«Οταν ξύσεις ένα αληθινό έργο τέχνης, θα τρέξει λίγο αίμα». Σε αυτήν τη φράση συνοψίζεται η φιλοσοφία του Δημήτρη Μυταρά για το βαθύτερο νόημα της καλλιτεχνικής δημιουργίας σύμφωνα με τη διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα.Η κ.Λαμπράκη, με τρόπο γλαφυρό κι άμεσο, με θαυμασμό κι αγάπη, αναφέρθηκε στον Δ. Μυταρά με αφορμή την έκθεση «Ο Δημήτρης Μυταράς και οι συνεργάτες του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών», η οποία εγκαινιάστηκε χθες στο κτίριο της οδού Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη και θα διαρκέσει έως τις 8 Μαρτίου.
«Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε τι έχουμε και να το εκτιμούμε όταν το έχουμε κι όχι όταν γίνει ιστορία. Ο Δημήτρης Μυταράς δεν έχει γίνει ακόμα, ευτυχώς, ιστορία. Είναι ζωντανός, είναι παρών. Εχουμε συνείδηση της μεγάλης συνεισφοράς του στην τέχνη. Είμαστε οφειλέτες σε αυτόν τον μεγάλο καλλιτέχνη».
Η έκθεση είναι μία πρωτοβουλία των συνεργατών του Δημήτρη Μυταρά στην Α.Σ.Κ.Τ. και παρουσιάζει ένα σύνολο (55) έργων που αντανακλά όλες τις σημαντικές περιόδους της καλλιτεχνικής του πορείας από τα εφηβικά του χρόνια έως σήμερα, όπως οι «Καθρέφτες 1960-1964, η «Δικτατορία» 1966-1970, τα «Επιτύμβια» 1971-1976, τα «Πορτρέτα» 1977-1987 και οι «Σκηνές θεάτρου» 1988-1991.
Λεπτομέρεια έργου του Δημήτρη Μυταρά. Κόκκινο επιτύμβιο, 1971. Ακρυλικό σε καμβά
«Ο Δημήτρης Μυταράς είναι ένα καλλιτέχνης που εάν τον βγάλεις από την ιστορία της ελληνικής τέχνης, θα μείνει φτωχή», σχολιάζει η Μ. Λαμπράκη – Πλάκα. Ο Μυταράς, προσθέτει η ίδια, είναι «όχι μόνο ένας πολύ μεγάλος και γενναίος φίλος που συμπαρίσταται στους μαθητές του και τους συνεργάτες του. Ητανε και είναι παρών στη ζωή του τόπου… Ανθρωποκεντρικός ζωγράφος, με μικρές παρασπονδίες. Πλάι στον άνθρωπο, οι κατοικίδιοι φίλοι του και κυρίως τα σκυλιά που ο ζωγράφος λατρεύει».
Η ίδια αποκάλυψε και την αγάπη του για την ποίηση («είναι μεγάλος ποιητής, έχει γράψει εκπληκτικά ποιήματα») αλλά και το πώς στο έργο του αντικατοπτρίζεται το «κοινωνικό θέατρο της επίδειξης» που μας οδήγησε στην κρίση του σήμερα.
«Ο Μυταράς ζωγράφος, ποιητής και μαχόμενος πολίτης, στέκεται όρθιος στον προμαχώνα του καιρού μας, αποκαλύπτοντας ένα πλατύ ρεαλιστικό όραμα της ζωής. Μέσα από την αδιάκοπη πάλη του με τα πάθη της ύλης, του χρώματος και τη λευκή επιφάνεια του μουσαμά δημιουργεί έναν ιδιότυπο και προκλητικό κόσμο εικόνων που με την ενάργειά του ξεπερνά την αλήθεια του πραγματικού», τονίζει ο διευθυντής του Εικαστικού Προγράμματος του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β.&Μ. Θεοχαράκη Τάκης Μαυρωτάς.
Εκείνος ήταν που μίλησε για τον «παθιασμένο συλλέκτη κοχυλιών» Μυταρά. Στη συλλογή του περιλαμβάνονται περισσότερα από 3.000 αχιβάδες και όστρακα από τη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό.
Αυτή η συλλογή, αλλά και τα έργα που ανήκουν στην προσωπική συλλογή του καλλιτέχνη θα φιλοξενηθούν στο Μουσείο Μυταρά, που εδώ και δέκα (και πλέον) χρόνια σχεδιάζεται να στεγαστεί στη Χαλκίδα, σε έναν ωραίο βιομηχανικό χώρο. Αλλά οι αλλαγές των δημάρχων, η έλλειψη κονδυλιών, οι συνεχείς αναβολές το έχουν κρατήσει ακόμη ως «όνειρο». Ενα όνειρο που όταν ολοκληρωθεί «θα γίνει μία φωλιά πολιτισμού», όπως σημειώνει η Χαρίκλεια Μυταρά.
Το «Εργαστήρι Τέχνης Χαλκίδας»
Χαλκιδαίος στην καταγωγή, ο Δημήτρης Μυταράς ίδρυσε εκεί το «Εργαστήρι Τέχνης Χαλκίδας» το 1978, το οποίο υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της συζύγου του, ζωγράφου Χαρίκλειας Μυταρά, αναπτύσσει σημαντική διδακτική και πολιτιστική δραστηριότητα έως σήμερα. Η τελευταία φανερά συγκινημένη αναφέρθηκε στην πορεία του Εργαστηρίου-Πρότυπου, στους χιλιάδες μαθητές κάθε ηλικίας που πέρασαν και συνεχίζουν να περνούν από εκεί, πιτσιρίκια με όλη τη φρεσκάδα της ζωής κι ενηλίκους που κινδυνεύουν «ανάμεσα σε ξεσκονόπανο και μία σφραγίδα», που «πνίγονται από τις δουλειές και τη ζωή» κι εκεί παίρνουν «μια ανάσα».
Οι καλλιτέχνες
Στο πλαίσιο της λειτουργίας του Εργαστηρίου στην Α.Σ.Κ.Τ. ο Δημήτρης Μυταράς συνεργάστηκε με μία ομάδα καλλιτεχνών με συγκεκριμένες αρμοδιότητες για να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της υλοποίησης του εμπλουτισμένου από τον ίδιο εκπαιδευτικού προγράμματος, αλλά και του μεγάλου αριθμού των σπουδαστών.
Στο Προκαταρκτικό Εργαστήριο συνεργάστηκε με τους: Μ. Γαβαθά, Λ. Κανακάκη, Χ. Μυταρά, Θ. Πανουργιά, Ρ. Παπασπύρου και Τρ. Πατρασκίδη, ενώ στο Α’ Εργαστήριο Ζωγραφικής με τους: Α. Αντωνόπουλο, Ζ. Αρβανίτη, Δ. Κούκο και Μ. Σιάμκουρη, έργα (23) των οποίων φιλοξενούνται στην έκθεση.
Επιμέλεια έκθεσης: Ζαχαρίας Αρβανίτης. Συντονισμός έκθεσης: Παύλος Θανόπουλος.
Αντιγόνη Καράλη
