17 Μαϊου
Διεθνής Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας, Τρανσφοβίας και Ιντερφοβίας
Της Άννας Απέργη – Κωνσταντινίδη*
Κάθε χρόνο στις 17 Μαΐου, σε πολλές χώρες σε όλον τον κόσμο, γιορτάζουμε τη Διεθνή Ημέρα κατά της Αμφιφοβίας, Τρανσφοβίας και Ιντερφοβίας (IDAHOBIT).
Η ημερομηνία αυτή μας υπενθυμίζει την αντίστοιχη ημέρα του 1990, που η ομοφυλοφιλία αφαιρέθηκε από τον διεθνή ταξινομητικό κατάλογο των ψυχικών διαταραχών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Είναι επίσης μία ημέρα, που αφιερώνουμε στην ευαισθητοποίηση της ευρύτερης κοινωνίας σε θέματα διακρίσεων, μισαλλοδοξίας αλλά και βίας που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσωπα.
Σύμφωνα με έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. (FRA) στην οποία συμμετείχαν πάνω από 4.000 ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσωπα από τη χώρα μας, το 74% των ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγαριών στη χώρα μας αποφεύγουν να εκφράσουν δημόσια τη συντροφικότητά τους, το 39% των ΛΟΑΤΚΙ+ αποφεύγει να βρίσκεται σε συγκεκριμένες περιοχές υπό τον φόβο ότι θα δεχτεί ομοφοβικές ή τρανσφοβικές επιθέσεις, το 32% απάντησε ότι έχει υποστεί διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου στον χώρο της εργασίας, ενώ το 57% ότι αντιμετωπίζει μισαλλοδοξία στη χώρα μας.
Επίσης, σύμφωνα με την Έκθεση του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας για το έτος 2022, από τα 74 συνολικά περιστατικά που καταγράφηκαν, τα 38 αφορούσαν περιστατικά βίας κατά ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων, δηλαδή ποσοστό που ξεπερνά το 50% των συνολικών καταγραφών, ενώ όπως επισημαίνει το Δίκτυο, στην περίπτωση των τρανς προσώπων η βία στις εν λόγω επιθέσεις φαίνεται να εντατικοποιείται.
Πράγματι, από τα 38 συνολικά καταγεγραμμένα περιστατικά επιθέσεων κατά ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ για το έτος 2022, τα 19 αφορούσαν επιθέσεις λόγω της ταυτότητας φύλου των θυμάτων, τα 9 λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και 10 περιστατικά λόγω και σεξουαλικού προσανατολισμού, αλλά και ταυτότητας φύλου.
Με βάση όλα τα παραπάνω, δεν επιτρέπεται κανένας εφησυχασμός!
Εν μέσω προεκλογικής περιόδου, ακούμε τόσο τους πολιτικούς αρχηγούς, όσο και υποψήφιες βουλεύτριες και βουλευτές να αναφέρονται σε ισονομία, ισοπολιτεία και σε δικαιοσύνη για όλους.
Είναι ιδιαίτερα υποκριτικό το να μιλάμε για ίση μεταχείριση και δικαιοσύνη για όλους τους πολίτες, όταν ακόμη και σήμερα, εν έτει 2023, οι ΛΟΑΤΚΙ+ και ιδιαίτερα οι τρανς συμπολίτες μας αποκλείονται από την προσβασιμότητα τους σε αυτά. Όταν δεν έχουν πρόσβαση όχι μόνο σε κοινωνικά αγαθά που για όλους τους άλλους ανθρώπους θεωρούνται αυτονόητα, αλλά δεν έχουν καν πρόσβαση στην επιβίωση. Όταν ένα πολύ μεγάλο ποσοστό τρανς συνανθρώπων μας, δεν μπορούν να καλύψουν βασικές καθημερινές τους ανάγκες, όπως είναι η στέγαση, η κάλυψη του ενοικίου τους ή που δεν μπορούν να καλύψουν ακόμα την αναγκαία θέρμανση για τα σπίτια τους. Που αδυνατούν να πληρώσουν τους υπέρογκους λογαριασμούς ΔΕΚΟ, που δεν μπορούν να καλύψουν ακόμη και τη σίτιση τους.
