Ο Ηλίας Λαλαούνης γεννήθηκε το 1920 στην Αθήνα. Σαν αστραπή πέρασαν τα χρόνια, από την Αθήνα του ’20 που ο μικρός Ηλίας έπαιζε στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στην Πλάκα, ώσπου να αναλάβει, ύστερα από σπουδές στα Οικονομικά και στα Νομικά, στα 20 του, τη διεύθυνση του καταστήματος Ζολώτα στη Βουκουρεστίου (τότε με 35 υπαλλήλους).
Το 1957 οργάνωσε στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης την πρώτη έκθεση κοσμημάτων εμπνευσμένη από τους αρχαίους ελληνικούς πολιτισμούς. Μινωικά, μυκηναϊκά, νεογεωμετρικά, ανθέμια, γλαύκες… Και το διαχρονικό χρυσό μπεστ σέλερ του: ο κόμβος του Ηρακλή.
Οι «επικίνδυνοι νεωτερισμοί του οδηγούν στον «χωρισμό» με τον συνέταιρό του Ξενοφώντα Ζολώτα και το 1968 η μαρκίζα Ζολώτας στην οδό Βουκουρεστίου αντικαταστάθηκε από το Η. Λαλαούνης ΑΕ, με την οικονομική συνδρομή από τον μικρασιάτη ευεργέτη Πρόδρομο Αθανασιάδη, γνωστό ως Μποδοσάκη.
Η επιχείρηση αρχικά εγκαινίασε υποκαταστήματα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και κυρίως στα ελληνικά νησιά, ενώ γρήγορα επεκτάθηκε σε πρωτεύουσες της Ευρώπης όπως το Παρίσι, τη Ζυρίχη, τη Γενεύη, το Λονδίνο και πόλεις ανά τον κόσμο όπως τη Νέα Υόρκη, το Τόκιο και το Χονγκ Κονγκ με τα διεθνή περιοδικά μόδας να τον αναδεικνύουν ως εκείνον που έφερε το νέο στην τέχνη της χρυσοχοίας.
Σε μία από τις περίφημες φωτογραφίες της Παλόμα Πικάσο από τον Χέλμουτ Νιούτον που έκαναν το γύρο του κόσμου, το ολόχρυσο κόσμημα που φωτίζει τον γυμνό λαιμό της και θυμίζει την αρχαία κυκλαδική τέχνη φέρει την υπογραφή του. Ο ογκώδης τόμος με τις 15 συλλογές κοσμημάτων που βρίσκεται στα αρχεία του Μουσείου Πούσκιν της Μόσχας φέρει στο εξώφυλλο το όνομά του – ανάμνηση μιας μεγάλης έκθεσης από το 1998. Στα αρχεία της Γαλλικής Ακαδημίας, το σπαθί που τον έβαλε και επισήμως στους κόλπους της φέρει κοσμήματα σκαλισμένα από το δικό του χέρι. Οι περίτεχνες μεταλλικές σκαλιστές ροζέτες, ένθετες στο λευκό μαρμάρινο δάπεδο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, είναι η δική του συμβολή στον Ναό των Μουσών…
Και όλα αυτά είναι ελάχιστα ψήγματα δημιουργίας (που είναι έμπνευση και εμπειρία μαζί, όπως επέμενε να λέει) μιας πολυετούς, αστραφτερής και διαχρονικής – σαν τον αγαπημένο του χρυσό – καριέρας που σηματοδότησε την αναγέννηση της (παραδοσιακής και θαλερής κάποτε) ελληνικής αργυροχρυσοχοΐας, την έξοδό της στο εξωτερικό και την ανάδειξή της σε μία από τις σύγχρονες τέχνες. Ο Ηλίας Λαλαούνης τα κατάφερε όλα αυτά, έστησε μια αυτοκρατορία του χρυσού που την παρέδωσε στις κόρες του, υπαγόρευσε μόδες κι ας μην πίστευε σ’ αυτές, έκανε την Ελλάδα γνωστή από το δικό του μετερίζι, γιόρτασε 55 χρόνια γάμου με την αγαπημένη του σύζυγο Λίλα και έσβησε ήσυχα στο σπίτι του.
Συλλυπητήρια του υπουργού Πολιτισμού
Τα θερμά του συλλυπητήρια προς την οικογένεια του Ηλία Λαλαούνη απηύθυνε ο υπουργός Πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος, όταν πληροφορήθηκε την είδηση του θανάτου του.
«Ο Ηλίας Λαλαούνης δεν ήταν μόνο ένας χαρισματικός δημιουργός και ένας πολύ επιτυχημένος επιχειρηματίας. Πολύ περισσότερο από αυτά, υπήρξε ένας σπάνιος άνθρωπος, ένας ευπατρίδης που τίμησε τον αρχαίο ελληνικό και τον βυζαντινό πολιτισμό και, μέσα από την προσωπική του δημιουργική τέχνη, τον ανέδειξε και πέρα από τα μουσεία, στη σύγχρονη κοινωνική και επιχειρηματική ζωή σε όλο τον κόσμο. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».
Ο κορυφαίος έλληνας χρυσοχόος Ηλίας Λαλαούνης έφυγε από την ζωή πριν λίγες ημέρες σε ηλικία 93 ετών, είδηση που η οικογένειά του επιθυμούσε να μην γίνει γνωστή, κρατώντας το πένθος της και την κηδεία σε αυστηρά κλειστό κύκλο.
