8 Μαρτίου – Το Μισό του Ουρανού γιορτάζει
Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα της Γυναίκας.
Και οι υπόλοιπες 364 ;;;
Γράφει η Σοφία Τζιτζίκου 
Φαρμακοποιός
τ.Πρόεδρος UNICEF Ελλάδας
τ.Ειδική Σύμβουλος Υπουργείου Εξωτερικών
Ο “εορτασμός” των Παγκόσμιων ημερών για την υπενθύμιση των
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου , όπως αποτυπώνονται στην Χάρτα του ΟΗΕ,
μου προξενούσε , ανέκαθεν , σκεπτικισμό για την ουσιαστική πρόοδο της
εφαρμογής τους και την διείσδυση τους στην καθημερινότητα κάθε
ανθρώπου, σε κάθε γωνιά του πλανήτη μας.
Παρ’όλα αυτά, ίσως, μπορούν να θεωρηθούν σαν “σημείο αναφοράς”
δίνοντας την ευκαιρία του απολογισμού για την πρόοδο και τα
πισωγυρίσματα που σημαδεύουν τις υπόλοιπες 364 μέρες του χρόνου,
επιβεβαιώνοντας τα ελλείμματα και τις αναπηρίες των μηχανισμών
προστασίας διεθνώς, όλων όσων αυτονόητα πρέπει νά ισχύουν…
Αν αναλογιστούμε βέβαια την διαδρομη που έχουμε διανύσει ως
ανθρωπότητα, σε βάθος πολλών δεκαετιών, θα διαπιστώσουμε ότι έχουμε μεν
προχωρήσει από το σημείο εκκίνησης, πλην όμως , πολύ μακριά ακόμα από τό
σημείο τερματισμού.
Η 8 Μαρτίου έχει οριστεί από τον ΟΗΕ, σαν Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα
της Γυναίκας.
Είναι μία μέρα απολογισμού και προγραμματισμού δράσεων, αναγνώρισης των
επιτευγμάτων , φωτίζοντας, παράλληλα, τις προκαταλήψεις και τις ανισότητες που
επηρεάζουν ισοπεδωτικά τις ζωές εκατομμυρίων γυναικών σε όλο τον κόσμο.
Είναι αρκετή , όμως, μόνο αυτήν την μία μέρα, να ανοίγει η συζήτηση για τις θετικές
αλλαγές που πρέπει να επιφέρουμε για τις γυναίκες στοχεύοντας στην πραγματική
ισότητα και στις ίσες ευκαιρίες για όλους και όλες , ιδιαίτερα , όταν εκατομμύρια
ανάμεσα τους δίνουν αγώνα καθημερινής επιβίωσης σε κάθε ήπειρο, σε συνθήκες
αντίξοες και εχθρικές:
Είναι εκείνες που πληρώνουν το πιό βαρύ τίμημα σε κάθε ανθρωπιστική κρίση, αλλά
και σε κάθε κρίση γενικότερα.
(Ας μην ξεχνάμε ότι στην πρόσφατη οικονομική κρίση στην χώρα μας οι γυναίκες
πλήρωσαν βαρύ τίμημα στον εργασιακό και κοινωνικό χώρο, αντιμετωπίζοντας τα
υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, ενδο οικογενειακής βίας, έλλειψης δυνατότητας
πρόσβασης σε υπηρεσίες δημόσιας Υγείας , φαρμακευτικής περίθαλψης αλλά καί
σίτισης).
Στις εμπόλεμες περιοχές , οι γυναίκες γίνονται όπλα καθυπόταξης του αντιπάλου,
εφόσον ο βιασμός αποτελεί συνήθη πρακτική και όπλο γενοκτονίας, σε
όλες ανεξαίρετα τις ηπείρους, ενώ σε ελάχιστες από αυτές τις θηριωδίες έχει
αποδοθεί Δικαιοσύνη.
Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων εξακολουθεί να εφαρμόζεται
σε αρκετά μέρη του κόσμου με περισσότερες από 200 εκατ.γυναίκες και κορίτσια να
είναι θύματα αυτής της απάνθρωπης πρακτικής.
Κάθε χρόνο 12 εκατ . νεαρών κοριτσιών υποχρεώνονται να παντρευτούν πριν τα 18
χρόνια, στερώντας τους την παιδικότητά τους, ενώ μένουν εκτός εκπαιδευτικού
συστήματος 139 εκατ. (σέ σύνολο 244 εκατ.παιδιών)
Ας μην ξεχνάμε ότι πολύ πρόσφατα απαγορεύτηκε με νόμο σε ορισμένες Πολιτείες
των ΗΠΑ τό δικαίωμα των γυναικών στην έκτρωση , προσθέτοντάς τες στα 91 εκατ.
που στερούνται παγκόσμια το Δικαίωμα ελεύθερης επιλογής στην αναπαραγωγική
και σεξουαλική τους Υγεία.
Μία στις 3 γυναίκες παγκοσμίως έχει υποστεί κάποια μορφή σεξουαλικής επίθεσης,
με το 45% να έχει βιώσει κακοποίηση στο διαδίκτυο.
Μισθολογικά, για ίση εργασία , διεθνώς , οι γυναίκες , κατά μέσο όρο, έχουν αμοιβή
32% χαμηλότερη από τους άνδρες , ξεπερνώντας το 60%, σε κάποιες χώρες.
