Το “Ζ” της ζωής είναι το νέο βιβλίο της Γωγώς Ατζολετάκη που κυκλοφόρισε από τις εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ.
Το “Ζ” της ζωής, είναι ένα ένα βιβλίο για την οικογενειακή βία, την κακοποίηση των γυναικών και τον τρόπο που το θέμα αντιμετωπίζεται από το κοντινό περιβάλλον και την κοινωνία. Ένας ύμνος στη γυναικεία δύναμη και στην ελευθερία του ατόμου.
Μια πνοή ζωής για όλους αυτούς που ζουν μέσα στην καταπίεση και το φόβο. Γιατί η ελευθερία δεν είναι δικαίωμα. Είναι φύση!
Η ιστορία της Ηλέκτρας.
Παρόμοια με εκατομμύρια ιστορίες γυναικών
που βίωσαν και βιώνουν την αναίτια κακοποίηση από έναν σύζυγο-τύραννο.
Η ανοχή μεγάλη.
Όμως όταν η κακοπάθηση εξαντλεί την αντοχή της,
ορθώνεται και διεκδικεί όλα αυτά που της έκλεψε ο Άντρας.
Γιατί μόνο αν ξεπεράσεις τα όριά σου, μόνο τότε μαθαίνεις μέχρι πού μπορείς να φτάσεις.
Λίγα λόγια για την υπόθεση
Η Ηλέκτρα ―μια μικρή μόνο προβολή της αναίτιας βίας που υφίσταται από αιώνων η Γυναίκα από το αντρικό φύλο σ΄αυτή τη γη― εξαναγκάζεται από τον πατέρα-αφέντη της να περάσει στην «κατοχή» ενός συζύγου-αφέντη. Φόντο της ιστορίας, ένα μικρό ορεινό χωριό της πατρίδας μας, όπου η κακοποίηση της γυναίκας είναι μια μάλλον συνηθισμένη ιστορία, μια υπόθεση που κρίνεται ως «άκρως οικογενειακή» και φυσικά δεν εκπλήσσει.
Η Ηλέκτρα πιάνεται στα 18 της σ΄αυτό το δόκανο, με τον Παναή (τον άντρα της) να την ξυλοφορτώνει καθημερινά για ασήμαντες αφορμές… ένα κορίτσι που από άνθρωπος γίνεται ξαφνικά σάκος του μποξ.
Όταν συνειδητοποιεί ότι αυτό το κακό φυσικό του άντρα της δεν πρόκειται ν’ αλλάξει, ζητά τη βοήθεια των γονιών της. Να φύγει, να επιστρέψει στο πατρικό της. Όμως εκείνοι την γυρνούν πίσω στον άντρα της – «οι οικογένειες δε χαλούν για ψύλλου πήδημα».
Στο μεταξύ γεννά κι ένα μωρό. Κορίτσι. Δράμα για τον Παναή. Ασφαλώς ήθελε γιό. Τα κορίτσια δεν είναι παιδιά. Είναι «τσούπρες».
Και το ξύλο συνεχίζεται… Και η Ηλέκτρα αρχίζει να μηχανεύεται τρόπους να δραπετεύσει. Να διεκδικήσει αυτά που της έκλεψε ο Άντρας. Όμως ο φόβος, που έχει ριζώσει μέσα της για τα καλά, την κρατά δέσμια.
Ώσπου ένα βράδυ, σ’ έναν ξυλοδαρμό, ο Παναής της σπάει το χέρι. Κι εκεί γίνεται το «κλικ». Η Ηλέκτρα ορθώνεται και αποφασίζει να πάρει τη ζωή της στα χέρια της. Το σκάει από το σπίτι κι αναζητά, μέσα από βράχους και πουρνάρια, το δρόμο της Ελευθερίας μ’ ένα ολόκληρο χωριό να την κυνηγά…
Το Ζ της ζωής, εξηγεί η συγγραφέας αναφερόμενη στον τίτλο του μυθιστορήματος, είναι αυτό που χαρακτηρίζει περισσότερο την ύπαρξη του κάθε ανθρώπου. Ο πυρήνας του κάθε όντος. Το πιο ισχυρό του στοιχείο, το οποίο τον απογειώνει ή τον καταστρέφει.
