Μαρόκο: Οικονομική Άνοιξη στη Βόρεια Αφρική
Αποστολή στο Μαρόκο Θανάσης Κάλφας
Μια χώρα σε μετάβαση προς βιομηχανική, ενεργειακή και κοινωνική αναγέννηση.
Στροφή στην ανάπτυξη
Το Μαρόκο γνωρίζει τα τελευταία χρόνια μια εντυπωσιακή οικονομική αναγέννηση, καθιστώντας το έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους οικονομικούς παίκτες της Βόρειας Αφρικής. Χάρη στην ευνοϊκή γεωγραφική του θέση, που το καθιστά συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην Ευρώπη, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, η χώρα αξιοποιεί στρατηγικά τις επενδυτικές ευκαιρίες και τη διεθνή κινητικότητα κεφαλαίων.
Με πληθυσμό που ξεπερνά τα 37 εκατομμύρια και με πολιτική σταθερότητα υπό τη διακυβέρνηση του βασιλιά Μοχάμεντ ΣΤ’, το Μαρόκο υλοποιεί ένα μακρόπνοο σχέδιο μεταρρυθμίσεων, το οποίο έχει ως στόχο τη μετατροπή της χώρας σε περιφερειακό κόμβο εμπορίου, καινοτομίας και πράσινης ενέργειας.
Βιομηχανική ώθηση
Σημαντικός μοχλός της οικονομίας είναι η αυτοκινητοβιομηχανία, που πλέον ξεπερνά σε εξαγωγές τα παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα. Η παρουσία μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών, όπως η Renault και η Stellantis (Peugeot, Citroën), έχει αναβαθμίσει τη βιομηχανική βάση της χώρας.
Η Ταγγέρη έχει εξελιχθεί σε σημαντικό βιομηχανικό κέντρο, ενώ το υπερσύγχρονο λιμάνι Tanger Med —ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου— λειτουργεί ως κρίσιμος κόμβος μεταφορών για ευρωπαϊκές και αφρικανικές αγορές. Η επέκταση των logistics και των υποδομών ενισχύει τη θέση της χώρας ως εμπορική πύλη της Αφρικής.
Πρωτοπόρο στην πράσινη ενέργεια
Το Μαρόκο φιλοδοξεί να γίνει ηγέτης στην παραγωγή καθαρής ενέργειας στην Αφρική. Έχει θέσει ως στόχο έως το 2030 το 52% της ηλεκτρικής του ενέργειας να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, κυρίως ηλιακή και αιολική.
Το ηλιακό συγκρότημα Noor στην Ouarzazate αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο και ενισχύει τον ρόλο της χώρας στην πράσινη μετάβαση. Παράλληλα, αναπτύσσονται υποδομές που θα επιτρέπουν στο Μαρόκο να εξάγει καθαρή ενέργεια στην Ευρώπη μέσω υποθαλάσσιων διασυνδέσεων.
Τουρισμός και πολιτισμός
Ο τουρισμός συνεχίζει να αποτελεί βασική πηγή εσόδων για τη χώρα. Πόλεις όπως η Μαρακές, η Φεζ και η Καζαμπλάνκα, καθώς και η έρημος της Σαχάρας, προσελκύουν εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Η πολιτιστική κληρονομιά, η αρχιτεκτονική, η γαστρονομία και η φιλοξενία αποτελούν ελκυστικό τουριστικό πακέτο.
Παρά την κάμψη λόγω της πανδημίας, ο κλάδος ανακάμπτει με νέα έργα, επενδύσεις και αναβαθμισμένες τουριστικές υποδομές.
Ανάπτυξη με αποκλεισμούς;
Παρά τη θετική εικόνα, το Μαρόκο δεν έχει ξεπεράσει κρίσιμα κοινωνικά προβλήματα. Η νεανική ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, ενώ οι ανισότητες μεταξύ πόλης και υπαίθρου, καθώς και οι διακρίσεις λόγω φύλου, αποτελούν εμπόδια στην κοινωνική συνοχή.
Η κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας και εκπαίδευσης, ωστόσο οι ρυθμοί βελτίωσης είναι αργοί και η επίδρασή τους άνιση, ιδιαίτερα στις απομακρυσμένες περιοχές.
Μαρόκο 2030: Προοπτικές και προκλήσεις
Το Μαρόκο βρίσκεται σε μια κρίσιμη φάση της πορείας του. Η πρόοδος είναι αναμφισβήτητη, όμως η βιωσιμότητα και η κοινωνική δικαιοσύνη θα κρίνουν το μέλλον. Αν η χώρα συνεχίσει να επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό, στην πράσινη τεχνολογία και στους θεσμούς, έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει πρότυπο ανάπτυξης για την Αφρική του 21ου αιώνα.
Σημείωση συντάκτη: Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τη μαροκινή πρεσβεία στην Αθήνα και το υπουργείο εξωτερικών του Μαρόκου για την ευγενή πρόσκληση στο Μαρόκο και να δούμε ιδίοις
