Το πλήρες υλικό του Φακέλου της Κύπρου παρέδωσε το πρωί της Παρασκευής ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης στον Κύπριο ομόλογό του Δημήτρη Συλλούρη, σε ειδική συνεδρίαση του κυπριακού κοινοβουλίου.
Ο κ. Βούτσης στην ομιλία του τόνισε ότι η σημερινή πράξη από κοινού νοηματοδοτεί με έναν σύγχρονο τρόπο την εμβληματική φράση «Δεν ξεχνώ», ως συνέχεια της συλλογικής μας μνήμης».
O πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, σημείωσε ότι η παράδοση του αρχείου «αποτελεί το κλείσιμο μιας εποχής, καθώς και την απαρχή διαδικασιών, οι οποίες σε εύλογο χρονικό διάστημα θα μπορούν να λάβουν δημόσιες διαστάσεις, ώστε το υλικό να καταστεί εντός των επόμενων μηνών προσβάσιμο από τους πολίτες».
Είπε ακόμη ότι πρόκειται για ιστορικό γεγονός βαρύνουσας σημασίας, που «δίνει τεράστια ευθύνη σε Αθήνα και Λευκωσία για την από κοινού αποτροπή περαιτέρω δεινών και την εξεύρεση λύσεων εφικτών» και πρόσθεσε πως για το μέλλον «επιβάλλεται η αποκατάσταση της ραχοκοκαλιάς του λαού, χωρίς ιστορικές ανατροπές, προκειμένου να εξευρεθεί δίκαιη λύση, για μια Κύπρο χωρίς ξένους στρατούς και εγγυήσεις τρίτων».
«Ιστορικό γεγονός υψίστης συμβολικής και εθνικής σημασίας» χαρακτήρισε την παράδοση του υλικού για τον Φάκελο της Κύπρου από τα αρχεία της Βουλής των Ελλήνων ο πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής Δημήτρης Συλλούρης.
«Υποδεχόμαστε στην ημικατεχόμενη Κύπρο, τον πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, Νικόλαο Βούτση, ο οποίος κομίζει ένα πολύτιμο ιστορικό υλικό, παραμονές των δύο «μαύρων» ιουλιανών επετείων, του χουντικού προδοτικού πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής», τόνισε ο κ. Συλλούρης και πρόσθεσε, ότι το υλικό αυτό «δεν πρόκειται να θεραπεύσει τα δεινά ούτε να επουλώσει τις πληγές, που τόσο θυμίζουν τη Μικρασιατική Καταστροφή, αλλά η παραχώρησή του αποτελεί ένα βήμα, που θα φωτίσει τις σκοτεινές πτυχές μιας δραματικής περιόδου για τον τόπο, ως επιβαλλόμενη ηθική και εθνική αποκατάσταση προς τον κυπριακό λαό».
Στην ειδική συνεδρίαση της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου έδωσε το «παρών» ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Βάσος Λυσσαρίδης, ο τέως πρόεδρος, Γιαννάκης Ομήρου, ο οποίος με τον κ. Βούτση τον Ιανουάριο του 2016 υπέγραψαν το Πρωτόκολλο Συνεργασίας μεταξύ της Βουλής των Ελλήνων και της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας για πρόσβαση στο υλικό του Φακέλου της Κύπρου, που άνοιξε το δρόμο για τη σημερινή μέρα. Επίσης, παρέστησαν ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, πρώην βουλευτές, υπουργοί και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι.
Ποιοι θα αξιοποιήσουν τον Φάκελο της Κύπρου;
Μιλώντας στην «Πρώτη Εκπομπή» του Ράδιο Πρώτο, ο Δρ Αλεξάνδρου εξήγησε πως ο Φάκελος της Κύπρου κινείται σε δυο επίπεδα: το πολιτικό και το δεύτερο, το ιστορικό-επιστημονικό.