Το Ζ της ζωής της Ηλέκτρας είναι η ελευθερία.
Το Ζ της ζωής του δυνάστη συζύγου της είναι το «κακό». Τρέφεται απ’ αυτό και συγχρόνως το γεννά.
Το Ζ της ζωής του αστυνόμου, που μπλέκεται στην υπόθεση, είναι η απόδοση της δικαιοσύνης με νόμιμο ή μη εντελώς νόμιμο τρόπο.
Καθένας από μας διαθέτει αυτό το ΖΗΤΑ και νομίζω πως το βιβλίο μου είναι μια καλή ευκαιρία για να το ψάξουμε όλοι.
Πολύ ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίου, είναι και το σημείωμα της συγγραφέως στο τέλος του μυθιστορήματος, με τίτλο «Φτάνει πια!». Ευαισθητοποιημένη η ίδια πάνω στην κακοποίηση της γυναίκας, ερεύνησε το πρόβλημα και τις διαστάσεις του, και στο πλαίσιο της έρευνάς της μίλησε με δεκάδες ψυχολόγους, ψυχαναλυτές, καθώς και με κακοποιημένες γυναίκες, που βίωσαν αυτό το μαρτύριο και αναζήτησαν ένα χέρι βοηθείας σε κάποια από τις «Στέγες» που λειτουργούν για τις κακοποιημένες γυναίκες.
Έτσι, σε 30 περίπου σελίδες, σκιαγραφεί την κατάσταση που επικρατεί σήμερα, τόσο στον ελλαδικό όσο και στον διεθνή χώρο, με στατιστικά στοιχεία, απόψεις επιστημόνων, και καταγραφή φορέων όπου μπορούν να απευθύνονται τα θύματα. Στόχος της, όπως λέει η ίδια, «αφ’ ενός να φωτίσει το τεράστιο πρόβλημα που στους “εκτός των τειχών της ενδοοικογενειακής βίας” είναι άγνωστο ή αδιάφορο, και αφ’ ετέρου να βοηθήσει ίσως κάποιες γυναίκες που σηκώνουν αυτό το σταυρό, να βρουν τη δύναμη να αντιδράσουν».
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ «ΤΟ “Ζ” ΤΗΣ ΖΩΗΣ»
«Δεν ήθελε η Ηλέκτρα να δώσει παιδί στον Παναή. Να δώσει σάρκα στην απελπισία. Να παραδώσει άλλο ένα πλάσμα… πού; Στο χάος; Στον ορυμαγδό; Στον αξημέρωτο εφιάλτη;… Πώς θα το βύζαινε το σπλάχνο της; Αίμα θα ’τρεχε κι από το στήθος της˙ κόκκινοι κρουνοί. Πώς θα το νανούριζε; Με μοιρολόγια; Και με τι χρώματα θα ’βαφε τα όνειρά του για να τα κάνει γιορτινά; Μόνο το μαύρο είχε μείνει στην παλέτα της. Μαύρο και σκοτωμένο μπλε. Σαν τα σημάδια που ψηλαφούσε σ’ όλο της το σώμα απ’ τις μπουνιές και τις κλοτσιές. Όχι παιδί! Όχι παιδί! Όχι άλλο ένα πρόβατο σ’ αρπακτικούς κυνόδοντες… Το ’διωχνε η Ηλέκτρα, το απωθούσε, προσευχότανε βουβά, και τις νύχτες –μετά το «πέσε κι άνοιξε τα πόδια σου»− έσφιγγε τα κοριτσίστικα μπουτάκια της γερά-γερά, να φύγει το φρικώδες σπέρμα του, να τρέξει στο σεντόνι, κι εκεί να ψοφήσει η προοπτική ζωής. «Μήπως είν’ αμαρτία;» αναρωτιότανε φορές-φορές με κάποιο ίχνος δέους. Ποια ήταν αυτή για να καθορίζει την πορεία μιας ψυχής; Με ποιο δικαίωμα γινόταν τροχοπέδη στο σχέδιο της δημιουργίας;… Ύστερα άφηνε το κεφάλι της να γείρει και χαμογέλαγε στυφά. Όταν κάθε πρωί μετράς τις πληγές της χθεσινής μέρας, τέτοιες ανησυχίες είναι αστείες».