Δυστυχώς αποτελεί μία πραγματικότητα ότι τα τρανς πρόσωπα στη χώρα μας βιώνουν περιορισμένη πρόσβαση στην εργασία, στην κοινωνική πρόνοια, στην ασφάλιση, στην υγειονομική περίθαλψη και στην εκπαίδευση, ενώ αντιμετωπίζουν καθημερινά το πιο σκληρό πρόσωπο της ρητορικής μίσους και της βίας, τόσο στην ιδιωτική όσο και στη δημόσια σφαίρα.
Η προστασία από τις διακρίσεις και η ισότιμη μεταχείριση, όταν δεν βαδίζουν μαζί με το δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση για όλους τους ανθρώπους, είναι μισή προστασία και φυσικά δεν υπάρχει καμία ισοτιμία, μιας και χωρίζει τους ανθρώπους σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που έχουν το προνόμιο και μπορούν και σε αυτούς που δεν μπορούν, και δυστυχώς οι τρανς άνθρωποι ανήκουν πάντα στη δεύτερη κατηγορία.
Δεν γίνεται να μιλάμε για ισότιμη μεταχείριση, όταν τα ΛΟΑΤΚΙ+ δεν έχουν κανένα απολύτως δικαίωμα στη γονεϊκότητα και στην οικογένεια. Όταν ακόμη και σήμερα συζητάμε για μία ριζική αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου που θα δίνει πλήρη δικαιώματα τεκνοθεσίας, που θα υπάρχει επέκταση στην από κοινού γονική μέριμνα, και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, φύλου, έκφρασης, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου, και φυσικά επέκταση του γάμου και όχι μόνο του πολιτικού γάμου χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου. Που θα παρέχει ίσα δικαιώματα στην από κοινού γονική μέριμνα, καθώς και στην αναγνώριση τέκνου (εκτός γάμου ή συμφώνου συμβίωσης) που γεννήθηκε είτε στη χώρα μας, είτε στο εξωτερικό, χωρίς να υπάρχει η διάκριση του φύλου των γονέων και πλήρη γονεϊκά δικαιώματα χωρίς την υποχρεωτική προϋπόθεση να έχει προηγηθεί γάμος σε οποιαδήποτε μορφή ή κάποια άλλη πράξη όπως σύμφωνο συμβίωσης, έτσι ώστε να κατοχυρωθούν και τα δικαιώματα των ήδη υπαρχόντων ή μελλοντικών γονέων, που βρίσκονται είτε σε σχέση, είτε σε ελεύθερη συμβίωση.
Δεν μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για καμία αξιοπρεπή διαβίωση, για ισοτιμία και ίση μεταχείριση, όσο η Πολιτεία αρέσκεται σε ένα ελλιπές νομοθετικό πλαίσιο που συμβάλλει στην διαιώνιση των προκαταλήψεων, των αποκλεισμών και των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ+.
Όπως ανέφερα και στην αρχή, σήμερα είναι η ανάμνηση της ημέρας που αφαιρέθηκε από τους σχετικούς ταξινομητικούς ψυχιατρικούς καταλόγους ο σεξουαλικός προσανατολισμός. Η σημερινή ημέρα όμως για τα τρανς πρόσωπα είναι και μία ημέρα ντροπής, που ακόμη στη χώρα μας χαρακτηρίζονται ως «ψυχικά διαταραγμένα», λόγω του ότι η Πολιτεία αρνείται εδώ και 5 χρόνια, να ενσωματώσει τον ταξινομητικό κατάλογο ICD-11, από τον οποίο αφαιρέθηκαν όλες οι διαγνώσεις που αφορούσαν τις τρανς ταυτότητες από το κεφάλαιο των ψυχικών διαταραχών, έπειτα από απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας τον Ιούνιο του 2018.
Πόσο περήφανες και περήφανοι νιώθουν άραγε οι υποψήφιες και οι υποψήφιοι όλων των δημοκρατικών κομμάτων ενόψει των εθνικών μας εκλογών για όλα αυτά και με τι εφόδια θέλουν να βάλουν τη χώρα μας στο προσκήνιο των χωρών της Ε.Ε.;
*Άννα Απέργη Κωνσταντινίδη, Πρόεδρος Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ)
