PAOelisabet Γράφει ο Αλκης Φιτσόπουλος
Η μάταιη επιστολή του Παναθηναϊκού στην βασίλισσα Ελισάβετ, για χάρη στον Κύπριο αγωνιστή (ΕΟΚΑ) Ανδρέα Δημητρίου
Ένα ξεχωριστό θέμα, που αφορά στην βασίλισσα Ελισάβετ και τον… Παναθηναϊκό, ανέσυρε από τα αρχεία του ο Αριστοτέλης Μπενόγλου. Μία επιστολή του ιστορικού συλλόγου στην Ελισάβετ για να έδινε χάρη στον Κύπριο αγωνιστή της ΕΟΚΑ Ανδρέα Δημητρίου, που τελικά απαγχονίστηκε από τους Άγγλους.
Το 1955 η κατάσταση στην Κύπρο μύριζε «μπαρούτι». Η περίφημη «Ένωσις» της μαρτυρικής Μεγαλονήσου με την Ελλάδα ήταν ένας πόθος που «σιγόβραζε» μέσα στο αίμα σύσσωμου του κυπριακού λαού, ο οποίος επιζητούσε τρόπο ώστε να απεμπλακεί από τον βρετανικό ζυγό, καθώς το νησί βρισκόταν υπό την κυριαρχία της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από το 1878.
Ο Μιχαλάκης Καραολής υπήρξε από τα πρώτα μέλη της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών), μίας επαναστατικής οργάνωσης που έδρασε μεταξύ 1955-1959, με σκοπό την οριστική απαλλαγή της Κύπρου από τη βρετανική αποικιοκρατία και την ένωσή της με την Ελλάδα.
Τον Αύγουστο του 1955 ο Καραολής πυροβόλησε και σκότωσε τον Ελληνοκύπριο αστυνομικό Ηρόδοτο Πουλλή, φερόμενο ως προδότη και μέλος μυστικών υπηρεσιών που συνεργάζονταν με τους Άγγλους, και λίγο αργότερα συνελήφθη σε ενέδρα από τις αγγλικές δυνάμεις. Στις 28 Οκτωβρίου 1955 καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού, απόφαση που αποδοκιμάσθηκε από τη διεθνή κοινότητα, που ζητούσε επιτακτικά να αποδοθεί χάρη στον 22χρονο αγωνιστή.
Η περίπτωση του Καραολή προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον, ενώ μέχρι και ο διάσημος Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος, Αλμπέρ Καμύ, υποστήριξε το αίτημα του καταδικασθέντος για απονομή χάριτος.
Στην Ελλάδα οι αντιδράσεις ήταν επίσης έντονες. Γνωστοί Έλληνες, καθώς και επίσημοι φορείς υποστήριξαν με θέρμη τον Κύπριο αγωνιστή. Όταν στις 22 Νοεμβρίου 1955 το Ανώτατο Βρετανικό Δικαστήριο της Κύπρου κατακύρωσε την ποινή, άπαντες ξεσηκώθηκαν.
Μαζί τους και ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος, ο οποίος απέστειλε τηλεγράφημα προς τη βασίλισσα της Αγγλίας, Ελισάβετ Β΄, το οποίο υπέγραφαν o πρόεδρος του Ομίλου, Ιωάννης Μοάτσος, και ο γενικός γραμματέας, Κωνσταντίνος Ππαναστασίου. Η ευαισθητοποίηση των ανθρώπων του Τριφυλλιού έγκειται στο γεγονός ότι ο Καραολής υπήρξε -εκτός των άλλων- και αθλητής στίβου (άρα και μέλος του ΣΕΓΑΣ). Συγκεκριμένα, ήταν δρομέας στα 800 μέτρα με δελτίο στον ΑΠΟΕΛ.
Το τηλεγράφημα που δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες και κοινοποιήθηκε στο Ανακτοβούλιο της Αγγλίας, στον ΟΗΕ, στην Προεδρία της Κυβερνήσεως, στο Υπουργείο Παιδείας, στον Εθνάρχη της Κύπρου και στις αθλητικές αρχές, έγραφε τα εξής:
«Μεγαλειοτάτη,
Ο Παναθηναϊκός διαμαρτύρεται εντονώτατα άδικον καταδίκην Κυπρίου αγωνιστού Σάββα (σ.σ. οι εφημερίδες παρέλειψαν εκ παραδρομής το μικρό όνομα του αγωνιστή αναγράφοντας μόνο το πατρώνυμό του) Καραολή στοπ. Διατυπώνει αξίωσιν μελών, αθλητών, φιλάθλων του απονεμηθή εις αυτόν χάρις στοπ. Τυχόν εκτέλεσις εθνικού αγωνιστού αποτελέση σφαγιασμόν ιδανικών ελευθερίας και δημιουργή αγεφύρωτον χάσμα αίματος μεταξύ Ελληνικού και Αγγλικού λαού»
Ανακοίνωση εξέδωσε και ο ΣΕΓΑΣ, όμως από τα αθλητικά σωματεία κανένα άλλο δεν ακολούθησε το παράδειγμα του Παναθηναϊκού. Τελικά, ούτε ο κυβερνήτης της Κύπρου, στρατάρχης Τζον Χάρντινγκ, ούτε η ίδια η βασίλισσα θα συγκινηθούν. Έτσι, στις 10 Μαΐου 1956, ο Μιχαλάκης Καραολής, μαζί με τον συναγωνιστή του στην ΕΟΚΑ, Ανδρέα Δημήτριου (ο οποίος συνελήφθη λίγο μετά τον Καραολή), θα απαγχονιστούν στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας. Οι δύο νεαροί ήταν οι πρώτοι νεκροί του Κυπριακού Αγώνα. Περίπου τρία χρόνια αργότερα, το 1959, οι συνθήκες της Ζυρίχης και του Λονδίνου θα επικυρώσουν την ανεξαρτητοποίηση της Κύπρου και θα σημάνουν το τέλος της αγγλοκρατίας στο «νησί της Αφροδίτης»…
ΥΓ.: Η παραπάνω ιστορία αποτελεί μία από τις 160 άγνωστες «πράσινες» ιστορίες του βιβλίου «Λεωφόρος Αλεξάνδρας 160» (πρόκειται για την ιστορία #64), το οποίο θα διατίθεται μαζί με τα υπόλοιπα βιβλία της εκδοτικής Belle Epoque στο 50ό Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο έως και τις 18 Σεπτεμβρίου, καθώς και σε όλα τα κεντρικά βιβλιοπωλεία.
Πηγή: sdna.gr
