Πώς συναντά η ιστορία τους ιστορικούς πριν γίνουν τέτοιοι; – Στιγμιότυπα της Μεταπολίτευσης
Από τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη*
Στο περσινό –εναρκτήριο της ιστοσελίδας– αφιέρωμα [«Μεσούντος κάποιου Ιουλίου»*: Ξέρω τι κάνατε το καλοκαίρι του 1974;] αναζητήσαμε μνήμες από τη μεγάλη νύχτα της 23ης Ιουλίου 1974 ανθρώπων που συμμετείχαν στην αντιδικτατορική αντίσταση, με τις έντεκα αφηγήσεις που συγκεντρώθηκαν να φωτίζουν διαφορετικές οπτικές και αποκλίνοντα βιώματα από τη στιγμή της πτώσης του καθεστώτος.
Φέτος σκεφτήκαμε να δώσουμε τον λόγο σε μικρά ή λίγο μεγαλύτερα παιδιά εκείνου του καταιγιστικού καλοκαιριού. Πενήντα ένα χρόνια μετά την κατάρρευση της δικτατορίας των συνταγματαρχών υπό το βάρος της κυπριακής τραγωδίας, απευθυνθήκαμε σε επτά ιστορικούς. Κοινό τους γνώρισμα, πέραν της ενασχόλησής τους με την ιστορία σε επαγγελματικό επίπεδο, ότι γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1960. Τους ζητήσαμε ευσύνοπτα κείμενα, όπου θα αποτύπωναν τις μνήμες τους από τη γενέθλια στιγμή της Μεταπολίτευσης.
Στιγμιότυπα θραυσματικών αναμνήσεων που συμπλέκουν τα μεγάλα πολιτικά γεγονότα με τις ξεχωριστές προσωπικές διαδρομές. Φόβοι, προσδοκίες, έλλογες και παράλογες παρανοήσεις, λεπτομέρειες που εγγράφηκαν και γιγαντώθηκαν στα παιδικά τους μάτια και μυαλά, χαρές μαζί και απογοητεύσεις. Οι δοσολογίες σε κάθε ψηφίδα του μωσαϊκού ποικίλλουν. Αν κάπου όλα κατατείνουν, αν ένα συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί από τα περισσότερα κείμενα, ίσως εν μέρει αυθαίρετο και ιμπρεσιονιστικό, είναι ότι ο φόβος της επιστράτευσης και του επαπειλούμενου πολέμου νόθευσε ή έστω ανέβαλε τη χαρά της ελαύνουσας δημοκρατίας. Ίσως επειδή ο φόβος τυγχάνει ακαριαίος κι ενστικτώδης, ενώ η χαρά χρειάζεται λίπασμα, χρόνο και περιβάλλον ασφαλές για να καρπίσει. Ή πάλι, αν ο πατέρας σου φεύγει για το πεδίο της μάχης και σύννεφα πολέμου σκοτεινιάζουν το καλοκαίρι σου, κάποτε ακόμα κι ο Καραμανλής σ’ αφήνει αδιάφορο.
Ευχαριστούμε θερμά τους ανθρώπους που πλούτισαν με τις ακριβές τους μνήμες και τις ωραίες αφηγήσεις τους το παρακάτω αφιέρωμα.
Μαρτυρίες: Φωτεινή Ασημακοπούλου, Δημήτρης Δημητρόπουλος, Σπύρος Κακουριώτης, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Τάσος Κωστόπουλος, Δήμητρα Λαμπροπούλου, Κώστας Ράπτης
*Επιμέλεια αφιερώματος: Δημήτρης Γαρρής, Βαγγέλης Ζιώγας
Οι μαρτυρίες του αφιερώματος εδώ:
https://antidiktatorikos.uoa.gr/pos-synanta-i-istoria…/
*Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης είναι καθηγητής σύγχρονης ιστορίας