«Σε πολιτικό επίπεδο πρέπει να δούμε τι πραγματικά ζητούν όσοι διαχρονικά, από όλους τους πολιτικούς χώρους, επεδίωκαν να ανοίξει ο Φάκελος της Κύπρου. Είναι άραγε μια αντικειμενική, επιστημονική καταγραφή της ιστορίας που άρα θα πρέπει να τη χειριστούν οι ιστορικοί ή αποσκοπεί στο να απαντήσει κάποια ερωτήματα που θα οδηγήσουν σε δικαίωση ορισμένων πολιτικών θέσεων; Στη δεύτερη περίπτωση, μπορεί ο καθένας να μελετήσει τα αρχεία και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα», είπε.
Η πολιτική διάσταση
Προκειμένου να γίνουν κατανοητές οι προθέσεις όλων όσων επιδιώκουν άνοιγμα του Φακέλου της Κύπρου, συνέχισε, αξίζει να δούμε σε ποιο πλαίσιο γίνονται αυτές οι εκκλήσεις, που τις πλείστες φορές γίνονταν επετειακά και προεκλογικά. «Έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε γιατί μετά από 43 χρόνια η Κυβέρνηση που τόλμησε να δώσει το εν λόγω υλικό είναι αυτή του Σύριζα – Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Εκτός από το ότι υλοποιεί μια δέσμευσή της Ζωής Κωνσταντοπούλου από την περίοδο που ήταν Πρόεδρος της Βουλής, η ελληνική Κυβέρνηση δεν έχει μάλλον κάτι να χάσει από το άνοιγμα του Φακέλου, πόσο μάλλον όταν σε υψηλό επίπεδο αυτοί που διαχειρίζονταν τη λύση της Κύπρου μετά την εισβολή, ήταν αρχηγοί αντίπαλων ιδεολογικά κομμάτων (του Συριζα)».
«Ουσιαστικά, τολμούν να δώσουν τον φάκελο κόμματα τα οποία δεν είχαν εμπλοκή σε όλο αυτό που έγινε το 1974», πρόσθεσε.
Το ιστορικό επίπεδο
Όσον αφορά το ιστορικό επίπεδο, ο Δρ Αλεξάνδρου είπε πως σκοπός είναι να απαντήσει ερωτήσεις και να συνθέσει το πάζλ του τι ακριβώς έγινε με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία και όσα προκύψουν τώρα.
Όσον αφορά τον Φάκελο της Κύπρου της κυπριακής Βουλής των Αντιπροσώπων που υπήρχε, χαρακτήρισε θετικό ότι οι ιστορικοί, μαζί με το Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχουν καταφέρει να διασώσουν υλικό, που αν έμενε ακόμα λίγα χρόνια, θα χανόταν, όπως εξήγησε, για πάντα.
«Υπάρχουν έγγραφα τα οποία δεν θα δοθούν στη δημοσιότητα σε πρώτη φάση, κάποια θα κρατηθούν απόρρητα και κάποια θα πρέπει να αποδεσμεύονται με τη σύμφωνο γνώμη της Βουλής των Ελλήνων. Θα πρέπει, σε δεύτερη φάση, το έργο αυτό να αφεθεί στα χέρια ιστορικών, ούτως ώστε να καταγράψουν και να δώσουν απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα.
«Η διαδικασία της ιστορική έρευνας δεν είναι κάτι εφήμερο, αλλά μια μακροχρόνια διαδικασία και σκοπός δεν είναι να αποδώσουμε ταμπέλες του ‘‘προδότη’’, της ‘‘προδοσίας’’, του ‘‘αποκαλυπτικού’’ κτλ. Είναι μια μακροχρόνια έρευνα, που αργά ή γρήγορα θα αφεθεί στα χέρια των επιστημόνων ιστορικών.
«Οι διαδικασίες της καταλογογράφησης και της αποδέσμευσης, θα έπρεπε να εμπλέξουν και επιστήμονες ιστορικούς που λίγο πολύ γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλο τη διαδικασία της ιστορικής έρευνας», κατέληξε μεταξύ άλλων.
