Η κηδεία. Παρεπόμενα και παραλειπόμενα
Του Γιάννη Αποστολόπουλου
Τέλος καλό όλα καλά θα μπορούσε να πει κανείς με την όλη διαδικασία της κηδείας του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου, με την παρουσία πληθώρας εστεμμένων από όλους σχεδόν τους βασιλικούς οίκους της Ευρώπης.
Πολλά σοβαρά ή ΄΄ασόβαρα’ είδαν το φως της δημοσιότητας από πολλές πλευρές, με επίκεντρο τις κυβερνητικές αποφάσεις που καθόρισαν την όλη διαδικασία, και για τούτο θα πρέπει να ξεκαθαριστούν βασικά σημεία.
Κατ αρχήν δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι ο Κωνσταντίνος υπήρξε πράγματι αρχηγός του ελληνικού κράτους κατά το διάστημα της βασιλείας του. Αυτό ισχύει για όλους τους βασιλείς από την εποχή του Όθωνα, ανεξάρτητα αν κηρύχθηκαν έκπτωτοι από το θρόνο.
Η ιστορία γράφεται με βάση τα πραγματικά γεγονότα
Είναι επίσης αναμφισβήτητο ότι κατά τις περιόδους που επικρατούσε το πολίτευμα της Δημοκρατίας, οι τέως βασιλείς, που πάντα ακολουθούσαν το δρόμο της εξορίας,
Ηταν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο με απόλυτη απομόνωση από τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.
Αυτό συνέβαινε και με τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο στο διάστημα της αυτοεξορίας του, από την εποχή του αποτυχημένου κινήματος κατά της δικτατορίας και στη συνέχεια μετά το δημοψήφισμα του 1974, που οριστικοποίησε την κατάργηση της βασιλείας.
Ο Κωνσταντίνος ήταν ο πρώτος τέως βασιλιάς, που μετά την πολύχρονη εξορία του αποφάσισε να επανέλθει στην Ελλάδα ως απλός πολίτης.
Η άφιξή του συνοδεύτηκε από έντονες αντιδράσεις, καθώς ο βασιλικός θεσμός, από την εποχή του εμφυλίου πολέμου και με πολλά ακόμη γεγονότα, με αποκορύφωμα την περίοδο της αποστασίας και την ορκωμοσία των συνταγματαρχών αντιμετωπιζόταν με έντονα αρνητικά συναισθήματα από την πλειοψηφία των Ελλήνων. Χωρίς μάλιστα να λείπει και η καχυποψία για τον ρόλο που πιθανόν να επεδίωκε να παίξει ο Κωνσταντίνος με τις φιλοβασιλικές ομάδες ή άλλους παράγοντες.
Τελικά όλα ξεκαθαρίστηκαν με τις επανειλημμένες δηλώσεις του τέως βασιλιά ότι σέβεται απόλυτα το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Έκανε βέβαια μία ιστορική αναδρομή ότι τίποτα στο μέλλον δεν αποκλείει αλλαγή της λαϊκής θέλησης, αλλά τόνισε ότι ο ίδιος ποτέ δεν θα το επιδιώξει.
Ο καιρός περνούσε, ο κόσμος εξοικιωνόταν με την εδώ παρουσία του, ενώ ο ίδιος τηρούσε αυστηρά όσα είχε δηλώσει, αποφεύγοντας οποιαδήποτε πολιτική ανάμειξη.
Και μάλιστα η εδώ παρουσία του και η τακτική που ακολουθούσε, ουσιαστικά λειτουργούσε θετικά καθώς έτσι αποθαρρύνθηκαν ορισμένοι θερμόαιμοι οπαδοί της βασιλείας και του ίδιου προσωπικά, αφού έγινε αντιληπτό ότι ορισμένες ακραίες αντιλήψεις δεν εύρισκαν το κατάλληλο έδαφος.
Επίσης, θα πρέπει να τονιστεί απόλυτα πως η απαρέγκλιτη θέση της Πολιτείας στην αντιμετώπιση του Κωνσταντίνου ήταν να αντιμετωπίζεται ως απλός ιδιώτης. Αυτό ακολουθούσαν όλες οι κυβερνήσεις και αντίθετα απ ότι συνέβαινε με πρόσωπα που είχαν διατελέσει σε υψηλά πολιτειακά και πολιτικά αξιώματα, που κατά το πρωτόκολο εκαλούντο πάντα σε επίσημες εκδηλώσεις, ο τέως βασιλιάς ποτέ δεν είχε προσκληθεί, αντιμετωπιζόμενος ως ιδιώτης.
Και αυτό ακολούθησε και η παρούσα κυβέρνηση.Υποχωρώντας εύλογα και σωστά από ορισμένα αρχικά σημεία, αναβαθμίζοντας την εκπροσώπισή της και επιτρέποντας έστω και περιορισμένο χρονικά το λαϊκό προσκύνημα.
Η βασιλεία και οι κατά καιρούς φορείς της βασιλικής εξουσίας συνέχιζαν να αποτελούν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, έξω από κάθε θεσμική λειτουργία της Πολιτείας.
Βέβαια ο Κωνσταντίνος, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, προφανώς και δεν βρισκόταν σε κοινωνική απομόνωση, Είχε το δικό του φιλικό περιβάλλον και ως ολυμπιονίκης είχε δεσμούς με την εδώ Ολημπιακή Επιτροπή. Και συνήθως κυκλοφορούσε και συμπεριφερόταν με απλότητα ανάμεσα στον κόσμο, στις καθημερινές εξόδους του.
Ο χώρος που ο Κωνσταντίνος, ως τέως βασιλιάς, αντιμετωπιζόταν με σεβασμό, ήταν η Εκκλησία, όπως καταγράφηκε και στην εξόδιο ακολουθία όπου προεξήρχε ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, με τη συμμετοχή όλων των μελών της Ιεράς Συνόδου. Αλλά και επί πλέον το τρισάγιο για τον τέως βασιληά στο Φανάρι από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος και με προσωπική επιστολή εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια.
Οι κυβερνητικές αποφάσεις για την διαδικασία της κηδείας, όπως τονίσαμε, εντάσσονται στην πάγια τακτική που ακολουθείτο πάντα από όλες τις κυβερνήσεις και τους άλλους πολιτειακούς φορείς. Τυχόν ανατροπή αυτής της πρακτικής με την απόδοση για πρώτη φορά τιμών τέως αρχηγού κράτους, αντίθετα απ όσα ακολουθούσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις,, προφανώς και θα προκαλούσε έντονες αντιδράσεις που ουσιαστικά θα διαμόρφωναν μία αντίστοιχη αρνητική εικόνα.
