Αλήθεια γνωρίζουμε τι είναι η φυσικοθεραπεία; Που βοηθάει το μυοσκελετικό μας σύστημα; Τι σχέση έχουν τα ψυχοσωματικά; Τι είναι το εξωτερικό χαμόγελο;
Υποφέρεις από πονοκέφαλους και ημικρανίες; σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να επισκεπτόμαστε τον γιατρό και σε ποιες τον φυσικοθεραπευτή; Συναντήσαμε την διακεκριμένη, εναλλακτική φυσικοθεραπεύτρια Βούλα Ξύκη, και μας απάντησε σε όλα μας τα ερωτήματα.
Η Βούλα Ξύκη, επίσης τελείωσε την ανωτέρα Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου και παράλληλα σεμινάρια στον Θ.Ο ΚΥΤΤΑΡΟ με δασκάλους από το ACTOR STUDIO OF LONDON, και με έλληνες σκηνοθέτες. Κάπως έτσι πάντρεψε την Τέχνη με την δουλειά της, διδάσκοντας μετέπειτα σε δραματικές σχολές μαθήματα ορθοφωνίας και φυσικής αντιμετώπισης ψυχοσωματικών προβλημάτων.
μιλάει στην Λαμπριάνα Κυριακού
ΛΚ: Τι είναι η φυσικοθεραπεία και που βοηθάει τον άνθρωπο;
ΒΞ: Ο άνθρωπος πάντοτε χρησιμοποιούσε τις ιδιότητες του ήλιου, του νερού, της μάλαξης και της κίνησης για να θεραπεύσει τις παθήσεις του. Η φυσικοθεραπεία αναπτύχθηκε σαν θεραπευτικός κλάδος μετά τον Α΄ και Β ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από ανάγκη λόγω του μεγάλου αριθμού ανθρώπων με αναπηρίες.
Επομένως η φυσικοθεραπεία είναι η θεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στα φυσικά μέσα ( κίνηση, φώς, νερό, μάλαξη, ηλεκτρικό ρεύμα), και ασχολείται με την αποκατάσταση της λειτουργίας του σώματος όταν έχει διαταραχτεί από τραυματισμούς ή βλάβες στο μυοσκελετικό σύστημα (θλάσεις, διαστρέμματα, εξαρθρώσεις, κατάγματα, επώδυνα σύνδρομα μετά από καταπόνηση), παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος, αλλά και μετά από παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, εγκεφαλικές παραλύσεις, ή κρανιο-εγκεφαλικές κακώσεις.
ΛΚ: Εσείς εκπαιδευτήκατε στην φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων με φυσικές μεθόδους, και μέσα σε ένα χρονικό διάστημα 30 ετών εξελιχθήκατε και σε νέες μεθόδους. Εξηγείστε μου.
Να διευκρινίσω ότι, αρχικά εκπαιδεύτηκα στην κλασσική φυσικοθεραπεία. Στην επαγγελματική μου πορεία διαπίστωσα ότι έρχονταν άνθρωποι με συμπτώματα πόνου στην περιοχή της οσφυϊκής περιοχής ( μέσης) για παράδειγμα, χωρίς να έχουν υποστεί κάποιον βίαιο τραυματισμό. Η ακτινογραφία τους ήταν καθαρή. Έρχονταν με πονοκεφάλους, χωρίς η ακτινογραφία τους να συμφωνεί για τόσο πολύ πόνο σε ένα αρχικό στάδιο αυχενικού συνδρόμου , άλλη περίπτωση, μια κυρία είχε έρθει μ έναν έντονο πόνο στην θωρακική μοίρα ( στην πλάτη) της, με όλες τις ακτινολογικές εξετάσεις της καθαρές. Ναι αλλά η γυναίκα πονούσε. Δεν μπορούσε να κοιμηθεί, δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί στην εργασία της, είχε συνεχώς νεύρα και ήταν επιθετική προς όλους, η ψυχολογική της διάθεση είχε διαταραχθεί. Ο ιατρός της, της είπε ότι ο πόνος της ήταν ψυχοσωματικό σύμπτωμα κι ότι έπρεπε να ηρεμήσει και να μην αγχώνεται. Σωστά, αλλά πώς; Με ποιόν τρόπο ; Φανταστείτε το λίγο..