Στις 8 κάθε Μάρτη, βροντοφωνάζουμε στον Πλανήτη ότι είμαστε εδώ, παρούσες,
συνεχίζοντας τον δύσκολο αγώνα Μαζί ,για όσα αυτονόητα στερούμαστε, μάρτυρες,
συχνά, της απαξίας της προσωπικότητας , του κοινωνικού μας ρόλου , και , σε
κάποιες χώρες, της ίδιας της ζωής μας.
Η διεκδίκηση τών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μας , όμως, δέν έχει να κάνει με την
υποβάθμιση των ανδρών.
Αφορά στην ισότητα και ισονομία κάθε ανθρώπινου πλάσματος, όπως το ίδιο
προσδιορίζει τον εαυτό του, στοχεύοντας στην κοινωνική και πολιτική
ευαισθητοποίηση, στην εξάλειψη των διακρίσεων και του σεξισμού.
“Δέν μπορώ να θεωρούμαι ελεύθερη την στιγμή που υπάρχουν γυναίκες στερημένες
της ελευθερίας τους, έστω και αν τα δεσμά τους είναι πολύ διαφορετικά από τα δικά
μου”έλεγε πρόσφατα η Audre Lorde.
Θα πρόσθετα “και όσο η ισότητά τους αμφισβητείται από κοινωνικούς,
θρησκευτικούς κανόνες , άδικους νόμους και απουσία ανθρώπινων δικαιωμάτων”.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες εξακολουθούν να έχουν μόνο τα τρία τέταρτα των
νόμιμων δικαιωμάτων που παρέχονται στους άνδρες.
Από τό 1908 όταν οι πρώτες γυναίκες διεκδίκησαν ίσα δικαιώματα στην εργασία και
δικαίωμα ψήφου , βάζοντας τα θεμέλια του γυναικείου κινήματος, και μέχρι σήμερα
η 8 Μάρτη σηματοδοτεί την πορεία και τη συνέχιση των διεκδικήσεων .
Το γυναικείο κίνημα , για το 2023 και με κεντρικό σύνθημα “embrace equity”,
αναγνωρίζει σε κάθε άτομο το δικαίωμα στην ισότιμη ανάπτυξη, λαμβάνοντας υπόψη
τις διαφορετικές συνθήκες και κατανέμοντας με διαφάνεια και δικαιοσύνη τους
απαραίτητους πόρους για την επίτευξη του στόχου .
Ο ΟΗΕ αφιερώνει την φετινή Ημέρα για την Γυναίκα στην “ Καινοτομία και
Τεχνολογία για την επίτευξη της ισότητας” με τίτλο Digit all, αναγνωρίζοντας ότι οι
“αυξανόμενες ανισότητες γίνονται όλο και πιο εμφανείς στο πλαίσιο των ψηφιακών
δεξιοτήτων και της πρόσβασης στις τεχνολογίες, με τις γυναίκες να μένουν πίσω ως
αποτέλεσμα αυτού του ψηφιακού χάσματος των φύλων. Η ανάγκη για
συμπεριληπτική και μετασχηματιστική τεχνολογία και ψηφιακή εκπαίδευση είναι
επομένως κρίσιμη για ένα βιώσιμο μέλλον.”
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της UNESCO (02/2023), το 73% των γυναικών έχουν
υποστεί διαδικτυακή βία κατά τή διάρκεια τη ς εργασίας τους, με έμφαση στις
γυναίκες δημοσιογράφους , γεγονός που αποτελεί ευθεία υπονόμευση της
Δημοκρατίας.
“Οταν οι γυναίκες στοχοποιούνται επειδή είναι γυναίκες, υπονομεύεται ο δημόσιος
διάλογος, και καλλιεργείται το έδαφος για την ρητορική μίσους και έμφυλης
παραπληροφόρησης” τονίζει η εκπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού,
προσθέτοντας ότι «Το να γιορτάζουμε τα επιτεύγματά τους, τις απόψεις τους και την
αφοσίωσή τους σημαίνει επίσης να εφιστούμε την προσοχή στο ακατανόητο χάσμα
ανισότητας που σε πάρα πολλά πλαίσια συνεχίζει να υπάρχει μεταξύ γυναικών και
ανδρών».
Με τον τρέχοντα ρυθμό, θα χρειαστούν περισσότερα από 130 χρόνια για να
επιτευχθεί η ισότητα των φύλων, σύμφωνα με στοιχεία από το Παγκόσμιο
Οικονομικό Φόρουμ.
Τα ίσα δικαιώματα και η αξιοπρέπεια για όλους , όμως, δεν μπορούν να περιμένουν,
και αυτό θα πρέπει να είναι το νόημα αυτής της Παγκόσμιας Ημέρας,
κινητοποιώντας την Διεθνή Κοινότητα και επισημαίνοντας την ανάγκη ριζικών
αλλαγών στην κατεύθυνση που χαράζουν οι πράξεις θάρρους και αποφασιστικότητας
απλών γυναικών που γράφουν ιστορία στις χώρες και στις κοινότητές τους.
Ο κόσμος μπορεί να έχει σημειώσει πρωτοφανή πρόοδο, αλλά καμία χώρα δεν έχει
επιτύχει την ισότητα των φύλων.
Ας ντυθούμε λοιπόν, στα χρώματα του γυναικείου κινήματος:
– Μωβ , για την Δικαιοσύνη και την Αξιοπρέπεια.
– Πράσινο, για την Ελπίδα
– Λευκό, για την Αγνότητα των αγώνων για ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά
μας!
Σοφία Τζιτζίκου
Φαρμακοποιός
τ.Πρόεδρος UNICEF Ελλάδας
τ.Ειδική Σύμβουλος Υπουργείου Εξωτερικών
