Βρισκόταν κάτω από χριστιανικό ναΐσκο, χρονολογείται στα τέλη 6ου – αρχές 5ου αι.π.Χ. και εικάζεται ότι ήταν αφιερωμένος σε πολεμική θεότητα
Ενας μικρός χριστιανικός ναός σε ευθεία γραμμή από τον Επικούριο Απόλλωνα έκρυβε έναν μεγάλο αρχαιοελληνικό. Οταν οι κάτοικοι της Μέλπειας τον κατεδάφισαν για να τον ξαναχτίσουν, οι αρχαιολόγοι βρέθηκαν μπροστά σε «βουνά από αρχιτεκτονικά μέλη» όπως αναφέρει η Ξένη Αραπογιάννη, επίτιμη έφορος Αρχαιοτήτων.
Το εκκλησάκι χτίστηκε με άλλο υλικό το 1995 και η Αρχαιολογική Υπηρεσία έκανε ανασκαφές το 2010 και το 2011 υπό τη διεύθυνση της κ. Αραπογιάννη. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα.
Πρόκειται για έναν πρώιμο ναό κλασικών χρόνων (τέλος 6ου – αρχές 5ου αι. π.Χ.). Η επίσημη παρουσίασή του, με τίτλο «Ενα ορεινό ιερό στην Ανω Μέλπεια Μεσσηνίας», έγινε κατά τη διάρκεια διεθνούς συνεδρίου στη Σπάρτη. Τα θεμέλια του ναού «εμφανίστηκαν αμέσως μετά την αφαίρεση του επιφανειακού χώματος και της βλάστησης. Μέρος θεμελίων της ανατολικής πλευράς είχε χρησιμεύσει ως θεμελίωση του χριστιανικού ναΐσκου, με αποτέλεσμα την πλήρη καταστροφή», είπε η ανασκαφέας.Οι μέγιστες σωζόμενες διαστάσεις του είναι 20,65Χ10,75 μ., ενώ το πάχος των τοίχων κυμαίνεται από 0,80 έως 0,90 μ. Το μέγιστο μήκος του ναού θα μπορούσε να υπολογιστεί περίπου στα 23 μ. Το κτίσμα περιλαμβάνει στο εσωτερικό του έναν μικρότερο που κατά τη γνώμη της κ. Αραπογιάννη είναι ο πρώτος ναός, ο αρχαϊκός, και χρονολογείται στα τέλη του 6ου π.Χ.
Σιδερένιες αιχμές δοράτων που βρέ-θηκαν στο «ορεινό ιερό στην Ανω Μέλπεια Μεσσηνίας»
Τα κινητά ευρήματα ήταν αφιερώματα. Εκτός από τη χαρακτηριστική κεραμική και τα μικροσκοπικά αγγεία βρέθηκαν χάλκινα βραχιόλια που καταλήγουν σε κεφάλι φιδιού, χάλκινο μικρό σκεύος, χάλκινο έλασμα με έκτυπη παράσταση γυναίκας που κρατά κλαδί, σιδερένιοι ήλοι κ.ά. Από τα σημαντικότερα ευρήματα υπήρξε μια αναθηματική επιγραφή, χαραγμένη στο χείλος ενός τμήματος πήλινου αγγείου, όπου ξεχωρίζει η λέξη: ΑΝΕΘΕΚΕΝ. Εντυπωσιάζει ο μεγάλος αριθμός σιδερένιων όπλων και κυρίως αιχμών δοράτων. «Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος σε μια πολεμική θεότητα», σημειώνει η κ. Αραπογιάννη.
Αγγελική Κώττη