«Εσύ δε θα φοβάσαι τίποτα, ακούς; Εσύ έχεις εμένα. Κανένα δε θ’ αφήσω να τρομάξει τα όνειρά σου. Εγώ δε θα γίνω σαν τη μάνα μου. Εγώ θα πολεμήσω. Για σένα. Για τους καιρούς που θα ’ρθουν μετά από μας. Και ποτέ, μα ποτέ, να μη βαρυγκωμήσεις που γεννήθηκες γυναίκα. Το να γεννηθείς γυναίκα είναι ευλογία˙ ακούς, μωρό μου; Είσαι ευλογημένη. Χωρίς τη γυναίκα, ο σπόρος θα ’μενε πάνω στις πέτρες και θα τον τσιμπολογούσαν τα πουλιά. Η γυναίκα είναι το εργαστήρι που φτιάχνεται η ζωή, ο άνθρωπος. Αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε. Τη δύναμή μας, μελισσάκι μου. Ας μας κλοτσοπατούνε, ας μας κάνουν λιώμα… Η δύναμή μας θα ’ναι να θυμόμαστε τη δύναμή μας.
»Εσύ όμως δε θα περάσεις αυτά που πέρασα και περνώ εγώ. Εσύ θα τελειώσεις όλα τα σχολειά. Και θα σπουδάσεις. Θα γενείς δασκάλα. Για να φωτίζεις τα μυαλά των μικρών παιδιών. Να τους μαθαίνεις πράγματα πολλά˙ και πάνω απ’ όλα, πως η μεγαλύτερη αμαρτία είναι άνθρωπος να αιχμαλωτίζει άνθρωπο. Γιατί του στερεί το πιο σπουδαίο αγαθό που του ’δωσε ο Θεός για να υπάρχει και να προχωρά. Την ελευθερία».
«Κι αν δεν μπορέσει να φύγει απόψε, θα δοκιμάσει αύριο, μεθαύριο. Όμως θα φύγει, θα τα σπάσει τα δεσμά. Θα δώσει στον εαυτό της και στην κόρη της μια προοπτική. Ένα καινούργιο κοίταγμα ζωής απαλλαγμένο απ’ τον πόνο και το φόβο. Ο φόβος δε σε βγάζει πουθενά· μονάχα σε κρατά αιχμάλωτο μέσα στο ίδιο σου το σώμα. Πεινάς, διψάς, σαπίζεις και πεθαίνεις αμπαρωμένος μέσα στο καβούκι σου. Ο φοβισμένος άνθρωπος δε γεύεται ζωή, μόνο τα δηλητήρια του φόβου του. Ο φοβισμένος άνθρωπος είναι παράλυτος. Συμβιβάζεται, γιατί έχει παραλύσει. Κι έτσι πεθαίνει. Χωρίς να μάθει ο φουκαράς, τι θα συνέβαινε αν είχε τολμήσει έστω μια φορά. Ο φοβισμένος δεν είναι ούτε καν περίεργος».
