Γράφει η Ευτυχία Καρύδη Φαράκου
Δεν έχω διαβάσει το νόμο για την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ που ψηφίστηκε χθες 8 Μαρτίου 2024 στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Επομένως πολλά μπορεί να μου διαφεύγουν. Κακώς, πολύ κακώς γιατί άγνοια νόμου τιμωρείται. Και πολύ σωστά κατά τη γνώμη μου. Δεν μπορείς να λες ότι είσαι πολίτης και όχι υπήκοος και να αγνοείς νόμους- ρυθμιστικούς κανόνες, που αφορούν την κοινότητα μέσα στην οποία ζεις. Πολύ περισσότερο όταν αφορούν αγαθά όπως η Παιδεία για την οποία η δική μου γενιά, γενιά σάντουϊτς ανάμεσα στους ηττημένους του Εμφυλίου και της γενιάς του Πολυτεχνείου, έχασε φίλους, συμμαθητές, συμφοιτητές, αγαπημένους.
Πλάι μου δολοφονήθηκε στην Εδουάρδου Λω ο οργανωμένος στους Λαμπράκηδες φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας, μπροστάρης για “Λεφτά για την Παιδεία και όχι την Σοφία”. Πηγαίνοντας στα 76, ακόμα δεν έχω καταλάβει πώς μέσα στο χαλασμό του φονικού βρέθηκα με ένα παπούτσι στο σπίτι μας στην Πλατεία Βικτωρίας. Πλήρωναν τότε αδρά δίδακτρα σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, πλήρωναν αδρά και για βιβλία και συγγράμματα. Ολόκληρες οικογένειες θυσιάζονταν για να σπουδάσει, έστω ένας από την οικογένεια, να ξεφύγει απ΄την κακή του μοίρα. Να μη θεωρείται δηλαδή παρακατιανός γιατί είναι εργάτης, μανάβης, αγρότης. Την ίδια ώρα δίνονταν προίκα στην πρίγκίπισσα Σοφία, αδελφή του τέως, εκατομμύρια για να νυμφευθεί τον έκπτωτο Χουάν Κάρλος της Ισπανίας. Μετά άρχισε να τρέχει ο Χουάν πίσω από τη μια και την άλλη, να τρώει την προίκα με όποιον ποδόγυρο του τύχαινε. Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία. Ιστορία γαλαζοαίματη! Δεν αποκλείεται και αιμορροφιλική.
Ας πιάσουμε όμως το νήμα από εκεί που το αρχίσαμε. Ο νόμος για ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ που ψηφίστηκε από την εκτελεστική- κυβερνητική πλειοψηφία. Σιγά την είδηση! Πάγια η τακτική χρόνια και χρόνια ” Μην ενδίδετε στην ακυβερνησία. Δώστε μας τη δυνατότητα να έχουμε 50+1 βουλευτές ώστε να μπορούμε να καταπατάμε το Σύνταγμα με νόμους”. Και, βεβαίως, η όποια εκτελεστική εξουσία να μπορεί να περιφρονεί τη νομοθετική εξουσία – Βουλή. Για να μη μένει παραπονεμένη , και την Δικαστική Εξουσία και τις αποφάσεις της. Το ότι εδώ και αιώνες ο Διαφωτισμός, ιδεολογικό υπόβαθρο του ελεύθερου καπιταλιστικού κόσμου, είναι σαφής και κατηγορηματικός ως προς τη διάκριση εξουσιών και ρητά προσδιορίζει τα όρια τους είναι άλλου παπά ευαγγέλιο.
Εκείνο που κάνει πολύ σκοτεινή την υπόθεση είναι άλλο. Παρακολούθησα λεπτό το λεπτό τη συζήτηση στην Βουλή και διάβασα ό,τι μπορούσα. Από τα διαβάσματα μόνο γέλια μπορούν να προκαλέσουν πολλοί και πολλές που γράφουν υποτίθεται ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες, δεν τονίζουν τις λέξεις. Έτσι δεν ξέρεις αν το δόκιμες είναι δοκιμές. Όσο για τους 300 του Κοινοβουλίου μίλησαν για δίδακτρα-χρήμα. Κάποιοι μάλιστα και για εκπόρνευση προς απόκτηση τους. Αλίμονο σ΄όποιον- όποιαν εκπορνεύεται εις το όνομα των Γραμμάτων. Η βραβευμένη δις με Νόμπελ Μαρία – Σαλώμη Σκουοντόφσκα, γνωστή ως Μαντάμ Κιουρί έβαζε καρέκλες πάνω της για να ζεσταθεί, να συνεχίσει τις σπουδές της ώστε με τις επιστημονικές έρευνες να σώσει εκατομμύρια συνανθρώπων της. Να! Το πρότυπο της Αντίστασης, της Ευγένειας της Παιδείας και της Αξιοπρέπειας.
