Τι είναι το Χανουκά;
Διαρκεί οκτώ ημέρες και ξεκινά την 25η ημέρα του Κισλέβ, του ένατου μήνα του εβραϊκού ημερολογίου.
Γιορτάζεται με το άναμμα μιας νυχτερινής μενόρας ή λυχνίας, καθώς και με το παίξιμο ντρέιντελ και το τραγούδι, ενώ τα παιδιά λαμβάνουν δώρα και χρήματα για το Χανουκά που ονομάζονται γκέλτ.
Το Χανουκά (=εγκαίνια) είναι η γιορτή η αφιερωμένη στην επανάκτηση του Ναού του Σολομώντος στην ιερουσαλήμ, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των Μακκαβαίων τον 2ο π.Χ. αιώνα.
Ενώ ο Μέγας Αλέξανδρος, έχοντας κατακτήσει τα εδάφη της Περσικής αυτοκρατορίας, υπήρξε ένας ευγενικός και γενναιόδωρος κυβερνήτης και σεβάστηκε τις πνευματικές αξίες των Εβραίων και τους Νόμους τους, δεν συνέβη το ίδιο με τον επίγονο της δυναστείας των Σελευκιδών, τον Σύριο βασιλιά Αντίοχο Δ’ τον Επιφανή, ο οποίος θέλοντας να επιβάλει στους Ιουδαίους με τη βία την αλλαγή θρησκείας, κήρυξε ιερό πόλεμο εναντίον τους εφαρμόζοντας την απαγόρευση της διατήρησης των παραδόσεών τους και της εξάσκησης των θρησκευτικών τους καθηκόντων, ενώ βεβήλωσε τον Ναό τους τοποθετώντας αγάλματα εντός του.
Οι Ιουδαίοι αντέδρασαν και με επικεφαλής την οικογένεια των Μακκαβαίων, κατόρθωσαν να ανακαταλάβουν την Ιερουσαλήμ και να εξαγνίσουν τον Ναό επαναφιερώνοντάς τον στον Θεό.
Σύμφωνα με την παράδοση, όταν καθαρίστηκε ο Ναός βρέθηκε μόνο ένα μπουκαλάκι με αμόλυντο αγνό ελαιόλαδο για να ανάψει η επτάφωτη λυχνία του Ναού, η μενορά. Η ελάχιστη ποσότητα του λαδιού έφτανε ίσα για μία μέρα, αλλά τελικά διήρκεσε οχτώ μέρες, όσος χρόνος δηλαδή χρειάστηκε για να φτιαχτεί καινούριο αγνό λάδι. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε θαύμα και γι’ αυτό η καθιέρωση έκτοτε της γιορτής του Χανουκά που διαρκεί οκτώ νύχτες και ημέρες. Αυτό το συμβάν αποτέλεσε την αφορμή να ανάβονται κεριά καθ’ όλη τη διάρκεια της γιορτής μετά την εσπερινή προσευχή, αμέσως μόλις σκοτεινιάσει. Το πρώτο βράδυ ανάβεται ένα κερί και κάθε ημέρα προστίθεται από ένα μέχρι που το όγδοο βράδυ είναι αναμμένα και τα οχτώ κεριά της χανουκιά (εννιάφωτη λυχνία).
Ο αριθμός οκτώ συμβολίζει το θαύμα που δεν υπακούει στους νόμους της φύσης και του χρόνου. Γι’ αυτό ονομάζεται και γιορτή των Φώτων υποδηλώνοντας το θαύμα της κυριαρχίας του φωτός επί του σκότους.
Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, «Το άναμμα των κεριών μας επιστρέφει όλους στις ρίζες μας, φωτίζει τις ψυχές μας και διώχνει το σκοτάδι από την καθημερινή μας ζωή».
Με πληροφορίες από BBC, Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών
