Νέο κύκλο επαφών για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο αρχίζει σήμερα ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Ε.Ε., Σ. Μισέλ, με επισκέψεις σε Αθήνα, Λευκωσία και Αγκυρα για να διαμορφωθεί μια κοινά αποδεκτή βάση διερευνητικών συνομιλιών. Η απόσυρση του «Ορούτς Ρέις» δημιουργεί ευνοϊκότερες συνθήκες για την πρωτοβουλία Μισέλ, ωστόσο η Τουρκία, όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου, διατηρεί στο τραπέζι την απειλή νέας εξόδου του σεισμογραφικού σκάφους αναλόγως των εξελίξεων.
Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης θα έχει σήμερα το μεσημέρι συνάντηση με τον Σ. Μισέλ, στην οποία αναμένεται να αποσαφηνιστεί η πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις χώρες που θα συμμετάσχουν και τον ρόλο της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ που προωθούν την πρωτοβουλία και το χρονοδιάγραμμα των βημάτων. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι για να αρχίσουν συζητήσεις θα πρέπει προηγουμένως να τερματιστούν οι τουρκικές προκλήσεις. Επιπλέον ρητά και κατηγορηματικά τονίζει ότι το μόνο θέμα προς συζήτηση, διάλογο και διαπραγμάτευση είναι ο καθορισμός των θαλάσσιων ζωνών και όπου υπάρχει διαφωνία οι διαφορές να παραπεμφθούν στη Χάγη με συνυποσχετικό Ελλάδας – Τουρκίας.
Βεβαίως μια τέτοια διαδικασία προβλέπεται μακρά και για την ώρα οι Βρυξέλλες επικεντρώνονται στην επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών, έτσι όπως είχε αποφασιστεί τον Ιούλιο στην τριμερή Σουρανή – Ακάρ – Χέκερ στο Βερολίνο, την οποία τορπίλισε η Αγκυρα μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τις ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου.
Η Τουρκία πάντως δεν δείχνει έτοιμη να ξεκινήσει έναν γύρο διερευνητικών συνομιλιών με προκαθορισμένο πλαίσιο και πολιτική δέσμευση για παραπομπή των διαφορών στο Διεθνές Δικαστήριο, κάτι που θα συνιστούσε ολική αναδίπλωση από το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας». Η επιδίωξη της τουρκικής διπλωματίας είναι να ανακόψει τη φορά των δυνάμεων στην Ε.Ε. που τάσσονται υπέρ της επιβολής αυστηρών κυρώσεων στη σύνοδο κορυφής στις 24-25 Σεπτεμβρίου.
Οπως τόνισε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο Μ. Τσαβούσογλου, δεν περιμένει πως η Ε.Ε. θα επιβάλει κυρώσεις, αλλά και αν το κάνει θα είναι -όπως είπε- «εναντίον του πλοίου μας, της εταιρείας μας, ατόμων. Μια τέτοια απόφαση δεν θα μειώσει την αποφασιστικότητά μας» πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας και επανέλαβε για πολλοστή φορά ότι η Αγκυρα θέλει διάλογο χωρίς προϋποθέσεις.
«Η Ελλάδα και η Ε.Ε. δεν πρέπει να αφήσουν να χαθεί η ευκαιρία που δόθηκε στη διπλωματία και πρέπει να κάνουν τα αναγκαία βήματα» ανέφερε σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος της προεδρίας της Τουρκίας, Ι. Καλίν, δίνοντας το στίγμα της επιχειρηματολογίας που θα αναπτύξουν τις επόμενες μέρες οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ότι ο πρόεδρος Τ. Ερντογάν έδωσε άλλη μία ευκαιρία στη διπλωματία, όπως και στην πρώτη απόσυρση του «Ορούτς Ρέις» μετά από επικοινωνία που είχε με την Αν. Μέρκελ.
Η Αγκυρα ποντάρει στην επιλογή της Αν. Μέρκελ να μη διαρραγεί η εταιρική σχέση Ε.Ε. – Τουρκίας, η οποία χαρακτηρίζεται από το Βερολίνο στρατηγική, και ει δυνατόν να διεκδικήσει και ανταλλάγματα με αναβάθμιση της τελωνειακής σύνδεσης και ανανέωση της δήλωσης για το προσφυγικό. Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Π. Στάνο, επισήμανε ότι δεν φτάνει μόνο η θετική κίνηση με το «Ορούτς Ρέις», η Ε.Ε. χρειάζεται να δει το τέλος των μονομερών ενεργειών στην Ανατολική Μεσόγειο και σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η συνεχής παρουσία των άλλων δύο τουρκικών ερευνητικών πλοίων «Μπαρμπαρός» και «Γιαβούζ» στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Την προσεχή Δευτέρα θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. προκειμένου να συζητήσουν εκ νέου για την Τουρκία, δίνοντας και μια εικόνα για τη σύνοδο που θα ακολουθήσει. Σήμερα θα γίνει στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η συνάντηση σε στρατιωτικό επίπεδο για τις προτάσεις Στόλτενμπεργκ και αναμένεται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, να κατατεθούν οι ελληνικές παρατηρήσεις.
