Είναι του 10ου αιώνα, ο πρώτος αυτής της εποχής που βρέθηκε στην περιοχή και ήρθε «στο φως» έπειτα από έργα στον Κίσαβο
Ενας ναός της μεσοβυζαντινής περιόδου, ο μοναδικός που εντοπίστηκε στην περιοχή, με μεταγενέστερης χρονολόγησης νεκροταφείο, ανασκάπτεται στην κοιλάδα των Τεμπών, στο πλαίσιο των εργασιών για τη διάνοιξη των σηράγγων στον Κίσαβο. Τα πρώτα στοιχεία για τον βυζαντινό ναό παρουσίασε σε εκδήλωση του σωματείου για το περιβάλλον «Δρυάς», που έγινε στη Λάρισα, η αρχαιολόγος, αναπληρώτρια προϊσταμένη της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Σταυρούλα Σδρόλια.
«Βρέθηκαν ίχνη από δύο κτιστές τράπεζες ιερού βήματος, τόσο στην κεντρική κόγχη όσο και στη νότια, δείγμα ότι υπήρχε τελευταία διαμορφωμένο παρεκκλήσιο», είπε η κ. Σδρόλια στο «Εθνος» και συμπλήρωσε: «η βόρεια στοά σώζεται σε χαμηλότερο επίπεδο και παρουσιάζει ίχνη παλιότερης φάσης σε σχέση με εκείνη του υπόλοιπου κτιρίου».
Ο ναός χρονολογείται στον 10ο και 11ο αιώνα και δεν αποκλείεται να καταστράφηκε από φωτιά κατά την περίοδο της κατάκτησης των φράγκων το 1024. Ανήκει στον τύπο του δρομικού ναού με περίστωο, διαστάσεων 12Χ11,60 μέτρα, που φέρει στα ανατολικά 3 ημικυκλικές κόγχες. Στον περιβάλλοντα χώρο του ναού βρέθηκε νεκροταφείο και ανασκάφτηκαν πολλοί τάφοι, αρκετοί από τους οποίους είναι επιμελημένης κατασκευής, που δείχνει ότι το κοιμητήριο είχε οργάνωση και διάρκεια.
«Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί 50 τάφοι, ενώ η ανασκαφή συνεχίζεται και τόσο οι πολλαπλές ταφές όσο και η συχνή παρουσία μικρών παιδιών μπορούν να αποδοθούν σε επιδημία ή άλλη καταστροφή», ανέφερε η κ. Σδρόλια.Από τα λιγοστά ευρήματα των τάφων, φαίνεται ότι χρονολογούνται στον 12ο αι., ενώ ο ναός μπορεί να τοποθετηθεί στην αμέσως προγενέστερη περίοδο.
Οι αρχαιολόγοι επισημαίνουν πως η έλλειψη κεραμικών και άλλων ευρημάτων στον ναό δυσκολεύουν στη χρονολόγηση του και εκτιμούν ότι θα έχουν ασφαλή συμπεράσματα όταν ολοκληρωθεί η ανασκαφή και προχωρήσει η μελέτη του υλικού. «Το σημαντικό είναι πως αποτελεί τον πρώτο ναό αυτής της εποχής που εντοπίστηκε στην περιοχή των Τεμπών, και είναι δελεαστική η υπόθεση της σύνδεσής του με την επισκοπή του Λυκοστομίου (Τέμπη), που αναφέρεται στις βυζαντινές πηγές από τον 10ο αιώνα και δεν έχει ταυτιστεί μέχρι σήμερα, ενώ είναι γνωστό ότι μεταφέρεται αργότερα ?μεταξύ 13ου και 15ου αιώνα- στον Πλαταμώνα», δήλωσε η κ. Σδρόλια.
Ο ναός βρίσκεται στα ανατολικά του μεγάλου και σπουδαίου βυζαντινού πανδοχείου και σε απόσταση μόλις 15 μέτρων από αυτό. Το πανδοχείο είναι ένα μεγάλο, ορθογώνιο οικοδόμημα, μήκους 27 μέτρων και πλάτους 7 μέτρων, με τοίχους πλάτους 1 μέτρου, κτισμένο στη θέση ρωμαϊκού σταθμού. Η κατασκευή του πανδοχείου τοποθετείται στην εποχή του αυτοκράτορα Θεόφιλου (829-842), και μάλιστα κάτω από το συγκρότημα εντοπίστηκαν ίχνη ελληνιστικής κατοίκησης και τμήμα νεκροταφείου.
Το χάνι, έκτασης 500 τ.μ., πρόσφερε ανάσα ξεκούρασης, καλό φαγητό και κρασί στους ταξιδιώτες που περπατούσαν σχεδόν 3 ώρες με τα πόδια μέσα στην κοιλάδα, για να φτάσουν στη Λάρισα ή στη Βόρεια Ελλάδα.
ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ
Πηγή: Έθνος
