γράφει η Λαμπριάνα Κυριακού
«- μα η ζωή είναι ο θεος.
-Κι όταν αγαπάς τη ζωή, αγαπάς το θεό.
-Κι όταν βασανίζεσαι άδικα και εξακολουθείς να αγαπάς τη ζωή,
τότε μέσα στα βάσανα σου, εσυ ο μικρός, γίνεσαι θεού κομμάτι.»
Ο θεός του Λέων Τολστόι, ίσως και ο καθοδηγητής του, παραπέμπει στον χριστιανισμό όχι με τα δεδομένα της ορθόδοξης εκκλησίας αλλά με την αναζήτηση της αλήθειας και της δικαιοσύνης. Αυτό είναι και το τέλος της παράστασης «Πόλεμος και Ειρήνη», που σκηνοθετεί η Ιόλη Ανδρεάδη, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Ο Ρώσος συγγραφέας, προσπάθησε να βρει το αληθινό νόημα του χριστιανισμού, πιστεύοντας πως σκοπός της ζωής δεν είναι να εξυπηρετεί την κατώτερη ζωική φύση, αλλά τη φωτεινή δύναμη που βρίσκεται στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής.
Η σημασία του έργου:
Το «Πόλεμος και Ειρήνη» είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1869 και ιστορεί τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν με την Γαλλική εισβολή στη Ρωσία, γνωστός και ως Πατριωτικός Πόλεμος του 1812, εννοώντας τον πόλεμο μεταξύ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της Γαλλίας του Ναπολέοντα στις περιοχές της Ρωσίας. Τα αίτια της εισβολής αυτής, είναι η άρνηση της Ρωσίας να υποστηρίξει τον ηπειρωτικό αποκλεισμό του Ηνωμένου Βασιλείου. Ως γνωστόν, την εποχή εκείνη η Μεγάλη Βρετανία έγινε ο κύριος εχθρός της Γαλλίας, λόγω του ότι κατέλαβε τις αποικίες της Γαλλίας σε Αμερική και Ινδία, βάζοντας έτσι, τεράστια εμπόδια στο γαλλικό εμπόριο. Ο Ναπολέοντας, αφού δεν μπορούσε από θαλάσσης να χτυπήσει τη Μεγάλη Βρετανία, εφάρμοσε τον ηπειρωτικό αποκλεισμό, κάτι που η Ρωσία, λόγω των καλών της σχέσεων με την Αγγλία, δεν εφάρμοσε. Έτσι αρχίζει μια μεγάλη διαμάχη, που στην ουσία είχε εξελιχθεί σ΄ένα μεγάλο πανευρωπαϊκό πόλεμο.
Ανάλυση γεγονότων:
Αναλύοντας τα ιστορικά γεγονότα, καταλαβαίνουμε τη δυσκολία που μπορεί να έχει η μεταφορά αυτού του έργου στη θεατρική σκηνή, πόσο μάλλον όταν είναι γραμμένο από ένα από τα φωτεινότερα πνεύματα της ανθρωπότητας. Η παράσταση που είδα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, προσφάτως, σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάτου, από ένα θίασο σπουδαίων «νέων» και παλιών ηθοποιών, ενεθάρρυνε την πίστη μου, ότι από τη θεατρική σκηνή μπορούν να αναβιώσουν τα πάντα, φτάνει να υπάρξει η πρέπουσα προσέγγιση. Και η ομάδα των συντελεστών αυτής της παραγωγής (Δήμητρα Λιάκουρα: σκηνικά & κουστούμια, Άρης Ασπρούλης: διασκευή, φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση, κατασκευές: Νίτσου, Κουτρούλη, Γιάγκου Ανδρεάδη, Βασιλική Τσιλιγκρου,) δούλεψε με τον ίδιο παλμό, παραδίδοντας στο κοινό, μια δουλειά ώριμη, εμπνευσμένη και αδιάλειπτη. Και ως φίλη της θεωρίας του skinner, παρατήρησα την συμπεριφορά του κοινού και την προσήλωση του, καθ΄όλη τη διάρκεια της παράστασης. Και όταν το νεανικό κοινό, αφήνεται σε μια τρίωρη παράσταση, τότε είσαι σίγουρος ότι αυτό που μόλις τελείωσε, πέρασε μέσα από τον θεατή.
Σε μια μεγάλη σκηνή όπως αυτή του Πειραιά, είδα επιτέλους, Θέατρο. Με λιτά σκηνικά αλλά εμπλουτισμένα απο σύμβολα τσαρικής εποχής. Μουσικούς συσχετισμούς. Ηθοποιούς συνυφασμένους με τους ρόλους τους. Με συγκίνησε, γιατί μέσα από την παράσταση αυτή, αναγνώρισα το βάθος και την πνευματική έκταση του Τολστόι. Διαπραγματεύτηκα με την ιστορία, ένιωσα το βάρος της ανθρώπινης ψυχής της εποχής του Τσάρου, αλλά και αφουγκράστηκα την ηχώ που κρύβεται πίσω από κάτι πολύ μεγάλο και αέναο, την πίστη για τη Ζωή. Και όταν στο τέλος του παιχνιδιού, αντιληφθείς ότι βγήκες από τον πόλεμο σώος, τότε δεν μπορείς να πεις, ήταν θέμα τύχης. Αλλά ήταν θέμα πίστης και ψυχικής δύναμης. Ίσως και θεού…
Στο Πόλεμος και Ειρήνη, βλέπουμε την ψυχοσύνθεση των λαών που συγκρούστηκαν και τις λεπτομέρειες που ορίζουν το αποτέλεσμα. «Η υπόθεση δομείται κυρίως γύρω από τη ζωή των οικογενειών Μπολκόνσκι και Ροστόβ, που συνυφαίνεται με τις δραστηριότητες του νεαρού κόμη Πιερ Μπεζούχοβ, καθώς και των συγγενών τους. Ο θεατής παρακολουθεί τη συναρπαστική εξέλιξη των χαρακτήρων του έργου, καθώς αυτή συμβαίνει μέσα σε ένα σκηνικό πολέμου, προελάσεων, συμπτύξεων, ελιγμών που παρουσιάζονται σαν νίκες ή ήττες ανάλογα με την οπτική γωνία.»
Οι Ηθοποιοί στη σκηνή:
Ο Κώστας Καζάκος, υποδύεται τον Λέων Τολστόι αλλά και τον στρατηγό Κουτούζωφ. Η Ρούλα Πατεράκη την γυναίκα του Τολστόι, Σοφία Τολστόι, αλλά και την Άννα Πάβλοβνα. Τον Αντρέι Μπαλκόνσκι, ερμηνεύει ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης. Την Νατάσα Ροστόβα, η χαρισματική Νεφέλη Κουρή, τον Πιέρ Μπεζούχωφ ο Κωνσταντίνος Μπιμπής, τον Ναπολέων Βοναπάρτη ο Γεράσιμος Γεννατάς, την «Μπελ» Ελέν Κουράγκινα η Βασιλική Τρουφάκου, τον Νικολάι Ροστώφ ο Κώστας Νικούλι, την Μάρια Μπαλκόνσκαγια η Τζένη Κόλλια, την Λίζα Μπαλκόνσκαγια η Εστέλλα Κοπάνου και τον Άνατόλ Κουράγκιν ο Ανδρέας Κανελλόπουλος.
ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΜΕΧΡΙ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ – ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
https://www.viva.gr/tickets/theater/dhmotiko-theatro-peiraia/polemos-kai-eirhnh/
