Κοινό μήνυμα για την αντιμετώπιση του λαϊκισμού και της λαϊκής οργής που σαρώνουν πολιτικά τη Δύση έστειλαν ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα και η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ,στον Λευκό Οίκο. Υπό τη σκιά της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ οι δύο ηγέτες επισήμαναν πως οι κυβερνήσεις πρέπει να βρουν νέους τρόπους για να έλθουν σε επαφή με τους πολίτες που είναι φοβισμένοι ή απογοητευμένοι από τις συνέπειες τις παγκοσμιοποίησης και την ταχύτατη τεχνολογική-οικονομική αλλαγή που τη συνοδεύει.
«Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε σε ωμούς εθνικισμούς», τόνισε ο κ. Ομπάμα, δηλώνοντας ωστόσο αισιόδοξος ότι «η πρόοδος θα συνεχιστεί» αφού παρέλθει η «φάση των αναταράξεων». Εναπόθεσε μεγάλο μέρος της ελπίδας του στους νέους, που μπορούν α χειριστούν καλύτερα τις αλλαγές και τις προκλήσεις που φέρνει η αλλαγή.
Η κ. Μέρκελ από την πλευρά της επισήμανε πως ο κόσμος μπορεί μεν να «πλάσει» την παγκοσμιοποίηση και να ελέγξει τις συνέπειές της, αλλά δεν μπορεί να επιστρέψει στην προηγούμενη εποχή. Συμπλήρωσε ότι και στην Ευρώπη υπάρχουν λαϊκιστές πολιτικοί αλλά και ψηφοφόροι που επιζητούν «απλοϊκές» λύσεις.
Οι δύο ηγέτες επισήμαναν την ανάγκη για έναν ανοιχτό κόσμο, οικοδομημένο στη συνεργασία, με τη γερμανίδα καγκελάριο να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η Γερμανία, παρά την οικονομική δύναμή της, «δεν μπορεί να σταθεί μονάχη» στον σημερινό κόσμο.
«Οι συμμαχίες είναι μέρος της μοίρας μας και του μέλλοντός μας ως έθνος», είπε, ουσιαστικά απαντώντας στις παλαιότερςε δηλώσεις Τραμπ περί συρρίκνωσης του αμερικανικού ρόλου στο NATO.
Σε μία έμμεση αλλά σαφή βολή έναντι των προεκλογικών δηλώσεων Τραμπ για βελτίωση των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Ρωσία, Ομπάμα και Μέρκελ ξεκαθάρισαν ότι η πολιτική της Δύσης απέναντι στη Μόσχα βασίζεται σε κοινές αρχές.
Ο κ. Ομπάμα σχολίασε μάλιστα ότι δεν θα ήθελε μία στροφή στο μοντέλο των βολικών λύσεων, όπου οι ΗΠΑ θα είναι διατεθειμένες να αμελήσουν ή να αγνοήσουν τα γεγονότα στη Συρία και την Ουκρανία προκειμένου να έλθουν σε μία συνεννόηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Οι κύριες αρχές που διέπουν την πολιτική μας είναι ο σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική κυριαρχία των χωρών, προσέθεσε από την πλευρά της η κ. Μέρκελ, σε μία ξεκάθαρη αναφορά στην Ουκρανία και την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014.
Στο πλαίσιο αυτό, αμφότεροι καταφέρθηκαν κατά του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ, ο οποίος πριν λίγες ημέρες χαρακτήρισε τον Ντόναλντ Τραμπ πιθανό «φυσικό σύμμαχο».
«Χρειάζεται συναίνεση του λαού για μια συμφωνία στο Συριακό, δεν μπορεί να υπάρξει συναίνεση αν τους σκοτώνεις», είπε ο κ. Ομπάμα, με την κ. Μέρκελ να συμπληρώνει ότι οι περισσότεροι σύροι πρόσφυγες που έχουν φτάσει στη Γερμανία δεν προσπαθούσαν να ξεφύγουν από το Ισλαμικό Κράτος, αλλά από το καθεστώς ‘Άσαντ.
Η θητεία Τραμπ και τα μηνύματα Μέρκελ
Ερωτηθείς ευθέως για τη θητεία Τραμπ, ο κ. Ομπάμα δήλωσε «συγκρατημένα αισιόδοξος για την αλλαγή στο Λευκό Οίκο, καθώς, όπως είπε, «τα καθήκοντα σε απαιτούν σοβαρότητα, και αν δεν είσαι σοβαρός, τότε πιθανότητα δεν θα βρίσκεσαι εκεί για πολύ». «Πιστεύω ότι θα δει σχετικά γρήγορα ότι τις απαιτήσεις και τις ευθύνες των ΗΠΑ δεν μπορείς να τις αντιμετωπίζεις επιπόλαια».
