Τι συμβαίνει στο Ιράν;
Μάσχα Αμίνι (2000-2022) In memoriam
Γράφει η Τιτίκα-Μαρία Σαράτση
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2022, η 22χρονη Μάχσα Αμίνι, γνωστή και ως Ζίνα Αμίνι πέθανε υπό «μυστηριώδεις» συνθήκες στην Τεχεράνη μετά από τη σύλληψή της από την «Αστυνομία Ηθών» με την κατηγορία ότι δεν υπάκουε τους νόμους της «σεμνότητας», στην προκειμένη περίπτωση γιατί δεν φορούσε το χιτζάμπ «κατά τον ενδεικνυόμενο τρόπο»(sic).
Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι η Μάχσα «κατέρρευσε ξαφνικά» και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο εγκεφαλικά νεκρή. Ο πατέρας της, αλλά και πλήθος άλλων αμφισβήτησαν έντονα την αιτία θανάτου της που την απέδωσαν σε αστυνομική βία και χτυπήματα στο κεφάλι που της προξένησαν εγκεφαλική αιμορραγία.
Ο θάνατος της Μάχσα πυροδότησε πλήθος διαδηλώσεων και η ίδια έγινε σύμβολο του αγώνα για την απελευθέρωση των γυναικών. Η κυβέρνηση του Ιράν προσπάθησε να καταστείλει τις διαδηλώσεις, πυροβολώντας διαδηλωτές, χρησιμοποιώντας δακρυγόνα και αντλίες νερού, μπλοκάροντας την πρόσβαση σε εφαρμογές, όπως το Instagram και το WhatsApp, και μειώνοντας την προσβασιμότητα στο διαδίκτυο για να μειωθεί η δυνατότητα των διαδηλωτών να οργανώσουν τις δράσεις τους. Είναι το σοβαρότερο περιστατικό διακοπής της πρόσβασης στο διαδίκτυο στο Ιράν από τον Νοέμβριο του 2019 όταν η πρόσβαση στο διαδίκτυο κόπηκε σε όλη τη χώρα εξαιτίας διαδηλώσεων για τις τιμές των καυσίμων.
Γενικότερα, τα δικαιώματα των γυναικών στο Ιράν ήταν σε προβληματική κατάσταση. Το 2020, ο Αλί Χαμενέι υποστήριξε ότι οι γυναίκες που “δεν φορούν σωστά τη μαντίλα πρέπει να νιώθουν ανασφαλείς”, μια δήλωση που υποστήριξαν αρκετοί κληρικοί και αξιωματούχοι και άνοιξε τον δρόμο για περισσότερη βία κατά των γυναικών. Στο γενικό πληθυσμό, μια ανεξάρτητη έρευνα έδειξε ότι το 58% των Ιρανών δεν πίστευε στη χιτζάμπ και ότι το 72% ήταν κατά των κανόνων για τη χρήση της χιτζάμπ, με το 15% να είναι υπέρ της επιβολής της χρήσης της σε δημόσιους χώρους.
Δυο μόλις μήνες πριν από την επέτειο του θανάτου της Μάχσα, η Σάχντι Σαντρ, καταδικασμένη in absentia το 2010 δικηγόρος και ακτιβίστρια και συνιδρύτρια της ΜΚΟ «Δικαιοσύνη για το Ιράν», αυτοεξόριστη στο Λονδίνο, καταγγέλλει και εξηγεί ότι η χρησιμοποίηση της «Αστυνομίας Ηθών» οφείλεται ακριβώς στην επικείμενη επέτειο της 16ης Σεπτεμβρίου και σκοπό έχει να σπείρει τον τρόμο ώστε να αποφευχθούν οι διαδηλώσεις που προβλέπονται μαζικότερες και από αυτές του 2009 και του 2022. Σημειωτέον ότι η αστυνομία πυροβολεί με πραγματικά πυρά εναντίον των διαδηλωτών και επιτίθεται με άμετρη βία με δακρυγόνα, χτυπήματα με κλομπς κλπ. Η Σάχντι Σάντρ είχε καταδικαστεί το 2010 σε 6 χρόνια φυλάκιση και 74 βουρδουλιές για την δράση της υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν.
«500 άνθρωποι έχουν πεθάνει, χιλιάδες είναι οι τραυματίες, πολυάριθμες οι συλλήψεις, οι εξαφανίσεις και οι εκτελέσεις αλλά το ισλαμικό καθεστώς αφού επιστράτευσε παραστρατιωτικές οργανώσεις που να εντοπίζουν, να καταγράφουν με κάμερα και να καταγγέλλουν γυναίκες χωρίς τη χιτζάμπ, τώρα επιστρατεύει την «Αστυνομία Ηθών» προκειμένου να κατατρομοκρατήσει τις γυναίκες» καταγγέλλει η Σάντι Σαντρ.
Η γενναία ακτιβίστρια και δικηγόρος πιστεύει ότι οι ηρωικές Ιρανές δεν θα γυρίσουν πίσω και θα συνεχίσουν τον αγώνα με κάθε κόστος. Σημειωτέον ότι το Ισλαμικό καθεστώς δεν φείδεται δημοφιλών και γνωστών προσωπικοτήτων και τους συλλαμβάνει αδιακρίτως. Θα πετύχει το σκοπό του; Μάλλον απίθανο. Ένα καθεστώς που δημιουργεί «Αστυνομία Ηθών» και «Κέντρα Αναμόρφωσης» είναι σαν το πληγωμένο θηρίο που χτυπιέται στα κάγκελα του κλουβιού του πριν πεθάνει. Η διαφορά είναι ότι το ίδιο το Ισλαμικό καθεστώς κατασκεύασε το κλουβί του και αγνόησε το γεγονός ότι βρισκόμαστε στο 2023, το αίμα των αθώων θυμάτων του όπως η νεαρή Μάσχα κραυγάζει από τη γη και το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω….
Πηγές: ΜΚΟ «Δικαιοσύνη για το Ιράν»
El Pais, Άρθρο της Trinidad Deiros Bronte, Μαδρίτη, 25/07/2023 «Το Ιράν καταδικάζει γυναίκες χωρίς χιτζάμπ σε φυλάκιση, πλύσιμο νεκρών και θεραπεία» -αγγλικός τίτλος “Iran sentences unveiled women to jail, washing dead bodies and undergoing therapy»