Όλα αυτά τα περιστατικά κι άλλα τόσα με έβαλαν σε σκέψεις και αναζήτηση για το «τι είναι αυτά τα ψυχοσωματικά συμπτώματα» που δημιουργούν τόσο σωματικό πόνο χωρίς εμφανή λόγο ; Κάπως συνδέονται. Πώς συνδέονται; Και με ποιόν τρόπο μπορούμε να ανακουφίζουμε αυτούς τους πόνους ; Μπορούμε;
Η ανάγκη μου, για μια άλλη γνώση του πόνου- εκτός του πως αντιμετωπίζουμε τον μηχανισμό του πόνου-, αλλά και η συγκυρία της τότε εποχής ,με έφεραν στον δρόμο της Ανατολικής φιλοσοφίας και της Κινέζικης Ιατρικής με τις εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους του βελονισμού και του Shiatsu. Επιτέλους είχα τις απαντήσεις στα ερωτήματά μου, όμως , ήταν άλλο το μονοπάτι που όφειλα να διαβώ. Δεν είχε καμία ομοιότητα με την έως τότε εκπαίδευσή μου.
Η Ανατολική φιλοσοφία αντιμετωπίζει το αίτιο (ψυχοσωματικό σύμπτωμα) και στην πορεία εξαλείφετε το σύμπτωμα που συνήθως δεν επανέρχεται. Το θετικό για τον ασθενή είναι ότι συνειδητοποιεί το αίτιο που προκάλεσε το σύμπτωμα του και διδάσκετε την πρόληψη. Αναγνωρίζει την σύνδεση του σώματος-νου-ψυχής. Παραδέχεται οτι το ΟΛΟΝ του ανήκει στο ΟΛΟΝ του σύμπαντος. Εν αντιθέσει με την Δυτική αντίληψη που αντιμετωπίζει μόνο το σύμπτωμα με κάποιο φάρμακο.
Όπως ήταν φυσικό άρχισα να μελετώ αυτήν την άλλη ολιστική αντιμετώπιση του ανθρώπινου σώματος.
ΛΚ: Δηλαδή;
ΒΞ: Η πρώτη εκπαίδευση μου ήταν η τεχνική του Shiatsu, ακολούθησαν οι τεχνικές της ΚρανιοΙερής θεραπείας, της bowtech, οι βεντούζες σε συνδιασμό με gua sha και moxa, τα trigger points , o βελονισμός, η σωστή αναπνοή, στάση σώματος-στάση ζωής ,διαλογισμό, παρακολούθησα ασκήσεις tai-chi, yoga, και την Alexander technique.
Ασκώντας αυτές τις μεθόδους δεν χρησιμοποιώ τα μηχανήματα της κλασσικής φυσικοθεραπείας. Βέβαια υπάρχουν περιπτώσεις που λειτουργώ συμπληρωματικά μ έναν φυσικοθεραπευτή ή με τον θεράποντα ιατρό του ασθενή και τότε η θεραπεία είναι πιο σύντομη και ολοκληρωμένη.
ΛΚ: Θα μείνω στα ψυχοσωματικά, που είναι μια ψυχική διαταραχή ( αν το λέω σωστά) που πιστεύω ότι όλοι πάσχουμε. Σε αυτήν την περίπτωση πονάει η ψυχή αλλά νοσεί και το σώμα. Πως επεμβαίνετε εσείς ;
ΒΞ: Ψυχική διαταραχή για μένα είναι αυτός που δεν μπορεί να προσαρμοστεί στο περιβάλλον και αρνείται να έχει ένα φυσιολογικό τρόπο συμπεριφοράς με τους συνανθρώπους του( εδώ έχουμε κλινική αντιμετώπιση). Εύχομαι να μην φτάσουμε σε αυτό το σημείο.