Στις κοινές αξίες της Γερμανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών στάθηκε από την πλευρά της η γερμανίδα καγκελάριος. Πλατφόρμα μας είναι «η δημοκρατία, η ελευθερία, ο σεβασμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ειρηνική παγκόσμια τάξη», τόνισε η κ. Μέρκελ.
Στο επίκεντρο της συνέντευξης Τύπου βρέθηκε και η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, με δεδομένο ότι ο κ. Τραμπ έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι μία φάρσα.
Ο κ. Ομπάμα υπογράμμισε ότι «και τα δύο έθνη μας με υπερηφάνεια συμμετείχαν στη συμφωνία του Παρισιού, την οποία ο κόσμος θα πρέπει να εφαρμόσει γρήγορα.
Η καγκελάριος στάθηκε επίσης στη συμφωνία του Παρισιού για την προστασία του περιβάλλοντος, σημειώνοντας τη σημασία της, και προσθέτοντας αιχμηρά ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει αλλαγή ρητορικής στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Έπαινοι και «ψήφος» Ομπάμα για Μέρκελ
Με δεδομένο ότι η επίσκεψή του στο Βερολίνο κλείνει την αποχαιρετιστήρια περιοδεία του στην Ευρώπη, ο κ. Ομπάμα στάθηκε στην ιδιαίτερη σχέση του με την φίλη και σύμμαχο καγκελάριο. «Δεν θα μπορούσα να ζητήσω πιο σταθερή και αξιόπιστη εταίρο. Σε ευχαριστώ για τη φιλία σου, την ηγεσία σου και τη δέσμευση για τη συμμαχία μας».
Σημείωσε δε με νόημα ότι εάν η κ. Μέρκελ αποφασίσει να θέσει υποψηφιότητα για νέα θητεία για την καγκελαρία και ο ίδιος ήταν Γερμανός «κατά πάσα πιθανότητα» θα την ψήφιζε.
Η καγκελάριος πάλι απέφυγε εκ νέου να επιβεβαιώσει εάν θα είναι πάλι υποψήφια το ερχόμενο φθινόπωρο, λέγοντας λιτά ότι θα μιλήσει την κατάλληλη στιγμή.
Αναφερόμενος στην 25η επέτειο για την επανένωση της Γερμανίας, ο κ. Ομπάμα έκανε λόγο για δέσμευση των ΗΠΑ στη δημοκρατία, την αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων, χαρακτηρίζοντας ως «ακρογωνιαίο λίθο» τη συμμαχία των ΗΠΑ με τους Ευρωπαίους στο ΝΑΤΟ.
«Αν θες ένα μοντέλο για το τι είναι δυνατόν, δες το Βερολίνο, δες τη Γερμάνια, την Άνγκελα Μέρκελ και την προσωπική της ιστορία… Ενδεικτική για το τι έκαναν οι Γερμανοί και πρέπει να είναι περήφανοι γι’ αυτό» παρατήρησε.
Τόνισε ότι «οι ΗΠΑ έχουν βασικό ενδιαφέρον για τη σταθερότητα της ηπείρου (σ.σ Ευρώπη)… Με την καγκελάριο συζητήσαμε την ανάγκη ανταγωνιστικότητας Ε.Ε. και ΗΠΑ, την ανάγκη ανάπτυξης και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου. Είναι σημαντικό οι διαπραγματεύσεις να συνεχιστούν και τα κανάλια επικοινωνίας να παραμείνουν ανοιχτά» επισήμανε ο αμερικανός πρόεδρosΟ αμερικανός πρόεδρος ζήτησε επίσης ένα «διαφανές πλαίσιο» και τις ομαλότερες δυνατές διαπραγματεύσεις για την έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση. Η ΕΕ, προειδοποίησε, παραμένει μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες επιτυχίες, που δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένες, πρέπει να καλλιεργούνται και να ενισχύονται.
«Η διχασμένη Ευρώπη του περασμένου αιώνα μάς θυμίζει την ανάγκη να συνεργαστούμε για τη διασφάλιση ευημερίας και ασφάλειας στην Ευρώπη και παγκοσμίως» υπογράμμισε.
