναι σε επαφή με την πιο ουσιαστική πτυχή της ύπαρξής του, την πνευματική του υπόσταση, το ΕΙΝΑΙ του.
Αυτή η σύνδεση με θετικές εμπειρίες του παρελθόντος θα το ακολουθεί σε όλη του την ζωή. Θα του προσφέρει σιγουριά, αυτοπεποίθηση και προ πάντων θα το βοηθάει να εξασκεί συνειδητά την δύναμη της επιλογής.
«Θεοδωράκης για βρέφη» λοιπόν κύριε Ιωαννίδη. Πώς ξεκίνησε αυτή η ιδέα;
Μετά από μια έρευνα διαπίστωσα ότι ενώ υπήρχαν διάφορες μουσικές για βρέφη (Mozart for babies, ACDC for babies κτλ.), δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο για τα ελληνόπουλα βρέφη. Έτσι ξεκίνησα την υλοποίησης της ιδέας να διασκευάσω μουσικές σημαντικών Ελλήνων συνθετών για τα ευαίσθητα ώτα των μικρών παιδιών. Ο πρώτος στην σειρά ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ – ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ήταν ο Τσιτσάνης και τώρα ο Μίκης Θεοδωράκης, τον οποίο ευχαριστώ θερμά για την προθυμία του να εγκρίνει αύτη την διασκευή, αφού άκουσε το αποτέλεσμα.
Γιατί Μίκη Θεοδωράκη; Τι ήταν αυτό το διαφορετικό που εντοπίσατε στη μουσική του μεγάλου μας συνθέτη;
Γιατί: «Ο Μίκης Θεοδωράκης, πιστεύω, εκφράζει μουσικά τη συλλογική συνείδηση του Ελληνισμού. Κάθε τραγούδι του στα χείλη μας γίνεται φτερούγισμα του «είναι» μας. Κάθε μουσικό του μοτίβο είναι σμιλεμένο με αρχέγονα υλικά του λαού μας, κάθε ρυθμός του είναι παλμός της καρδιά μας». Αυτά αναφέρω σε ένα μικρό μου σημείωμα στο άλμπουμ που κυκλοφόρησε πρόσφατα.
Ποια τραγούδια του Θεοδωράκη συμπεριλαμβάνονται στο άλμπουμ; Και γιατί αυτά;
Τα τραγούδια που διάλεξα είναι όλα χαρούμενα. Η ιδέα μου ήταν να μπορούν τα παιδάκια να ανταποκρίνονται κινητικά στα τραγούδια, να χοροπηδούν, να χαμογελούν, να χαίρονται. Έτσι διάλεξα τα τραγούδια: Βάρκα στο Γιαλό, Απαγωγή, Απρίλης, Μαρίνα, Του Μικρού Βοριά, Άρνησις, Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ, Ένα το χελιδόνι, Βράχο Βράχο τον Καημό μου και Ο Ζορμπάς, στην μουσική του οποίου έχουμε κάνει και ένα υπέροχο βίντεο κλιπ που σκηνοθέτησε η κόρη μου Άρτεμις Ιωαννίδου με την συμμετοχή παιδιών που χορεύουν στον ρυθμό του Ζορμπά, στην Αυστραλία. Μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να επισκεφθούν το νέο μας ψηφιακό κανάλι hahana kids και να δουν το βίντεο, αλλά και να ακούσουν όλες τις μουσικές του άλμπουμ.
Με ποιο άλλο μουσουργό θα θέλατε να δουλέψετε;
Τον Μάνο Χατζιδάκι και όλους τους μεγάλους Έλληνες συνθέτες.
Μουσική για βρέφη δεν συνεπάγεται μόνο με το νανούρισμα κύριε Ιωαννίδη, έτσι δεν είναι;
Φυσικά όχι! Όλες οι εμπνευσμένες μουσικές είναι κατάλληλες για βρέφη. Εμείς έχουμε ήδη στο ρεπερτόριό μας τα νανουρίσματα, (βλέπε ΛΑΧΑΝΑ ΚΑΙ ΧΑΧΑΝΑ-Νανουρίσματα για 4 Εποχές), έχουμε Έλληνες Συνθέτες για Βρέφη, Τα λάχανα και Χάχανα και Ταχταρίσματα (υπό κατασκευήν).
Υπάρχει ένα ορισμένο είδος μουσικής που είναι το ιδανικότερο για το βρέφος;
Η μουσική είναι ένα ενεργειακό πεδίο που δημιουργεί συναισθήματα. Έτσι η χαρούμενη μουσική του Mozart, θα ήταν η πρώτη μου επιλογή.
Υπάρχουν μουσικά όργανα που είναι πιο κοντά στη συχνότητα του παιδικού αυτιού ή ακούγονται όλα τα ίδιο;
Εγώ επιλέγω όργανα με υψηλή ηχητική συχνότητα γιατί πιστεύω ότι τα βρέφη, κατά την διάρκεια της κυοφορίας, έχοντας την ακοή σαν την κύρια αίσθηση επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, ακούνε την φωνή της μάνας που έχει μια σχετικά υψηλή ηχητική συχνότητα. Αυτό το ηχητικό πεδίο τους είναι γνώριμο. Έτσι όλοι οι ήχοι που ακούγονται στα διασκευασμένα κομμάτια για βρέφη ακολουθούν αυτό το σκεπτικό.
Ποια μουσικά όργανα χρησιμοποιείτε εσείς στα τραγούδια αυτά;
Το φλάουτο, το όμβρε, διάφορες φλογέρες, το βιολί σε ήχους πιτσικάτο, το μεταλόφωνο, το ξυλόφωνο, την μαρίμπα και άλλα μικρούλια κρουστά, το πιάνο στις ψηλές νότες, το γιουκαλίλι, τον μπαγλαμά, τον τζουρά, κ.α.
Από που μπορούμε να προμηθευτούμε το άλμπουμ αυτό;
Το άλμπουμ διατίθεται από τα καταστήματα Public και την ψηφιακό μας e-shop στην ιστοσελίδα μας www.lahanakaihahana.gr και σε όλα τα ψηφιακά καταστήματα.
Ποια είναι τα επόμενα σας σχέδια;
Εν όψει του εορτασμού των εκατό χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή το 2022, το επόμενο άλμπουμ για βρέφη θα είναι Σμυρναίικα τραγούδια για Βρέφη. Ένα αφιέρωμα στον πολιτισμό που έφεραν στην Ελλάδα οι Έλληνες της Σμύρνης και έσπειραν τον σπόρο για την δημιουργία του ρεμπέτικου και κατοπινά του λαϊκού και έντεχνου τραγουδιού στην χώρα μας. Όσο για την σειρά Λάχανα και Χάχανα, έχω ήδη ξεκινήσει να δουλεύω στην Οδύσσεια.
Πριν κλείσουμε αυτή την συνομιλία θέλω να ευχαριστήσω τον ταλαντούχο ενορχηστρωτή Κώστα Κατωμέρη, με τον οποίο είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία και φθάσαμε σε αυτό το όμορφο αποτέλεσμα.