Αν καταφέρουμε να κατανοήσουμε έναν αφορισμό του Γουίλιαμ Σαίξπηρ που λέει: «το να φοβάσαι το χειρότερο, συχνά θεραπεύει το χειρότερο», τότε ίσως όλοι μας ξανασκεφτούμε το πόσο σημαντικό είναι να κάνουμε τον βασικό προληπτικό έλεγχο που απαιτείται και συστήνεται σε κάθε ηλικία στην ενήλικη ζωή μας, έχοντας έτσι ένα σπουδαίο «αβαντάζ» στην προάσπιση της υγείας μας.
Αξίζει να υπογραμμίσουμε, ότι η Ελλάδα σύμφωνα με επίσημα στοιχεία κατατάσσεται στις χώρες με ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά στη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων και αυτό, είναι κοστοβόρο. Έχει αντίκτυπο τόσο στον ίδιο τον ασθενή όσο και συνολικά στο ίδιο το σύστημα υγείας, καθώς με την τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων, συχνά ο ασθενής θα μπορούσε να λάβει θεραπεία και να επιτευχθεί η ίαση σε επίπεδο ιδιωτικού ιατρείου και να μην καταπονηθεί το εθνικό σύστημα υγείας με μια ακόμα νοσηλεία.
Πιο συγκεκριμένα, ο προληπτικός έλεγχος στην ενήλικη ζωή κατηγοριοποιείται ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και το ιστορικό του ασθενούς.
Μιλώντας σε γενικές γραμμές, οι εξετάσεις που θα ήταν καλό να κάνει ο καθένας από εμάς είναι οι εξής:
αρχίζοντας από τον γυναικείο πληθυσμό για τις ηλικίες 18-39 ετών
- Σε ετήσια βάση παθολογική και γυναικολογική εξέταση με διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων γενική αίματος, γενική όρων και βιοχημικές εξετάσεις κάθε διετία.
- Κάθε δυο χρόνια οδοντιατρική εξέταση
- αν υφίσταται ιστορικό καρκίνου μαστού, τότε συνιστάται διενέργεια ψηφιακής μαστογραφία σε ετήσια βάση.
Για τις ηλικίες 40-50 ετών.
- παθολογική και γυναικολογική με διενέργεια εξετάσεων αίματος και γενική ούρων κάθε χρόνο.
- Γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου θα πρέπει σε ετήσια βάση να διενεργούν έλεγχο κοπράνων για αίμα.
Καρδιολογική εξέταση και τρίπλεξ καρδιάς αρχίζοντας από την ηλικία των 40 ετών αν δεν υπάρχει ιστορικό καρδιοπάθειας.
Για τις ηλικίες Άνω των 50
- παθολογική και γυναικολογική εξέταση.
- Κολονοσκόπηση ανά πενταετία ή ανά τριετία αν υπάρχουν ύποπτα ευρήματα.
- Ανά δυο χρόνια ψηφιακή μαστογραφία.
- Κάθε τρία χρόνια Τεστ Παπ ως την ηλικία των 65 ετών
- Οι ενεργές καπνίστριες συνιστάται να κάνουν αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσεως.
- Μέτρηση οστικής πυκνότητας
Συνεχίζοντας όσον αφορά στους Άνδρες
για τις ηλικίες 18-39 ετών
- παθολογική εκτίμηση κάθε 2 χρόνια με διενέργεια εξετάσεων αίματος και ούρων, καθώς και έλεγχος της αρτηριακής πίεσης.
- Κάθε δυο χρόνια οδοντιατρική εξέταση.
για τις ηλικίες 40-64 ετών
- Συστηματική καρδιολογική εξέταση, ετήσιος ή και συχνότερος έλεγχος της αρτηριακής πίεσης αν υπάρχουν αποκλίσεις από τις φυσιολογικές τιμές.
Για άνδρες άνω των 50
- Έλεγχος του προστάτη με PSA και ουρολογική εξέταση.
- Κολονοσκόπηση ανά πενταετία ή ανά τριετία ή και συντομότερα αν υπάρχουν ευρήματα.
Δηλ. Οι άνδρες κάτω των 50 ετών με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου θα πρέπει να κάνουν κολονοσκόπηση σε ετήσια βάση.
- Για τους καπνιστές συνιστάται η αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής ακτινοβολίας κάθε 2 ετία.
- μέτρηση της οστικής πυκνότητας.
Όλα τα άτομα που γεννήθηκαν μεταξύ 1945-1965 και έκαναν χρήση εξαρτιογόνων ουσιών, τατουάζ, μανικιούρ, πεντικιούρ ή έλαβαν αίμα με μεταγγίσεις πριν από τον Ιούνιο του 1992, θα πρέπει να εξεταστούν για Ηπατίτιδα C καθώς μέχρι το 1992 δεν ήταν διαθέσιμο το τεστ διάγνωσης. Επειδή πρόκειται για σιωπηλή νόσο που δεν δίνει συμπτώματα, είναι χρήσιμο να υποβάλλεστε στην εξέταση μία φορά τον χρόνο. Αν η ηπατίτιδα μείνει χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος.
Επίσης, κάθε χρόνο ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου και κληρονομικότητας ο καθένας μας πρέπει να επισκεφτεί δερματολογικό ιατρείο και να γίνει έλεγχος των σπίλων, ώστε να διαγνωστεί έγκαιρα ο άκρος επιθετικός καρκίνος του δέρματος, δηλ. Το μελάνωμα.
Επιπλέον, η οφθαλμολογική εξέταση κάθε 2-3 χρόνια εξίσου είναι σημαντική σε όλους άνω των 40 ετών.
Οι παραπάνω εξετάσεις αποτελούν έναν αδρό έλεγχο, μπορούν και πρέπει να διαφοροποιηθούν μετά από εξέταση του ασθενούς, από ιατρό, ώστε να γίνει το εξατομικευμένο πρόγραμμα εξετάσεων που θα ανταποκρίνεται στις δικές του ανάγκες.
Γράφει ο Ειδικός Παθολόγος Χρήστος Νταφόπουλος
