“Με ενοχλούσε η προχειρότητα. Και το ότι ανέλαβε το φεστιβάλ ένας άνθρωπος που δεν ήταν καν κινηματογραφόφιλος” λέει για τη Δέσποινα Μουζάκη ο διευθυντής του Φεστιβάλ
Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Μιλάει για τα χρέη που παρέλαβε, τις… κουστωδίες, και στηρίζει τους Ελληνες σκηνοθέτες
Ο Δημήτρης Εϊπίδης κοντεύει 20 χρόνια παρουσίας στη Θεσσαλονίκη. Ομως δεν είναι η Ιθάκη του. Συνεχίζει να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο όπου προβάλλονται, διαγωνίζονται ή δημιουργούνται νέες ταινίες. Τι ψάχνει; Μια “πνευματικότητα που σε επανασυνδέει με το χώμα”. Απλούστερα: ένας Οδυσσέας μπολιασμένος με Δον Κιχώτη. ‘Η το αντίστροφο; Οπως και να ‘χει, στη Θεσσαλονίκη δημιούργησε τη Ναυσικά των Νέων Οριζόντων και του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, αλλά γνώρισε και τους Λαιστρυγόνες της περασμένης πενταετίας.
Μέσα στις φθινοπωρινές ομίχλες της πόλης αναθάρρησε από το “χάδι” των χιλιάδων ενθουσιασμένων θεατών και αντιστάθηκε στο “overdose αναψυχής”, την επίθεση των λουσάτων Σειρήνων του Χόλιγουντ που έκαναν επιδρομή στο φεστιβάλ. Τώρα, για δεύτερη χρονιά διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, αντιμέτωπος ακόμη με τις συνέπειες του χρέους των 6,5 εκατομμυρίων που παρέλαβε, παλεύει να προβάλλονται “καλές ταινίες που τις αντιλαμβάνεται ο θεατής και με την άκρη των δακτύλων”.
Πότε ξεκίνησε η κόντρα σας με την προηγούμενη διοίκηση;
Οταν ανέλαβε η κ. Μουζάκη και αποφάσισα να σταματήσω τους Νέους Ορίζοντες. Εγινα άσπονδος εχθρός της. Με εκλιπαρούσε βέβαια να μείνω. Αλλά η διαίσθησή μου ήταν ότι το φεστιβάλ δεν θα ήταν πια αυτό του οποίου εγώ θα ήθελα να είμαι στέλεχος.
Τι σας ενοχλούσε τόσο;
Η προχειρότητα. Και ότι ανέλαβε το φεστιβάλ ένας άνθρωπος που δεν ήταν καν κινηματογραφόφιλος. Ηταν φίλοι και γνωστοί της που έκαναν τις επιλογές. Ομως όταν απευθύνεσαι στο κοινό, πρώτα πρέπει να νιώθεις την ευθύνη που αναλαμβάνεις. Απαιτείται επίσης ήθος. Οπως και στη δημοσιογραφία. Ας το πω κάπως… γραφικά. Ανθρωποι που ασχολούνται με τέτοιους τομείς θα πρέπει πρώτα να πάνε στην έρημο, να μάθουν στη νηστεία, να έχουν ένα? φωτοστέφανο πάνω στο κεφάλι, και τότε ίσως μπορούν να επικοινωνήσουν έντιμα και χωρίς προσωπικά και ιδιοτελή κίνητρα. Παρέμεινα στη διεύθυνση του φεστιβάλ ντοκιμαντέρ. Ημουν άμισθος επί εννέα μήνες, χωρίς σύμβαση, και η κ. Μουζάκη κυκλοφορούσε στην Αθήνα προτείνοντας τη θέση σε φίλους και γνωστούς της. Ουσιαστικά το πουλούσε.
Εννέα μήνες δεν μου μιλούσε κανείς, δεν είχα βοηθό, τίποτα, έρχονταν τα DVD για τα ντοκιμαντέρ, τα πετούσε ο ταχυδρόμος στο πάτωμα, είχα ένα δωματιάκι για γραφείο, παλιό πλυσταριό, δίπλα στην τουαλέτα, τραβούσαν το καζανάκι ενώ μιλούσα στο τηλέφωνο και δεν ήξερα πώς να καλύψω το ακουστικό να μη νομίσουν οι άνθρωποι ότι τους μιλώ από την τουαλέτα. Είμαι μέχρι εδώ, κι αν γίνομαι γραφικός με κάτι τέτοια είναι γιατί δεν μπορώ να μην τα πω όλα τούτα τα χάλια.
