Του Γιώργου Μεσσάρη …Πριν ασχοληθώ με το σημερινό μου θέμα θέλω να τονίσω ότι είμαι κάθετα ενάντιος σε οποιασδήποτε μορφή παρενόχλησης, σε οποιαδήποτε μορφή βίας. Όμως…
Έχει γίνει πια της μόδας, προσωπικότητα γένους θηλυκού, που σέβεται τον εαυτό της, να κάνει μια τουλάχιστον καταγγελία ότι στη διάρκεια της καριέρας της –και ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια– έπεσε θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης!
Αξιοσημείωτο είναι ότι όλες οι καταγγελίες με τις οποίες ασχολούνται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, από το πρωί έως το βράδυ, γίνονται από διάσημες εναντίον ατόμων που και φήμη έχουν και χρήμα.
Να προσθέσω ότι αυτές οι καταγγελίες –που ούτε θέλω, ούτε είμαι σε θέση να αμφισβητήσω– έχουν συμπτωματικά και ένα παράπλευρο καλό: κάνουν τις διάσημες διασημότερες και ενίοτε πλουσιότερες.
Με τις άσημες και φτωχούλες που έχουν πέσει θύματα όχι απλώς παρενοχλήσεων αλλά και βίαιων βιασμών από επίσης άσημους προϊστάμενους δεν ακούγονται πολλά ή και να ακούγεται κάτι, ελάχιστοι θέλουν να ακούσουν! Η περίπτωσή τους δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον!
Τον τελευταίο καιρό έχουν ακουστεί τόσες πολλές καταγγελίες που είναι ευκολότερο να θυμάσαι ποιοι φωστήρες του Χόλλιγουντ ΔΕΝ έχουν κατηγορηθεί για σεξουαλική παρενόχληση παρά αυτούς που κατηγορήθηκαν. Και αυτό γιατί οι πρώτοι είναι λιγότεροι από τους… δεύτερους!
Μετά είναι και το μέγα ερώτημα: Τι ακριβώς συνιστά «σεξουαλική παρενόχληση»;
Σύμφωνα με τη Βοηθό Συνήγορο του Πολίτη, κ. Σταματίνα Γιαννακούρου «…Σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα που αποσκοπεί ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, κυρίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Επίσης, μπορεί να προέρχεται και από άνδρα και από γυναίκα, ακόμα και από άτομο του ιδίου φύλου με αυτόν που παρενοχλείται».
Σταματώντας στις λέξεις «ανεπιθύμητη λεκτική παρενόχληση» έχω να παρατηρήσω ότι θέτουν σε κίνδυνο ακόμα και το πατροπαράδοτο καλοπροαίρετο φλερτ. Όταν δηλαδή ένας άνδρας ή μια γυναίκα επιθυμεί να συνάψει σχέση. Αν δεν πεις δύο κουβέντες, αν δεν χαμογελάσεις, αν με τη γλώσσα του σώματος δεν προσπαθήσεις να μεταδόσεις ένα μήνυμα, πώς θα φλερτάρεις; Με σήματα μορς ή με το τηλεχειρηστήριο;
Επικίνδυνο για τον εκφραστή της «ανεπιθύμητης λεκτικής παρενόχλησης» είναι το γεγονός ότι η/ο αποδέκτης μπορεί να κάνει καταγγελία από την πρώτη… κρούση! Το μεμπτό, κατά τη γνώμη μου, θα είναι αν το ανεπιθύμητο φλερτ συνεχιστεί μετά τη ρητή αντίθεση της/ου αποδέκτη. Πολύ, όμως, φοβάμαι ότι η γραμμή που ξεχωρίζει το επιθυμητό από το ανεπιθύμητο είναι πολλές φορές πολύ λεπτή έως αόρατη.
Δεν είναι λίγες οι φορές που άτομα κατηγορήθηκαν ή/και καταδικάστηκαν άδικα.
Θυμάμαι πριν αρκετά χρόνια ένας διευθυντής δημόσιας επιχείρησης στην Αυστραλία κατηγορήθηκε, άδικα όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, ότι παρενόχλησε σεξουαλικά υφισταμένη του. Ο άνθρωπος έχασε τη δουλειά του και τον χώρισε η γυναίκα του. Μετά από λίγα χρόνια η μόνη μάρτυρας κατηγορίας της «σεξουαλικής παρενόχλησης», βασανισμένη προφανώς από τύψεις, ανακάλεσε τη μαρτυρία της αποκαλύπτοντας ότι η φίλη της έκανε την καταγγελία γιατί δεν είχε πάρει… προαγωγή και γι’ αυτό θεωρούσε υπεύθυνο τον προϊστάμενό της! Αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής ήταν να δοθεί στον άδικα κατηγορηθέντα μια μικρή αποζημίωση η οποία, όπως είπε, δεν του έλυσε κανένα πρόβλημα. «Τι να τα κάνω τα χρήματα;» είχε δηλώσει. «Σπιλώθηκε το όνομά μου, έχασα τη δουλειά μου και διαλύθηκε η οικογένειά μου… Τίποτε δε μπορεί να επανορθώσει τα δεινά που υπέστη…»
Σε αυτό τον κόσμο δεν υπάρχει απόλυτο δίκαιο. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να αποτελέσει εξαίρεση και ο νόμος για το θέμα των όποιων παρενοχλήσεων. Από τη μια ο νόμος σωστά προσφέρει προστασία και αποκατάσταση στα θύματα και από την άλλη άθελά του δημιουργεί, ορισμένες φορές, νέα θύματα.
Αυτά για σήμερα. Μέχρι την επόμενη εβδομάδα φροντίστε να περνάτε καλά γιατί κανένας άλλος δεν μπορεί να φροντίσει κάτι τέτοιο καλύτερα από εσάς.
Γιώργος Μεσσάρης