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Γέννημα-θρέμμα της Κρήτης η Γωγώ Ατζολετάκη, πρωτοβλέπει το φως στη Σητεία, όπου και τελειώνει το Δημοτικό. Μια μετάθεση του γυμνασιάρχη πατέρα της τη φέρνει για τρία χρόνια στο Ρέθυμνο και στη συνέχεια μια καινούργια μετάθεση την οδηγεί στην πρωτεύουσα. Στην Αθήνα τελειώνει το Στ΄ Γυμνάσιο Θηλέων και αμέσως μετά σπουδάζει θέατρο στη Δραματική σχολή Αθηνών του Γιώργου Θεοδοσιάδη.
Στο θεατρικό χώρο κινείται από το 1973 γόνιμα και δημιουργικά, άλλοτε σε συνεργασία με άλλους παραγωγούς και άλλοτε ως θιασάρχης, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα ρεπερτορίου, που εκτείνεται από την επιθεώρηση μέχρι την αρχαία ελληνική τραγωδία. Στο καλλιτεχνικό της ενεργητικό εντάσσονται μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες (“Μια υπέροχη γλωσσού” του Δημήτρη Ψαθά, “Ρωμανός Δ΄ Διογένης” του Νίκου Φώσκολου, “Ο κόσμος και ο Κοσμάς” του Γρηγόρη Ξενόπουλου κ.ά.).
Το 1977 βραβεύεται στο φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με τιμητική διάκριση για την ερμηνεία της στην ταινία του Ερμή Βελόπουλου “Το κλειστό παράθυρο”.
Τη διετία 1987-88 συνεργάζεται ως αρθρογράφος-σχολιογράφος με τις εφημερίδες “Εβδόμη” και “Κυριακάτικη Ακρόπολη” , ενώ ως κειμενογράφος και παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών έχει συνεργαστεί με τον ΑΝΤΕΝΝΑ, την ΕΡΑ 2, την ΕΡΑ 4, το Γ΄ Πρόγραμμα, τον PLANET, τη ΝΕΤ 105.8 και τον Alpha989.
Έχει ασχοληθεί και με τη μετάφραση θεατρικών έργων από τα αγγλικά. Έργα της που έχουν ανεβεί: “Το φεγγάρι που ματώνει-Blood moon” του Νίκολας Καζάν (θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟΥ, 2001 και 2009) και “Εξαιρετικές περιστάσεις” του Μπέρναρντ Σλέηντ (θέατρο ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΦΥΡΑ, 2004).
Ιδιαίτερα έχει δραστηριοποιηθεί στον τομέα “Το θέατρο στην εκπαίδευση”. Από το 1998 ως το 2009 διετέλεσε μέλος κριτικής επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας στους Πανελλήνιους Μαθητικούς Θεατρικούς Αγώνες, και επίσης κατά την τριετία 2005-2008 υπήρξε τακτικό μέλος της επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας για τα Καλλιτεχνικά Σχολεία.
Στο χώρο του βιβλίου πρωτοεμφανίζεται το 1989 με την «Προσωπική Απόδραση» (Χρονογραφήματα – Εκδόσεις ΣΜΥΡΝΙΩΤΑΚΗ).
Ακολουθούν το «Ηθοποιός, Σκιά και Φως» (εγχειρίδιο για υποψήφιους και νέους ηθοποιούς, εκδόσεις ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ – 1999),
το «Σαν άσπρο πούπουλο σ’ απέραντο γαλάζιο» (μυθιστόρημα, εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ- 2000),
το «Η φίλη σου, Ροζαλία» (μυθιστόρημα, εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ – 2004, το 2015 κυκλοφόρησε η 8η έκδοση),
η Β΄αναθεωρημένη έκδοση του «Ηθοποιός, Σκιά και Φως» (εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ – 2006),
και το «12 και 5 αμαρτωλές ιστορίες» (διηγήματα- αμαρτήματα της διπλανής πόρτας, εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ – 2012).
Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Ζει στην Αθήνα, είναι παντρεμένη με το δημοσιογράφο και καθηγητή Πανεπιστημίου Στέλιο Συρμόγλου κι έχει μια κόρη, τη Θεοδώρα.
