γράφει ο Γιάννης Γαβρίλης
Το να ρωτήσουμε ποιος ή τι είναι ο αναμενόμενος Γκοντό δεν έχει κανένα νόημα. Ο Γκοντό δεν είναι τίποτα άλλο από το όνομα του γεγονότος ότι η ζωή που συνεχίζεται άσκοπα παρερμηνεύει την παρουσία της σαν “αναμονή”, ή “περιμένοντας κάτι.
Μάλιστα, η ερμηνεία αυτή επιβεβαιώνεται και από τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα, Σάμιουελ Μπέκετ ο οποίος έχει πει πως δεν τον ενδιαφέρει τόσο ο Γκοντό, όσο το “Περιμένοντας”. H Μπλανς του ‘’Λεωφορείο ο Πόθος’’ θυμίζει την στερεοτυπική εικόνα της “ωραίας του νότου”, η οποία χαρακτηρίζεται από θηλυκότητα, ευαισθησία, αφέλεια, παθητικότητα, ματαιοδοξία και καλούς τρόπους: Ο Ουίλιαμς απεικονίζει την Μπλανς σαν την τελευταία εκ πρόσωπο της παλιάς αριστοκρατίας, η οποία προσπαθεί να επιβιώσει στο μοντέρνο κόσμο καταφεύγοντας στο αλκοόλ, την τρέλα, την ανηθικότητα, και της οποίας οι μνήμες είναι πικρές καθώς επιβαρύνονται από τις φυλετικές και σεξουαλικές αμαρτίες των προγόνων της. Όσο για τον υπερήλικα και θεόκουφο υπηρέτη Φιρς, του «Βυσσινόκηπου» του Τσέχωφ; Δεν μπορεί ούτε στα πόδια του να σταθεί αλλά περιφέρεται συνέχεια στο αρχοντικό γεμάτος σπουδή, ανακατεύεται σε όλα, συμπεριφέρεται στους αφέντες του σαν να είναι ανήλικοι και κάθε τόσο βγάζει και ένα λογύδριο για τις παλιές καλές εποχές της νιότης του. Έχω ξανά αναφερθεί στην παράσταση του πρωτότυπου έργου της Άσπας Καλλιάνη.
Είχα, τότε δει, μόνο τις πρόβες. Παρακολούθησα και την παράσταση ολοκληρωμένη και στην πλήρη εξέλιξη της. Και επανέρχομαι γιατί. Βρήκα ιδιαίτερα εμπνευσμένη και πρωτότυπη (επιμένω στον όρο) ιδέα, να συνδέσει η Καλλιάνη αυτούς τους τρεις ήρωες του κλασσικού θεατρικού ρεπερτορίου, να τους ‘’κλείσει’’ σε έναν χώρο και να τους ‘’βάλει’’ να περιμένουν μια διόρθωση, μια νέα οδηγία από τους δημιουργούς τους για να επανέλθουν δυναμικότερα στο έργο στο οποίο ‘’ζουν’’. Παρ’ όλα αυτά, η Μπλανς και ο Φιρς εξακολουθούν να προβάρουν και τα λόγια τους και τις κινήσεις τους. Την περίπτωση, ο συγγραφέας τους, να έχει ‘’πεθάνει’’ αρνούνται να την δεχτούν, γι’ αυτό και πάντα είναι έτοιμοι για ένα νέο ‘’θεατρικό ταξίδι’’. Όμως… Ο Γκοντό που τώρα διοικεί τον άχρονο τόπο όπου είναι εγκλωβισμένοι, θα τους φέρει αντιμέτωπους με την πραγματικότητα. Ο Συγγραφέας τους πέθανε, η αναμονή τους είναι πλέον περιττή. Θα χαθούν και εκείνοι το ‘’ταξίδι’’ που ελπίζουν να συνεχιστεί στο Θέατρο δεν θα πραγματοποιηθεί. Εξ’άλλου ο Γκοντό με αυτή την ανακοίνωση, που την χαίρεται, τους εκδικείται παράλληλα. Γιατί χρωστάει και στον συγγραφέα του ότι ‘’δεν του έδωσε ούτε μια ατάκα’’ ότι ‘’δεν εμφανιζόταν στο έργο του, παρά μόνο ως τίτλος υπήρξε’’. Χρωστάει και στους δύο ήρωες για τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν στα δικά τους έργα. Αυτή σε γενικές γραμμές είναι η δομή του έργου της Καλλιάνη που ευτύχησε να σκηνοθετήσει τους τρεις ηθοποιούς που υποδύονται.
