Γυάρος: « Τουρισμός Χαμηλού Αντικτύπου»
Γράφει η Τιτίκα- Μαρία Σαράτση
Θυμάμαι σαν χθες την ημέρα εκείνη του Ιουλίου του 1974 που οι εξόριστοι επέστρεφαν από τη Γυάρο και πλήθος συγγενών και φίλων τους υποδέχονταν με άνθη στο λιμάνι της Ραφήνας και στο Πόρτο-Ράφτη. Τα δάκρυα, την ανακούφιση και τις ελπίδες.
Ένα από τα πολλά που έγιναν από τότε ήταν η παραποίηση των εννοιών συγκεκριμένων λέξεων της Ελληνικής γλώσσας. Έτσι ακούμε «μεταρρύθμιση» και καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για απορρύθμιση, ακούμε «ανάπτυξη» και καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για στυγνή εμπορευματοποίηση. Στην κοινωνία του υπερ-ατομισμού που ζούμε συχνά αυτά είναι ψιλά γράμματα. Οι πολίτες περιμένουν απαντήσεις για τα καθημερινά τους προβλήματα με τις προοδευτικές δυνάμεις να αδυνατούν να τις δώσουν και να πείσουν. Πρόκειται για ηττοπάθεια ή για ρεαλισμό; Εν τω μεταξύ το σύστημα προχωρεί και ενισχύεται φορώντας διάφορους «μανδύες». Πάει πολύς καιρός που οι «περιηγητές» έγιναν «τουρίστες». Ποιά είναι όμως ή ποια πρέπει να είναι η αντίδραση όσων καταλαβαίνουν ότι όλα αυτά δεν είναι τυχαία αλλά απλούστατα επιχειρείται η αλλοίωση της ιστορικής μνήμης, η υποτονικότητά της, η μεταβολή της πολύπαθης χώρας μας σε έναν τόπο «διακοπών» ( που και αυτό τίθεται και θα τίθεται εκ των πραγμάτων υπό αμφισβήτηση αφού οι επισκέπτες αρχίζουν να προτιμούν βορειότερες χώρες λόγω της κλιματικής αλλαγής..) με έμφαση στην αρχαιότητα και μόνο, λες και η Ελλάδα δεν έχει νεότερη ιστορία….; Η υπογραφείσα προγραμματική σύμβαση για τη Γυάρο αγκαλιά με την «οικολογία» και την «πράσινη ανάπτυξη» είναι ένα γλαφυρό παράδειγμα. Και εδώ βέβαια έρχεται το θέμα της παιδείας. Τι γνωρίζουν οι νεότερες γενιές για τη Μακρόνησο και τη Γυάρο; Η ιστορική μνήμη έρχεται πρώτη. Σε οποιαδήποτε «αξιοποίηση». Η Γυάρος υπήρξε χώρος εξορίας, αποκλεισμού και μαρτυρίου. Καταστράφηκαν ζωές. Αν αδιαμαρτύρητα δεχθούμε ότι επιχειρείται με τον «τουρισμό χαμηλού αντικτύπου» είναι σαν να δεχόμαστε ότι οι ζωές που καταστράφηκαν ήταν «χαμηλού αντικτύπου». Έστω και αν ο «χαμηλός αντίκτυπος» όπως αναφέρεται στη σύμβαση αφορά στην οικολογία. Και δεν ήταν «χαμηλού αντικτύπου».. Ήταν οι ζωές αγέρωχων γενναίων παλληκαριών. Σε αυτούς, σε μεγάλο μέρος, οφείλουμε όποια δημοκρατία απολαμβάνουμε. Όπως είχε πει ο Γιώργος Σεφέρης «στην Ελλάδα είμαστε τραγικά αυτοδίδακτοι». Δεκαετίες πολλές μετά αυτό εξακολουθεί να είναι μια μεγάλη αλήθεια επί τα χείρω. Δυστυχώς.
Η Τιτίκα-Μαρία Σαράτση είναι φιλόλογος και δημοσιογράφος
