Τι δουλειά έχει η Τράπεζα της Ελλάδος στο Μουσείο Μπενάκη; Η ξύλινη περιστρεφόμενη πόρτα, με το βιτρό στο πάνω μέρος, που μεταφέρθηκε από την κεντρική αίθουσα του κεντρικού
καταστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος, στο ισόγειο του Μουσείου Μπενάκη (Πειραιώς), όπως κι ένα τεράστιο τραπέζι εργασίας, σε στυλ αρ νουβό, και πολυθρόνες, προϊδεάζουν για μια διαφορετική έκθεση.
Μια έκθεση που ξεκινά σήμερα και παρουσιάζει την αρχιτεκτονική ιστορία της Τράπεζας της Ελλάδος και συμπίπτει με μια περίοδο όπου όλοι αναφέρονται στα τραπεζικά ιδρύματα για εντελώς διαφορετικούς λόγους οι οποίοι δεν απασχόλησαν την υποδιοικητή της, Ελένη Λουρή, κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Αντιθέτως μίλησε ως φιλότεχνη και για την ιδέα μιας έκθεσης με τα αρχιτεκτονικά σχέδια των κτιρίων του Ιδρύματος, που της προέκυψε από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της. Η υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, καθηγήτρια Μάρω Καρδαμίτση?Αδάμη, ανέλαβε τον σχεδιασμό της έκθεσης. Δεν φανταζόταν όμως, όπως είπε, ότι θα έβρισκε έναν ολόκληρο θησαυρό από 15.000 σχέδια, η ταυτοποίηση των οποίων ήταν κοπιώδης, καθώς οι αρχιτέκτονες της εποχής του Μεσοπολέμου, με τους οποίους συνεργάστηκε η τράπεζα, συνήθιζαν να υπογράφουν με ψευδώνυμα, όπως “Ευρωπαίος” κ.ά.
Ο πρώτος τραπεζικός φορέας χρονολογείται στα 1157 στη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας. Αιώνες μετά, στα 1928, με βάση το Πρωτόκολλο της Γενεύης (15.9.1927), ιδρύθηκε στην Ελλάδα η μοναδική εκδοτική τράπεζα της χώρας, η οποία αμέσως μερίμνησε για τη στέγαση του κεντρικού της καταστήματος στην Αθήνα. Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός του 1929 απέβη άκαρπος. Τελικά, τα σχέδια έγιναν το 1932 από τους αρχιτέκτονες Δ. Τριποδάκη, Ν. Ζουμπουλίδη και Κ. Παπαδάκη, ενώ ο σχεδιασμός των θησαυροφυλακίων ανατέθηκε στον Αγγλο μηχανικό O. Faber. Η τελετή θεμελίωσης έγινε το 1933, με τον τότε διοικητή Εμμανουήλ Τσουδερό να ρίχνει στα θεμέλια της νεογέννητης τράπεζας ένα φλουρί κωνσταντινάτο. Τα εγκαίνια έγιναν το 1938. “Η πρόσοψις του νέου κτιρίου (?) εμπνέει την ήρεμον σταθερότητα και την εμπιστοσύνην προς την επιτυχή έκβασιν της ειλικρινούς και σοβαράς εργασίας, αι οποίαι είναι αι διέπουσαι της οργανώσεως και της λειτουργίας της Τραπέζης”, έγραψε ο Ηλίας Βενέζης.
Και σήμερα ακόμη το κεντρικό κτίριο που καταλαμβάνει ένα οικοδομικό τετράγωνο (Πανεπιστημίου, Εδουάρδου Λω, Σταδίου και Ομήρου), εμβαδού 6.025 τ.μ., χαρακτηρισμένο διατηρητέο, παραμένει ένα λιτό και στιβαρό κτίριο για να αποπνέει ασφάλεια.
Από τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς του κεντρικού καταστήματος, αλλά και εκείνων της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά, προέκυψε τεράστιος αριθμός αρχιτεκτονικών σχεδίων, από τους σημαντικότερους αρχιτέκτονες του Μεσοπολέμου (Ι. Δεσποτόπουλος, Κ. Λάσκαρης, Ε. Λαζαρίδης κ.ά.). Αυτά αποτελούν τον πυρήνα και το κύριο σώμα της έκθεσης, η οποία συμπληρώνεται από σχέδια για τα υπόλοιπα 24 περιφερειακά υποκαταστήματα, επιβλητικά και εμβληματικά τα περισσότερα, που σε διάστημα 70 περίπου χρόνων η Τεχνική Υπηρεσία της τράπεζας επόπτευσε την ανέγερσή τους.
ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ
Πηγή: ethnos.gr