Είδαμε, έναν Γιάννη Βούρο να ενδύεται τον ‘’Γκοντό’’. Μια εξαιρετική όσο και δυναμική ερμηνεία με μια υπόκριση που ξεφεύγει από τα επαναλαμβανόμενα υποκριτικά κλισέ. Δημιουργεί έναν ‘’υπαρκτό Γκοντό’’ αντιπαθή, διαβολικό, εκδικητικό, κυριολεκτικά έναν ‘’αλήτη’’ που χαίρεται να βλέπει την ελπίδα των άλλων να καταρρέει, ένα αδίστακτα φιλήδονο και τρομακτικά διαβρωτικό άτομο που προσπαθεί να επιβάλλει την μη θεατρική ύπαρξη του επί σκηνής σε ύπαρξη υφαρπαγής και διαγραφής της όποιας ελπίδας. Την δε γαλλική προφορά του Βούρου ( ο Μπέκετ είχε αρχικά γράψει το ‘’Περιμένοντας τον Γκοντό’’ στα Γαλλικά) στις ατάκες του, την βρήκα μοναδικά επιτυχή.
Η Ζέτα Δούκα ερμηνεύει την Μπλάνς του ‘’Λεωφορείο ο Πόθος’’ όπως την σκιαγράφησε και την ανέβασε στην σκηνή η Ασπα Καλλιάνη. Μια ερμηνεία με έντονα τα στοιχεία της εύθραυστης γυναίκας, της επίμονα κοκέτας, της απελπιστικά μοναχικής ύπαρξης. Που θα βρει όμως το θάρρος να αντιδράσει, να πολεμήσει για την θεατρική της υπόσταση, έστω κι’ αν ο συγγραφέας της την εγκατέλειψε με τον θάνατο του, στο έλεος του Γκοντό από την μια και της λήθης ως σημαντικής ηρωίδας ενός τόσο αναγνωρισμένου έργου. Έχουν ενσωματωθεί στην ερμηνεία της η Ζέτα Δούκα πολλά στοιχεία από την Μπλανς Ντιμπουά του Ουίλιαμς τα οποία με αριστοτεχνικό τρόπο η καλή ηθοποιός υποστήριξε. Σταύρος Ζαλμάς. Ένας ‘’Φίρς’’ εκτός ‘’Βυσσινόκηπου’’. Έξω από τα νερά του μα να παραμένει ο καλοκάγαθός υπηρέτης που η ζωή του όλη είναι να φροντίζει, με την υπόκριση του Ζαλμά εδώ. Αν πω ότι είδα μια αξιοπρόσεκτη ερμηνεία του χαρακτήρα αυτού που δημιουργήθηκε από τον Τσέχωφ δεν θα υπερβάλλω. Ερμηνεία που κρατήθηκε σε σωστές αναλογίες μεταξύ ενός χαμένου στον κόσμο του γεροντάκου και ενός ανθρώπου που μπορεί να αντιληφθεί και όσο μπορεί να συνδράμει στο δράμα που βιώνει η Μπλάνς. Που μπορεί ακόμη να αγαπήσει, και να παραβλέψει την δική του αγωνία για την τύχη του, για την ύπαρξη του. Το σκηνικό του Γιώργου Γεωργίου.
Χωρισμένο σε δυο μερη, αυτό του χώρου της Μπλανς τον γεμάτο βαλίτσες με τα φορέματα της, τα σύνεργα του μακιγιάζ της, τα ποτά της και από την άλλη του Φίρς με όλα τα κατάλληλα πράγματα που τυχόν θα χρειαστούν για μια επικείμενη επισκευή ακόμη και μιας τρύπιας οροφής η την κατασκευή ενός ουρανού με αστέρια για την αγαπημένη του Μπλάνς. Ο ίδιος ο Γεωργίου σχεδίασε και τα κοστούμια. Επιβλητική η πρωτότυπη μουσική του Γιώργου Μελισσινού καθώς και ο ηχητικός σχεδιασμός του Κωστή Κοντού. Υποβλητικά φώτισε την παράσταση ο Γιώργος Φρέντζος . Ο Συγγραφέας σου πέθανε’’ της Άσπας Καλλιάνη , στο Θέατρο ‘’Αλκμήνη’’, Αλκμήνης 8 Γκάζι, κάθε Δευτέρα στις 18.30 και κάθε Τρίτη στις 21.30.