Ευνόητο πως η πρόσβαση στη γνώση δ ε ν π ρ έ π ε ι να απαιτεί τέτοιες κακουχίες- θυσίες. Σε άλλες κοινωνικές συνθήκες, τις συνθήκες της τρισκατάρατης ανελεύθερης Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, ΕΣΣΔ του σιδηρού παραπετάσματος εργάτρια από εργατική οικογένεια ήταν η Βαλεντίνα Τερεσκόβα η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης που άγγιξε τα άστρα. Μα πώς αλήθεια θα φτάσουμε εκεί;
Ιδού, μία ακόμη απογοήτευση. Ο υ δ ε ί ς – Ο υ δ ε μ ί α από τους εθνικούς ταγούς όλων των αποχρώσεων αναφέρθηκε στο γεγονός πως κι αν ακόμα κάνεις τα πάντα παξιμάδι και εξοικονομήσεις χρήματα-δίδακτρα. Για να γίνεις δεκτός σε συγκεκριμένα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα χ ρ ε ι ά ζ ο ν τ α ι και σ υ σ τ α τ ι κ έ ς ε π ι σ τ ο λ έ ς. Τυχαίος από τυχαία οικογένεια πολύ δύσκολο,- έως αδύνατον,- να γίνεις δεκτός. Οι εξαιρέσεις επιβεβαίωση του κανόνα είναι. Με τους πολλούς τί γίνεται; Θα βγάζουν από άγνοια τα μάτια τους όπως ο Οιδίποδας; Σε μια εποχή που δεν ισχύει απλώς:” ‘Ανθρωπος αγράμματος ξύλον απελέκητον”. Αλλά η Γ ν ώ σ η είναι κ ύ ρ ι α παραγωγική δύναμις, οι πολλοί, ανεπαρκείς χωρίς γνωστικά εφόδια για να κερδίζουν τον άρτον τον επιούσιον, άνεργοι θα αυτοκτονούν, θα λουμπενοποιούνται; Τί τέλος πάντων θα απογίνουν;
Δεν φτάνει που δεν παίρνω απάντηση, τρομάζω και από την κακοποίηση της τρίσμοιρης ελληνικής γλώσσας από το Βήμα του Κοινοβουλίου, εντονότερη από κάθε άλλη φορά. Κι ωστόσο επιμένω .Μήπως, έστω και κατά τύχη, ακούσω κάτι που να σέβεται την Παιδεία! Πόσο ανόητη, ρομαντικά αμετανόητη! Κ α ν ε ί ς και κ α μ ι ά , α π ο λ ύ τ ω ς κ α ν ε ί ς και κ α μ ι ά Συμπολίτευσης τε και Αντιπολίτευσης δεν μιλάει για την Παιδεία και την προαγωγή της στην Ανωτάτη Εκπαίδευση. Ποιοι είναι οι σκοποί και οι στόχοι της στον αιώνα της θερμοπυρηνικής σύντηξης, των αλγορίθμων και της τεχνητής νοημοσύνης ώστε να αποκτούμε τη δύναμη να επεμβαίνουμε στον κόσμο γύρω μας και να τον αναπλάθουμε προς το καλύτερο. Κι ενώ τα κάνουμε όλα αυτά ο εσωτερικός μας κόσμο να πλουταίνει.
Ευσεβείς πόθοι! Δεν ξέρω ποια διαφορά έχουμε πια από τους αγράμματους χωρικούς που ακούγοντας το ιερέα στην τελετή της θείας κοινωνίας να λέει: Hoc est corpus- Τούτο είναι το σώμα μου. Και το ψωμί υποτίθεται γινόταν σάρκα του Χριστού. Στο μυαλό των αναλφάβητων αγροτών, που δεν ήξεραν Λατινικά το Hoc est corpus μεταφραζόταν: Xόκους πόκους. Κι έτσι γεννήθηκε το πανίσχυρο ξόρκι που μεταμορφώνει τους βατράχους σε πρίγκιπες και τις κολοκύθες σε άμαξες*
~~~~~~~~~~
*Yyval Noach Harari, “21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα”
Η Ευτυχία Καρύδη-Φαράκου είναι εκπαιδευτικός-ξεναγός-συγγραφέας -ερευνήτρια-Μαστερ Ιστορίας Ινστιτούτου Βαλκανιολογίας Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ-École des Hautes Études Paris