Στην τόσο βιαστική καθημερινότητά μας και με τόσες πληροφορίες που λαμβάνουμε από παντού η ψυχολογική μας κατάσταση δεν είναι ποτέ η ίδια.
Επιτρέψτε μου να ξεφύγω λίγο από το θέμα και να αναφέρω ποια είναι η θέση μου στο τι είναι η ψυχή: η ψυχή είναι μια ενέργεια που υπάρχει αιώνια. Ούτε γεννιέται, ούτε πεθαίνει. Απλά υπάρχει. Επομένως η ψυχή δεν πονάει, το σώμα πονάει. Η ψυχή όμως στεναχωριέται. Στεναχωριέται όσο αρνούμαι να δω και να βρω για ποιο λόγο είμαι σ αυτόν κόσμο. Ποιος είναι ο σκοπός μου ; Η ψυχή μας έχει επιλέξει αυτό το σώμα, το σώμα μας, για να μας οδηγήσει σ έναν σκοπό που τον θέλει για την εμπειρία και την τελειοποίησή της .Έχουμε ακούσει και δει ανθρώπους που η εργασία τους είναι χαρά. Αγαπούν αυτό που κάνουν και είναι πάντα δημιουργικοί κι ευχάριστοι. «Έχει βρει τον δρόμο του», λέμε εμείς οι άλλοι, «τι έκανε και τα έχει βρει με τον εαυτό του» ; αναρωτιόμαστε..
ΛΚ: Το σώμα εν τέλει είναι ο καθρέφτης της ψυχολογικής μας κατάστασης
ΒΞ: Ναι αυτό ακριβώς, είναι ο καθρέφτης της όποιας ψυχολογικής μας κατάστασης.
Για παράδειγμα, οταν για σημαντικούς ή και ασήμαντους λόγους αισθάνομαι λύπη ή θλίψη, αυτόματα το σώμα μου παύει να είναι ευθυτενές. Καμπουριάζει και κλείνει προς τα μέσα. Η αναπνοή μου είναι λιγοστή, η καρδιά μου σφίγγεται, ( διαταραχή λειτουργιών) κι όλο αυτό γιατί τα αρνητικά χαρακτηριστικά των Πνευμόνων είναι η λύπη και θλίψη, ενώ τα θετικά χαρακτηριστικά είναι η δικαιοσύνη(σύμφωνα με την ερμηνεία των οργάνων στην Κινέζικη ιατρική) .
Η σοφία του σώματος ξέρει πολύ καλά και κλείνει προς τα μέσα. Εκείνη την στιγμή είναι ευάλωτο , χρειάζεται υποστήριξη, χρειάζεται μια αγκαλιά, θέλει να εξωτερικεύσει, θέλει να κλάψει, θέλει να σταθεί πάλι όρθιο, ν αναπνεύσει ολόκληρα, θέλει να χαρεί κι όχι να σφίγγεται η καρδιά του από την κάμψη του σώματος.
Ναι, το σώμα μιλάει, πονώντας μας.
Πόσες φορές το έχουμε συνειδητοποιήσει αυτό ;
Οι εναλλακτικές μέθοδοι πληροφορούν και διδάσκουν αυτούς τους τρόπους συμφιλίωσης και σύνδεσης με το σώμα, τον νου και την ψυχή μας ; Ναι, απλά και με κατανόηση.
ΛΚ: Ανάμεσα στην σκέψη και την εκφώνηση του λόγου, βρίσκεται ένας ολόκληρος οργανισμός που αν δεν είναι σε ισορροπία ή δεν χρησιμοποιείται σωστά, εν αγνοία μας φθείρουμε ακόμα και το νευρικό μας σύστημα, αυξάνουμε το stress, σε συνδυασμό και με την σκληρή καθημερινότητα μας , με αποτέλεσμα να καταφεύγουμε σε διαφόρων ειδών χάπια.
