Της Λαμπριάνας Κυριακού
«Το ποκάμισο το θάλασσι – Μια φορούσα εγώ και μια εσυ – Χρυσή κλωστή και βελονιά
Ποιος θα δικάσει το φονιά – Αυτόν που σε κανε να κλαις – Για αμαρτίες μου παλιές»
Μου το λέει και μου το ξαναλέει η μάνα μου. Κι ας έχουν περάσει 38 χρόνια. «Το ράδιο εκείνο το πρωί, πριν διακόψει το πρόγραμμα του, έπαιζε αυτό το τραγούδι «το πουκάμισο το Θαλασσί» Το πόσο τυχαίο ήταν παιδί μου ο συνδυασμός του τραγουδιού με την είδηση, φάνηκε στη φωνή της εκφωνήτριας. Τι χαρά και αυτή, αφού ο Μακάριος έπρεπε να ήταν νεκρός… Αλλά δεν ήταν. Ο παππούς σου έσκυψε το κεφάλι και είπε με δυο απλές λέξεις «Έρχεται πόλεμος»
Με αφορμή το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, από τη Χούντα, η Κύπρος 5 μέρες μετά, ξύπνησε με τις σειρήνες του πολέμου να ηχούν αβάσταχτα, για να προειδοποιήσουν το Κυπριακό λαό, ότι ο Τούρκος πάτησε με όπλα το νησί.
Έτσι ο Ιούλιος του ‘74 για την Κύπρο είχε δυο χρώματα, το μαύρο και το κόκκινο.. Μαύρο από τους καπνούς των βομβαρδισμών και κόκκινο από το αίμα του λαού.
Ξεκληρίστηκαν πολλές οικογένειες.. μάνες έχασαν τους άνδρες και τα παιδιά τους – παιδιά έχασαν τις μάνες και τους πατεράδες τους.
«Είχαμε φύγει παιδί μου από την ίδια μέρα, είχαμε πάει στο χωριό Γούρι, μόνο εκεί θα ήταν εύκολο να κρυφτούμε μιας και είχε σπίτι ο θείος μου. Έτσι έκαναν και οι υπόλοιποι Δικωμήτες προσπάθησαν να κρυφτούν όπου μπορούσαν. Οι αλεξιπτωτιστές έπεφταν σαν ερμητικά πουλιά έτοιμα να μας κατασπαράξουν και οι βομβαρδισμοί δεν μας άφηναν από το φόβο να αναπνεύσουμε». Στις 22 Ιουλίου είχαν ήδη μπει οι Τούρκοι στο Δίκωμο,το οποίο έζησε εφιαλτικές ώρες, καθώς οι Τούρκοι είχαν αρχίσει να κτυπούν αδιάκριτα το πυκνοκατοικημένο χωριό και μάλιστα με βαριά όπλα.
Στο χωριό είχαν μείνει μόνο αυτοί που ήταν σε μεγάλη ηλικία – άρρωστοι και αυτοί που αρνιούνται να φύγουν.
Τρεις μέρες μετά την εισβολή επιχείρησαν τρεις νεαροί στρατιώτες συγχωριανοί μας, να πάνε να δώσουν φαγητό σε ένα άρρωστο ηλικιωμένο. Λίγο έξω από το χωριό τους στήνουν ενέδρα οι τούρκοι, με αποτέλεσμα οι δυο να καταφέρουν τα ξεφύγουν, ενώ ο Αντρος (Ιωάννης Σαββίδης) να τραυματιστεί. Μέχρι πέρυσι συγκαταλεγόταν μέσα στους αγνοούμενους. Δεν μάθαμε ποτέ την τύχη του, ώσπου πέρυσι τον Οκτώβριο τηλεφώνησαν τους δικούς του ότι βρέθηκε από Τούρκο έποικο θαμμένος σε χαράδρα λίγο έξω από το χωριό μας, δηλαδή εκεί που έγινε το χτύπημα με τους Τούρκους. Αυτός που τον έθαψε ήταν αυτός που αποκάλυψε τον «Τάφο»
Έτσι η Κύπρος γέμισε πρόσφυγες – μαυροφορεμένες – άστεγους και ανθρώπους που πια η ζωή τους δεν είχε νόημα. Μα έπρεπε να επιβιώσουμε. Η βοήθεια από την Ελλάδα ήταν μεγάλη και συγκεκριμένα του Ελληνικού λαού. Αυτός δεινοπαθούσε με την Χούντα χειρότερα και από μας. Αν και η προδοσία ήταν απλά μια λέξη σοβαρή μεν, αλλά οι 100 προδότες δεν είχαν να κάνουν με τους χιλιάδες του λαού που πονούσαν μαζί μας. Άλλωστε είχαμε κι εμείς του πραξικοπηματίες. Κύπριους που πρόδωσαν την πατρίδα.»
Για πολλά χρόνια αντιμετώπιζα την εικόνα ενός βουνού μόνο. Ήταν μια ζωγραφιά. Πώς είναι ο ουρανός που τον ονειρεύεσαι και θες να τον αγγίζεις αλλά δεν μπορείς στην ουσία να τον πιάσεις; Έτσι και ο πενταδάκτυλος λες και ήταν μια σκιά του ουρανού. Από πίσω του δεν μπορούσα να φανταστώ τι υπάρχει. Έκανα puzzle πάντοτε τις φωτογραφίες και έφτιαχνα μόνη μου τον κρυμμένο κόσμο του βουνού.
Ώσπου μια μέρα, μια μεγάλη Παρασκευή άνοιξαν τα πρώτα οδοφράγματα. Έτρεξαν πολλοί και φίλησαν τα χώματα τους. Έτρεξαν πολλοί να δουν τις γειτονιές που μεγάλωσαν που έζησαν τα πιο σημαντικά χρόνια της ζωής τους. Ο χρόνος είχε σταματήσει στο 1974. Τίποτα δεν είχε αλλάξει.. Τα σπίτια ίδια.. αυτά που καταστράφηκαν, έμεινα με τα σημάδια του πολέμου. Άλλωστε οι Τούρκοι φημίζονται για το πόσο απολίτιστοι είναι.
Το σημαντικότερο είναι ότι 38 χρόνια μετά ακόμη θάβουμε τους νεκρούς μας. Κάθε δρόμος στην κατεχόμενη Κύπρο είναι και ένα ομαδικός τάφος.
Όσα και να θυμάμαι εγω, άλλο τόσο στην Κύπρο ξεχνάνε.
