Μαρτυρίες για το Ολοκαύτωμα που διέσωσε ο σκηνοθέτης, 300 συνεντεύξεις εκ των οποίων στα ελληνικά, διαθέσιμες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.
Νικόλαος Αποστολόπουλος, καθηγητής του Ανοικτού Πανεπιστημίου του Βερολίνου, Ιωάννης Μυλόπουλος, πρύτανης ΑΠΘ και Δαυίδ Σαλτιέλ, πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.
Αν ο επιχειρηματίας Οσκαρ Σίντλερ έσωσε από τα κρεματόρια της Κρακοβίας χίλιους Πολωνούς Εβραίους προσλαμβάνοντάς τους ως εργάτες στα εργοστάσιά του, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ -ο άνθρωπος που μετέφερε στον κινηματογράφο τη συγκλονιστική του ιστορία- διέσωσε και παραδίδει στις επόμενες γενιές τις αφηγήσεις δεκάδων χιλιάδων άλλων που επέζησαν του Ολοκαυτώματος.
Με πρωτοβουλία του διάσημου σκηνοθέτη, με έμπνευση και με έσοδα που άντλησε από την πολυβραβευμένη του ταινία, ξεκίνησε το 1994 μια παγκόσμια έρευνα για την αναζήτηση όσων επέζησαν από τη ναζιστική φρίκη.
Ελήφθηκαν προσωπικές συνεντεύξεις από επιζώντες στις πέντε ηπείρους, και 17 χρόνια μετά ο καρπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι το USC Shoah Foundation Institute, ένα ανεκτίμητο ιστορικό υλικό, που περιλαμβάνει 113.000 βιντεοσκοπημένες ώρες με τις εμπειρίες 51.696 ανθρώπων, από 56 χώρες και σε 32 γλώσσες.
Χάρη στις προσπάθειες καθηγητών του Τμήματος Ιστορίας του ΑΠΘ και τη συνεργασία του Ανοικτού Πανεπιστημίου του Βερολίνου, δημιουργήθηκε ειδικός κόμβος στη βιβλιοθήκη του ιδρύματος, δίνοντας για πρώτη φορά την ευκαιρία πρόσβασης σε ερευνητές, φοιτητές και κάθε άλλον ενδιαφερόμενο.
Σχεδόν 300 από τις μαρτυρίες-συνεντεύξεις διενεργήθηκαν στην Ελλάδα και στην ελληνική γλώσσα, ενώ συνολικά 601 επιζώντες που καταθέτουν τη μαρτυρία τους έχουν τόπο γέννησης την Ελλάδα κι από αυτούς οι 381 τη Θεσσαλονίκη.
Το USC αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο οπτικοακουστικό ιστορικό αρχείο του είδους του στον κόσμο. Διασώζει τις συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που βίωσαν τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης του Γ’ Ράιχ μόνο και μόνο γιατί ήταν Εβραίοι, ομοφυλόφιλοι, μάρτυρες του Ιεχωβά, Ρομά κ.ά., καθώς και τις εμπειρίες που αφηγούνται επιζήσαντες προγραμμάτων ευγονικής, απελευθερωτές και μάρτυρες της απελευθέρωσης, πολιτικοί κρατούμενοι, διασώστες, βοηθοί τους και συμμετέχοντες σε δίκες εγκληματιών πολέμου.
Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι μαρτυρίες αυτές είναι πρωτόλειες, δεν έχουν υποστεί επεξεργασία ούτε και ιστορική αξιολόγηση, γεγονός που γεννά προσδοκίες πως μπορούν να εμπλουτίσουν σημαντικά την ιστορική έρευνα της “μαύρης” περιόδου του Ολοκαυτώματος.
“Κάνουμε πράξη ένα όραμα των πρυτανικών αρχών και ξεπληρώνουμε ένα κομμάτι ενός χρέους της Θεσσαλονίκης απέναντι στην εβραϊκή της κοινότητα” δήλωσε ο πρύτανης του ΑΠΘ, Ιω. Μυλόπουλος, κατά τη διάρκεια της χθεσινής τελετής εγκαινίων της πρόσβασης στο αρχείο.
“Οι μνήμες συνδέουν το παρελθόν με το παρόν και μας διδάσκουν μαθήματα για το μέλλον” επισήμανε από την πλευρά του ο υφυπουργός Παιδείας της Γερμανίας, Τόμας Ρέιτσελ, που παραβρέθηκε στην εκδήλωση.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαυίδ Σαλτιέλ, έκανε λόγο για μια ανεκτίμητη συνεργασία, καθώς, όπως είπε, “αν οι φωνές σιγήσουν μπορεί να δούμε την ιστορία να επαναλαμβάνεται”, ενώ ο Ν. Αποστολόπουλος, διευθυντής του Κέντρου Ψηφιακών Μέσων και καθηγητής του Ανοικτού Πανεπιστημίου του Βερολίνου, σημείωσε πως το ΑΠΘ αποκτά τη δυνατότητα να συμμετάσχει στην προώθηση της ιστορικής αλήθειας.
Βασίλης Ιγναντιάδης
Πηγή: Έθνος
