“…Ανάμεσα σε ένα “λιοντάρι” πίσω σου και στην θάλασσα μπροστά σου, διαλέγεις την θάλασσα!”
Της Σοφίας Τζιτζίκου*
Τώρα που το τριήμερο πένθος έληξε, με την Πολιτεία να έχει “επιτελέσει το καθήκον της” και η μεσίστια σημαία να έχει επανέλθει στο κανονικό της ύψος, σημαίνοντας την επιστροφή μας στην προστατευμένη από τους “βαρβάρους “ καθημερινότητα, είναι ώρα να (ξανα)κοιτάξουμε κατάματα , όσα τραγικά διαδραματίζονται στην χώρα μας και στον κόσμο τα τελευταία χρόνια!
Το πρόσφατο ναυάγιο στα ανοιχτά της Πύλου , που στοίχισε δεκάδες , ανθρώπινες ζωές και εκατοντάδες αγνοούμενους, μας συγκλονίζει, όμως, δεν είναι παρά ένας ακόμη αιματοβαμμένος κρίκος στην μακάβρια αλυσίδα μιάς κατά συρροήν “δολοφονίας” κατατρεγμένων ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους σε αναζήτηση ασφάλειας και ελπίδας.
«Κάθε ανθρώπινη απώλεια είναι μια τραγωδία», ανέφερε η Maria Clara Martin, Αντιπρόσωπος του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα. «Είμαστε βαθιά λυπημένοι για τη σπαρακτική απώλεια τόσων ανθρώπινων ζωών. …Τέτοιοι θάνατοι θα μπορούσαν να αποτρέπονται μέσα από τη δημιουργία πιο ασφαλών οδών για όσους αναγκάζονται να διαφύγουν από συγκρούσεις και διωγμούς. Κανένας άνθρωπος που ξεριζώνεται για να σώσει τη ζωή του δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να καταφεύγει σε θανάσιμα ταξίδια.”
“Γνωρίζαμε ότι ήταν επικίνδυνο…
Εγώ ο ίδιος γνώριζα ότι ήταν επικίνδυνο!
Όμως, ανάμεσα σε ένα λιοντάρι πισω σου και στην θάλασσα μπροστά σου, διαλέγεις την θάλασσα!” Λόγια έφηβου πρόσφυγα από την Γκάμπια.
« Η απώλεια τόσων πολλών παιδιών στη Μεσόγειο Θάλασσα είναι μια θηριωδία που θα στοιχειώνει αυτές τις ακτές για τα επόμενα χρόνια. ΩΣ ΕΔΩ!!!!!”
Σέ πρόσφατη ανακοίνωση της η UNICEF δηλώνει συγκλονισμένη από τις πολλαπλές αναφορές ότι έως και εκατό παιδιά είναι μεταξύ εκείνων που έχουν παγιδευτεί στο αμπάρι του πλοίου που ανατράπηκε και βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της Πύλου, στις 14 Ιουνίου, στη μεγαλύτερη θαλάσσια τραγωδία της Μεσογείου τα τελευταία χρόνια.”
Είναι γεγονός , ότι όσο περνούν οι μέρες εξανεμίζονται οι ελπίδες να διασωθούν κάποια από αυτά , που αψηφώντας τους κινδύνους , προσπάθησαν να διαφύγουν από τις συγκρούσεις, τη βία και την ακραία φτώχεια….
Όλα αυτά έφεραν στην μνήμη μου την ιστορία του Anis και της αδελφής του Jana, που ένιωσα την ανάγκη να γράψω και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Φαρμακευτικός Κόσμος” , το καλοκαίρι του 2015, επιβεβαιώνοντας ότι όσα τραγικά συμβαίνουν σήμερα, έχουν ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια, γράφοντας με αίμα και χωρίς ορατό “επίλογο”, το “Χρονικό χιλιάδων προαναγγελθέντων θανάτων”.
Μοιράζομαι μαζί σας , λοιπόν, το “Μάθημα γενναιότητας”που μου έδωσαν αυτά τά παιδιά και που δυστυχώς παραμένει επίκαιρο..:
“Αθήνα Ιούνιος 2015”
Ένας φάκελος για εμένα με το λογότυπο της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, αφημένος στο γραφείο του φαρμακείου μου, έγινε αφορμή για το αναπάντεχο συναπάντημά μου με τον Anis και την Jana.
Η κοινωνική λειτουργός που φρόντιζε τΑ δύο παιδιά, και τυχαία βρέθηκε στο φαρμακείο, είδε το φάκελο και πιάσαμε κουβέντα.
Έτσι έμαθα την ιστορία τους. Μαζί με άλλα 48 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα «φιλοξενούνται» στην Αμυγδαλέζα σε συνθήκες που αποτελούν προσβολή για τον «πολιτισμένο» δυτικό κόσμο μας…
Τα 2 αδέλφια, πρόσφυγες από τη «μαρτυρική» Συρία, πάτησαν το πόδι τους στις ακτές της Κρήτης, έχοντας επιζήσει από το ναυάγιο του σαπιοκάραβου που τους μετέφερε στη «Γη της Επαγγελίας», κάπου ανοιχτά στη θάλασσα της Γαύδου.
