Η νομοθεσία που ανάγεται στην περίοδο Μεταξά και σε ένα βασιλικό διάταγμα του ’56, σε συνδυασμό με ένα κύμα εξαντλητικών ελέγχων στις θεατρικές σκηνές και πολυχώρους της Αθήνας, που έκλεισε τους 36 από τους 83 τον περασμένο Μάρτιο, έθεσε μετ’ επιτάσεως το ζήτημα του εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία των χώρων παραστάσεων, επιταχύνοντας και τις σχετικές διεργασίες του υπουργείου Πολιτισμού.
Το αποτέλεσμα, παρά τις επιμέρους παρατηρήσεις, ήταν μια σπάνια για τη Βουλή ομοφωνία επί του σχετικού νομοσχεδίου.
Αρκετοί ομιλητές διεκτραγώδησαν το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο και την ερμηνεία του από όργανα της Πολιτείας: «Στο Θέατρο Τέχνης, ο δήμος Αθηναίων έστειλε χαρτί σφράγισης επειδή η άδεια εξακολουθεί να είναι στο όνομα του Καρόλου Κουν» κατήγγειλε ο Γιώργος Πάντζας (ΣΥΡΙΖΑ), σημειώνοντας όμως πως «το νομοσχέδιο αυτό δεν καταρτίστηκε σύμφωνα με τις μνημονιακές επιταγές κατά εντολή του κ. Τόμσεν και της παρέας του και γι’ αυτό και θα προχωρήσει με επιτυχία».
«Οι αυστηρές διατάξεις στις χρήσεις γης απαγόρευαν στο Μεταξουργείο χρήσεις που σχετίζονται με τη συνάθροιση κοινού, ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι το Μεταξουργείο συγκαταλέγεται μεταξύ των περιοχών εκείνων, με έντονη παρουσία θεατρικών χώρων και χώρων τέχνης που δεν προκαλεί όχληση, δεν αλλοιώνει τον αρχιτεκτονικό και αισθητικό χαρακτήρα της, αλλά αντιθέτως δίνει μια ζωντάνια άκρως απαραίτητη και ευπρόσδεκτη, ειδικά αυτή την οικονομικά δύσκολη εποχή» σημείωσε η εισηγήτρια της ΝΔ, Ασημίνα Σκόνδρα.
Ο Γιώργος Κυρίτσης (ΔΗΜΑΡ), ο οποίος άσκησε κριτική στο υπουργείο για καθυστέρηση στην κατάρτιση του νομοσχεδίου, παρατήρησε: «Για να αυξηθεί ο φωτισμός σε ένα προβολέα ή να χαμηλώσει, χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν κιούπια με νερό με άλατα όπου βυθίζονταν το μέταλλο. Αυξάνονταν ο φωτισμός, το μέταλλο χαμήλωνε. Πήγαμε στις κονσόλες, φτάσαμε στα κομπιούτερ. Ερχόμαστε στην εποχή των κομπιούτερ να αλλάξουμε και εμείς τους νόμους αυτούς του 1936 – 1937…».
«Εκεί που βλέπουμε ότι τα πράγματα είναι σωστά, νόμιμα και προς τη λογική του κοινωνικού καλού δεν διστάζουμε να συναινέσουμε» είπε η Έλενα Κουντουρά (ΑΝ.ΕΛ.), ενώ ο Σπύρος Χαλβατζής (ΚΚΕ), παρότι έσπευσε να σημειώσει πως «αυτό το νομοσχέδιο σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να ανακόψει την πορεία μονοπώλησης του πολιτισμού και των τεχνών που είναι εγγενής στον καπιταλισμό», δήλωσε πως το ΚΚΕ το βλέπει «κατ’ αρχήν θετικά». «Βλέπουμε πάρα πολύ θετικά το νομοσχέδιο και επιφυλασσόμαστε για κάποιες τροποποιήσεις» ανέφερε και ο Δ. Κουκούτσης (Χρυσή Αυγή).
Πλέον παράδοξη, ωστόσο, ακούστηκε η παραδοχή του ίδιου του υπουργού Πολιτισμού, Πάνου Παναγιωτόπουλου: «Αν τηρηθεί η κείμενη νομοθεσία, όλα τα θέατρα σήμερα είναι παράνομα και υπάρχει άμεσος κίνδυνος να κλείσουν».
«Μια πόλη η οποία έχει πολλά θέατρα διάσπαρτα, είναι μια πόλη στην οποία κανείς πιστεύει ότι η βαρβαρότητα είναι σε στασιμότητα ή σε υποχώρηση, τουλάχιστον δεν επελαύνει» σημείωσε ο υπουργός Πολιτισμού, συμπληρώνοντας: «Αυτό αποτελεί μια έμμεση απάντηση σε κάποιους που λένε, ‘τι τα θέλουμε 40-47 θέατρα’, λες και θα φτιάξουμε μια πολιτιστική αγορανομία και να ορίζει με Διάταγμα πόσα θέατρα και πόσα σινεμά θα κάνουμε».
Τι αλλάζει
Πλέον, πέραν των μεγάλων χώρων που αξίωνε η παλαιά νομοθεσία, το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα παραστάσεων και σε μικρές αίθουσες, χωρητικότητας μέχρι 50 ατόμων, με μια απλή δήλωση για άδεια στον οικείο δήμο, διαφοροποιείται η άδεια λειτουργίας παραστάσεων από την άδεια εγκατάστασης θεάτρου -και στη δεύτερη περίπτωση «μπορούν νομίμως να δίνονται παραστάσεις από διαφορετικούς θιάσους, χωρίς να απαιτείται υποχρεωτικά η αντικατάσταση της άδειας για κάθε νέα παράσταση».
Επίσης, θέατρα που λειτουργούν σε χώρους που είχαν λάβει οικοδομική άδεια πριν το ’89, μπορούν να ζητήσουν ορισμένες ελαφρύνσεις σε ζητήματα πυροπροστασίας, υπό την προϋπόθεση της αύξησης των προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας (αυστηρή απαγόρευση καπνίσματος, καλύτερα συστήματα πυρανίχνευσης, περισσότερα sprinklers και πυροσβεστήρες).