Είχατε υπόψη το οικονομικό χάος;
Φυσικά, το έβλεπα, όχι βέβαια στις λεπτομέρειες, αλλά πάω Τορόντο, Ρέικιαβικ, ταξιδεύω σε φεστιβάλ (Κάνες, Βερολίνο), όταν έβλεπα την κ. Μουζάκη με κουστωδίες 18, 19 ατόμων, δεν κρύβεται η σπατάλη. (Σημ.: Βρέθηκε ως και τιμολόγιο 23.000 ευρώ για κομμωτήριο.) Ταυτόχρονα δεν την είδα ποτέ σε προβολή πλην του διαγωνιστικού. Και τι να πω για τις επιλογές. Εντάξει, υπάρχει και Χόλιγουντ, αλλά σε μια πόλη που έχει ανάγκη πολιτισμού, ανάγκη κουλτούρας, κι εσύ τους παρέχεις φαντασιώσεις, αμερικανικό σινεμά, που στο κάτω κάτω της γραφής το βλέπουν στις εμπορικές αίθουσες, γιατί να το εισάγουμε εμείς με τέτοιο κόστος;
Εσείς κάνετε για δεύτερο χρόνο άλλες επιλογές. Επειδή αυτά αγαπάτε ή επειδή είναι αδύνατο να ανταγωνιστούμε τα μεγάλα και λαμπερά φεστιβάλ του εξωτερικού;
Πρώτα είναι οι ταινίες που εγώ θέλω να δείξω και ως θεατής θα ήθελα να δω. Δεν παίζω τον ειδήμονα και ούτε ως τέτοιος θα λειτουργήσω. Η τέχνη πρέπει να γίνεται αντιληπτή από τον οποιονδήποτε. Οχι μόνο διανοητικά, αλλά και αισθητηριακά. Πιστεύω ότι μια καλή ταινία την καταλαβαίνεις πρώτα από την άκρη των δακτύλων σου, αισθάνεσαι, συμμετέχεις ενεργά, δονείσαι από την εμπειρία. Αυτά είναι τα κίνητρά μου, αυτά κυνηγάω, αυτό το πρόγραμμα διαθέτω για το κοινό. Από την άλλη, σκέφτομαι την τρομερή παρανόηση που υπάρχει σε σχέση με το Χόλιγουντ. Δηλαδή τι έγινε αν δεις τον Κόπολα ή τον Στόουν να περπατάει δίπλα σου και αυτό γίνεται με αλμυρή αμοιβή; Τι σχέση έχει αυτό με την πραγματικότητα του ελληνικού κινηματογράφου; Δηλαδή από τη μια εγώ να δείχνω Χόλιγουντ, και οι Ελληνες να βγαίνουν στον δρόμο για να κάνουν μια πάμφθηνη ταινία;
Η οικονομική στενότητα πόσο σας εμποδίζει;
Ε, στερούμαστε κάποια πράγματα. Δεν μπορώ να καλέσω ανθρώπους που θα ήθελα, να φέρω κι άλλες ταινίες. Καλά, βέβαια, στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ είχαμε προϋπολογισμό της απόλυτης φτώχειας, αλλά? αυτό που θέλω είναι να αποπληρωθούν τα χρέη, δεν μπορώ τα χρέη. Παρέλαβα οικτρή κατάσταση. Ενα εκατομμύριο ευρώ χρέη στα ξενοδοχεία της πόλης, ταξιδιωτικά γραφεία, τα βραβεία του φεστιβάλ, από το 47ο Φεστιβάλ χρωστάμε τα βραβεία, πώς να καθησυχάσω ανθρώπους που τους οφείλονται χρήματα, τι να τους πω; Ηταν απλήρωτα τα παιδιά που δούλευαν για δέκα μέρες, φτωχά παιδιά απλήρωτα δυο χρόνια? Μου λένε τώρα οι συνεργάτες μου να μην αναφέρομαι συνέχεια σε αυτό, να μη μιλώ για εισαγγελείς που πρέπει να τα ερευνήσουν αυτά. Τι, να το βουλώσω; Αν δεν μιλήσω θα είμαι συνένοχος.
Με το ελληνικό τμήμα του φεστιβάλ τι σκοπεύετε να κάνετε;
Θέλω οι Ελληνες σκηνοθέτες να συνδεθούν με το φεστιβάλ στενά. Αν δεν υπάρχει αυτή η σχέση, το φεστιβάλ δεν έχει λόγο ύπαρξης. Οι υποχρεώσεις πρέπει να είναι αμοιβαίες. Η περσινή αποχή των Ελλήνων σκηνοθετών με πείραξε, γιατί χρησιμοποίησαν το φεστιβάλ σαν όργανο πίεσης. Τι να εξηγήσω στους ξένους που ρωτούσαν;
Η ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΕΧΕΙ ΔΥΝΑΜΙΣΜΟ
Εχει μέλλον το ελληνικό σινεμά;
Ναι. Η νέα γενιά έχει δυναμισμό. Εχουμε ταινία στο διαγωνιστικό του Τόκιο. Ποτέ πριν δεν είχε γίνει κάτι τέτοιο. Είχαμε στις Κάνες, στη Βενετία, βραβείο στο Σαν Σεμπάστιαν. Δεν έχουν λεφτά, ψάχνουν εναλλακτικές λύσεις, λειτουργούν με ένα είδος κοπερατίβας, λειτουργούν με μικρά συνεργεία, μείωσαν τους προϋπολογισμούς, και βλέπουμε ενδιαφέρουσες ταινίες, δεν χρειάζονται πάντα εκατομμύρια, και δεκάδες άλογα να τρέχουν. Κάνουν χειροποίητα πράγματα, εργόχειρα. Οποιος έχει τη φλόγα βάζει φωτιά. Αλλοι περιμένουν να πάρουν λεφτά. Τα λεφτά είναι αυτά που κουβαλάει ο καθένας μέσα του.
Βρίσκει λύσεις
“Ο κ. Μπουτάρης, ως πρόεδρος του Διοικητικού είναι θετικός, είναι μαζί μας, αντιμετωπίζει και τα προβλήματα, συμμετέχει και βρίσκει λύσεις. Τι άλλο να ζητήσω; Τον εκτιμώ πολύ τον Μπουτάρη. Θεωρώ ότι είναι ευτύχημα που ένας τέτοιος άνθρωπος με τη δυναμική του είναι δήμαρχος”, λέει ο Δημήτρης Εϊπίδης.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΥΚΕΣΑΣ
Πηγή: Εθνος