Ο 17χρονος Anis και η 7χρονη αδελφή του Jana πάλεψαν ώρες με τα κύματα, στο παγωμένο νερό, πλάι στα άψυχα σώματα εκείνων που δεν κατάφεραν να επιζήσουν… Ύστερα περπάτησαν χιλιόμετρα, βρεγμένοι, ταλαιπωρημένοι, φοβισμένοι από την «αγριάδα» του «άγνωστου αύριο», ώσπου έφτασαν σε ένα μικρό χωριό, με κατοίκους που άνοιξαν την πόρτα του σπιτιού τους και την αγκαλιά τους για τις «πρώτες βοήθειες». Ακολούθησε η μεταγωγή τους σε κρατητήρια, πριν καταλήξουν στην Αμυγδαλέζα.
Έχοντας βιώσει μια απίστευτη Οδύσσεια, διέσχισαν τη ρημαγμένη χώρα τους, με τους γονείς και τα άλλα 2 αδέλφια τους, για να σωθούν.
Πίσω στη Δαμασκό άφησαν το σπίτι, τους αγαπημένους, το σχολείο και την πατρίδα τους που είχε διαποτιστεί από την αποπνικτική μυρωδιά του θανάτου, για να αγωνιστούν για μια καινούργια ζωή, σε μέρη ασφαλή…
Μόνο αυτά τα δύο παιδιά , από την πενταμελή τους οικογένεια , κατάφεραν να επιζήσουν και να φτάσουν στο δικό μας – επίσης ρημαγμένο από τα μνημόνια τόπο- με κατοίκους που νιώθουν «ναυαγοί» στην ίδια τους τη χώρα, στην ίδια τη ζωή τους!
Δύο μικροί γενναίοι μαχητές της ζωής!!!!
Αν μπορούσατε να με ακούσετε , Anis και Jana, θα σας έξηγούσα ότι , σε δύσκολους καιρούς «γνωρίσατε» τη χώρα μου, που κι αυτή σαν κι εσάς παλεύει να μείνει όρθια, με αξιοπρέπεια και πάθος, ίδιο με αυτό που ξεχειλίζει από τη δική σας την ψυχή. Μόνο που εσείς, οι 2 μικροί, ασυνόδευτοι πρόσφυγες, από τα 25 εκατομ. παιδιά της «χαμένης γενιάς» (όπως επίσημα σας χαρακτηρίζουν) έχετε κάτι πολύτιμο που εμείς έχουμε χάσει:
Το χαμόγελο, που ανθίζει μέσα στο βλέμμα, λαμπερό σαν τον ήλιο της χώρας σας, πεισματάρικο και θαρραλέο, όπως η νιότη σας.
Τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, εύχομαι να έχετε φτάσει με ασφάλεια στον τόπο που επιλέξατε για να χτίσετε τη ζωή σας…
Κι εύχομαι, ακόμα, κάποια μέρα να έρθετε πάλι στον τόπο μου για να ανακαλύψετε την απίστευτη ομορφιά του, που εμείς οι ίδιοι την κάνουμε «αόρατη», πίσω από τους συρματόφραχτους χώρους, όπου στοιβάζονται οι συνάνθρωποί μας που ανήκουν στο ολοένα και αυξανόμενο «Έθνος των Προσφύγων».
Αθήνα 17 Ιουνίου 2023
Υστερόγραφο:
1.«Βάσει του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, οι χώρες είναι υποχρεωμένες να προστατεύουν τα δικαιώματα και τα βέλτιστα συμφέροντα των παιδιών. Η UNICEF συνεχίζει να ζητά την παροχή ασφαλών και νόμιμων οδών για τη μετανάστευση και το άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και για συντονισμένες επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης που συμβάλλουν στην πρόληψη θανάτων στη θάλασσα.
2.Το πρόγραμμα Missing Migrants του ΔΟΜ έχει καταγράψει τουλάχιστον 26.924 θανάτους στη Μεσόγειο από το 2014. Στην δίοδο της Ανατολικής Μεσογείου, 2.292 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά την ίδια περίοδο, προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη
3.Κάθε μέρα , πνίγονται στη Μεσόγειο , κατά μέσο όρο, 2 παιδιά, προσπαθώντας νά φτάσουν στην “ασφάλεια”τής Ευρώπης.
Σύμφωνα με στοιχεία τής UNHCR,από την αρχή 2023 , έχουν πνιγεί 1037 πρόσφυγες , σε σύνολο αφίξεων 72.778.
4.Μέχρι το τέλος του 2022, στό σύνολο των 108,4 εκατομμυρίων εκτοπισμένων και προσφύγων, το 40,%,δηλαδή, 43,3 εκατομμυρια είναι παιδιά που ζούσαν σε αναγκαστικό εκτοπισμό, σύμφωνα με εκτιμήσεις της UNICEF, πολλά από αυτά για ολόκληρη την παιδική τους ηλικία.
Ο αριθμός των παιδιών προσφύγων και αιτούντων άσυλο έφτασε επίσης σε νέο ρεκόρ των 17,5 εκατομμυρίων, αριθμός που δεν περιλαμβάνει καν τους νεοεκτοπισμένους 2023, συμπεριλαμβανομένης της σύγκρουσης στο Σουδάν.
*Η Σοφία Τζιτζίκου είναι π.Πρόεδρος της UNICEF Hellas και π. Σύμβουλος του Υπουργείου Εξωτερικών.