ΒΞ: Ναι, έτσι συμβαίνει. ‘Οταν αισθάνομαι να θέλω να εξωτερικεύσω ένα συναίσθημα προς τα έξω και δεν το κάνω αμέσως, δίνω ευκαιρία στον αναλυτικό μου νου, να αναλύσει, να κρίνει, να κάνει σενάριο πως θα το πάρει ο απέναντί μου, και ή δεν το λέω καθόλου, ή καμουφλάρω τον λόγο μου με δήθεν ευγένεια ή με επιθετική διάθεση. Δηλαδή δεν είμαι αληθινή(ος). Αυτή η κατάσταση –όταν μείνω μόνη (ος)- θα με αναστατώσει και θα μονολογώ μέσα μου ,γιατί «φέρθηκα έτσι ;» , «άλλο ήθελα να πω» και μετά : «είμαι τόσο ηλίθια ;» κ.λ.π, κ.λ.π. Αυτή η αναστάτωση (που εγώ την προκάλεσα) μου δημιουργεί μια ένταση, που μπορεί να κρατήσει όλη την ημέρα με έπαθλο έναν ισχυρό πονοκέφαλο, έναν κακό ύπνο, ένα κουρασμένο νευρικό σύστημα, μια ορμονική διαταραχή, με μια επόμενη μέρα εμπλουτισμένη με νεύρα και ξεσπάσματα σε άτομα που δεν φταίνε ( συνηθισμένο φαινόμενο). Τα νεύρα συσσωρεύονται και την επόμενη μέρα και το έργο επαναλαμβάνεται με άλλο ένα έπαθλο, σφίξιμο στο στομάχι , ταχυκαρδία, αϋπνία, με κούραση κι ίσως με λίγο lexotanil για να κοιμηθούμε. Ιδού η ολιστική ανισορροπία. Όλα αυτά θα τα είχα αποφύγει αν είχα εξωτερικεύσει αυτό ακριβώς που ένιωθα, όταν το ένιωσα. Ο νους, μας παγιδεύει συνέχεια. Ο «σαμποτέρ», όπως τον λέω. Οφείλουμε να είμαστε συνειδητοί στις πράξεις μας, στα λόγια μας, στις κινήσεις μας. Μόνο τότε ο «σαμποτέρ» δεν θα είναι συνέχεια μπροστά μας. Ας δείξουμε λίγη εμπιστοσύνη και προτεραιότητα στο σώμα μας. Αυτό ξέρει και θα μας οδηγεί σωστά. Πιστέψτε το.
ΛΚ: Οι περισσότεροι υποφέρουμε από τον πιο απλό πονοκέφαλο μέχρι ημικρανίες και κεφαλαλγίες. Εσείς σαν ειδική τι προτείνετε στον πάσχοντα;
ΒΞ: Πρώτα –πρώτα να ρωτήσει τον θεράποντα ιατρό του. Οι πονοκέφαλοι και οι κεφαλαλγίες θέλουν ιδιαίτερη προσοχή. Μπορεί να είναι ένα αυχενικό σύνδρομο, ένα παλιό χτύπημα που όταν συνέβη δεν μας ενόχλησε ή δεν του δώσαμε σημασία, μπορεί να ξεκινάει κήλη δίσκου, μπορεί να θέλει ρύθμιση η αρτηριακή του πίεση, μια ημικρανία μπορεί να είναι ορμονική διαταραχή, κάποια παλιά ψύξη κ.οκ. Αν δεν συμβαίνει τίποτα από τα ανωτέρω, θα του προτείνω να δούμε μαζί και να διορθώσουμε την αναπνοή του, την στάση του σώματος του, την ορθοφωνία του, ασκώντας παράλληλα την τεχνική του Shiatsu για την εσωτερική του ισορροπία για την καλή λειτουργία των οργάνων. Θα του δώσω πληροφορίες για την διατροφή του και πως λειτουργεί το πεπτικό μας σύστημα όπως και κάποιες ασκήσεις να τις έχει και να τις ακολουθεί προληπτικά.
