Είναι πασίγνωστη η συνήθεια που επικρατεί σχεδόν σε όλο τον κόσμο να λέγονται ψέματα και να προσπαθούν να ξεγελάσει ο ένας τον άλλο την ημέρα της Πρωταπριλιάς.
Η συνήθεια αυτή -ας το πούμε έθιμο- ξεκινάει από τον βασιλιά Κάρολο τον ονομαζόμενο και Μέγα, που βασίλευε στην Γαλλία.
Ο Κάρολος λοιπόν με βασιλικό διάταγμα είχε μεταφέρει την Πρωτοχρονιά από τον μήνα Απρίλιο που γιορταζόταν, ως τις ημέρες του, στον Ιανουάριο.
Ύστερα από την απόφαση αυτή του Καρόλου οι υπήκοοί του σταμάτησαν να στέλνουν δώρα την 1η Απριλίου, όπως έκαναν ως τότε που γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά στέλνοντας τα την 1η Ιανουαρίου, σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο.
Οι …παλαιοημερολογίτες της εποχής εκείνης, δε συμμορφώθηκαν με το νέο ημερολόγιο και εξακολούθησαν να στέλνουν τα δώρα τους την 1η Απριλίου και τις ευχές τους χάριν αστειότητας στους φίλους τους και έτσι η συνήθεια αυτή καθιερώθηκε σαν αστείο.
Κατ’ άλλους, το έθιμο της Πρωταπριλιάς που οι Γάλλοι ονομάζουν “poissons d’ Avril”, (Απριλιάτικα ψάρια) μας ταξιδεύει στις αρχές του 16ου αιώνα, σε κάποιο παραλιακό Γαλλικό χωριό όπου κατοικούσαν Κέλτες, δεινοί ψαράδες.
Κάθε, λοιπόν, 1η του Απρίλη ξεκινούσε η εποχή του ψαρέματος. Όσο καλοί ψαράδες και να ήταν όμως, τα ψάρια ήταν δύσκολο να πιαστούν αυτή την εποχή. Έτσι λοιπόν έλεγαν πάντα ψέματα ότι είχαν πιάσει πάρα πολλά ψάρια, ενώ στην ουσία είχαν πιάσει ελάχιστα.
Υπάρχει όμως και μια 3η εκδοχή, που τα “Απριλιάτικα ψάρια” σαν παρατσούκλι, οφείλεται στους …αστρονόμους που διαπίστωσαν ότι ότι τον μήνα Απρίλιο, ο ήλιος ανατέλλει από τον αστερισμό των Ιχθύων.
Όμως τα σκήπτρα των “Απριλιάτικων ψαριών”, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, φαίνεται να τα κατέχει ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντώνιος, τον καιρό που συνδεόταν ερωτικά με την περίφημη Κλεοπάτρα.
Θέλοντας να της επιδείξει την εξαιρετική αλιευτική του δεινότητα, την προσκάλεσε σε μια Απριλιάτικη αλιευτική εκδρομή και εκεί εδραίωσε την φήμη του, αφού μόλις έρριχνε το αγκίστρι του στη θάλασσα, αμέσως ανέβαζε επάνω κι από ένα μεγάλο ψάρι!!
Η Κλεοπάτρα η Βασίλισσα της Αιγύπτου, έμεινε κατάπληκτη από την αξεπέραστη αλιευτική δεινότητα του αυτοκράτορα Αντώνιου και του εξέφρασε τον θαυμασμό της….αλλά όχι για πολύ!
Γρήγορα την ενημέρωσαν οι αυλικοί της ότι ο Αντώνιος ψάρευε επάνω από πανύψηλους βράχους που δεν μπορούσε κανείς να δει κάτω στη θάλασσα που έπεφτε το αγκίστρι!! Εκεί βρίσκονταν οι έμπιστοι δούλοι του που αγκίστρωναν στην πετονιά τα ψάρια που ανέβαζε επάνω θριαμβευτικά ο μεγάλος…ψαράς!
Η Κλεοπάτρα, αποφάσισε να εκδικηθεί τον Αντώνιο για το ψέμα του και σαν πονηρή γυναίκα, έβαλε τους αυλικούς της να δωροδοκήσουν με σεβαστό χρηματικό ποσό, τους δούλους του Αντώνιου που “αγκίστρωναν” τα μεγάλα ψάρια στο αγκίστρι του Αντώνιου και σκάρωσε το δικό της κόλπο!
Όταν σε λίγες ημέρες ξαναβγήκε με την Κλεοπάτρα για ψάρεμα για να ξανανιώσει τον θαυμασμό της, έρριξε το αγκίστρι του στη θάλασσα, αλλά όταν το τράβηξε επάνω…το τεράστιο ψάρι που ανέβασε ήταν… τηγανισμένο!
Η Κλεοπάτρα ξέσπασε σε γέλια, ο Αντώνιος μουρμούριζε κάτω από τα γένια του, φανερά ντροπιασμένος, αλλά αμέσως μπήκε στο νόημα και προτίμησε να το αφήσει χωρίς σχόλια και τιμωρία στους δούλους του.
Όμως ο Πλούταρχος και οι σχολιαστές του αρχαίου συγγραφέα βεβαιώνουν ότι αυτό το Πρωταπριλιάτικο ψάρι, που με άλλα λόγια σημαίνει το “μεγάλο ψέμα”, έγινε το διαχρονικό Πρωταπριλιάτικο ψέμα!