ΛΚ: Συνεργάζεστε με πολλές θεατρικές ομάδες, όπως συνεργαστήκατε παλιότερα και με τον Σταμάτη Κραουνάκη και την Σπείρα-Σπείρα. Πως παντρέψατε το θέατρο με την δουλειά σας ;
ΒΞ: Στις νεανικές μου ανησυχίες για το πώς λειτουργεί συνδυαστικά το σώμα, ο νους και ο ψυχικός μας κόσμος , φοίτησα στην Δραματική σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου στον Πειραιά, αλλά και το 2002 ως project manager του Alter Art κέντρου μου, διεκπεραίωσα το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα TRANS MOVEMENTS. Ήταν μια έρευνα για το πώς οι εναλλακτικές θεραπείες επιδρούν θετικά στο σώμα του καλλιτέχνη. Σε αυτήν την έρευνα αλλά και στην 10ήμερη παράσταση που ακολούθησε μετά τα βιωματικά εργαστήρια που έλαβαν χώρα, συμμετείχαν καλλιτέχνες από την χώρα μας, φοιτητές από το Πανεπιστήμιο θεάτρου του Λονδίνου, χορευτές από την Εσθονία και μουσικοί από την Ιταλία.
Έχοντας αυτήν την εμπειρία ξεκίνησα να συνεργάζομαι με θεατρικές ομάδες ,διδάσκοντας ασκήσεις χαλάρωσης, μαθήματα στάσης σώματος , έκφραση λόγου και κίνησης(ανάλογα με τον ρόλο του κάθε ηθοποιού).
Η γνωριμία και συνεργασία μου με τον Σταμάτη Κραουνάκη και την ομάδα του Σπείρα –Σπείρα το 2013 με το μουσικο- θεατρικό έργο «ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΤΩΡΑ» μου έδωσε μεγάλη χαρά αλλά και σπάνια μαθητεία δίπλα τους.
Τους ευχαριστώ .
ΛΚ: Διδάσκετε εσωτερικό χαμόγελο, αλήθεια πόσο βοηθάει αυτό τον άνθρωπο;
ΒΞ: Η εσωτερική αρμονία είναι απαραίτητη για την ψυχοσωματική λειτουργία και υγεία του οργανισμού. Η ασθένεια μπορεί να προκληθεί από οτιδήποτε υπερβάλλει. Θυμός, φόβος, υπερβολική αγάπη, μίσος, εντάσεις, κ.α., προκαλούν ενεργειακό μπλοκάρισμα το οποίο επηρεάζει σε μη φυσιολογική την ενεργειακή ροή των οργάνων. Με το εσωτερικό χαμόγελο διατηρείται η ζωτικότητα των οργάνων. Ανακαλύπτει κανείς την συγγένεια και συνεργασία των οργάνων μεταξύ τους, μαθητεύοντας το εσωτερικό χαμόγελο, συνειδητοποιούμε πώς να κρατάμε σε ισορροπία τις θετικές ή αρνητικές συγκινήσεις που συναντάμε καθημερινά.
Μαθαίνουμε τον τρόπο που λειτουργούν τα όργανα. Ερχόμαστε σε επαφή με την προσφορά τους, εργάζονται ακατάπαυστα μόνο για εμάς.
Εμείς δεν οφείλουμε να τους πούμε ένα ευχαριστώ μ ένα χαμόγελό μας;
Μήπως αγαπώντας το σώμα μου, μαθαίνω ν αγαπώ και τους άλλους ;
Μήπως η σοφία και η γνώση του σώματος μου είναι φύλακας και οδηγός της ύπαρξης μου ;
ΛΚ: Που σας βρίσκουμε ;
Στο χώρο μου.
Βούλα Ξύκη
Εναλλακτική φυσικο/πεία
E mail: vouxian@gmail.com
Fb: Voula Xyki (inbox)
