Τζένη Καρέζη – Η Δεσποινίς Διευθυντής
Κείμενο και σκίτσο Γιάννης Κουτσοκώστας
Τριάντα δύο χρόνια πριν, στίς 26 Ιουλίου, το 1992, έσβησαν για πάντα τα πιο φωτεινά και πιο ωραία μάτια του Ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Η Τζένη Καρέζη περνούσε στην αιωνιότητα ως μια από τις καλύτερες και πιο δημοφιλείς Ελληνίδες ηθοποιούς με πλούσια σημαντική καλλιτεχνική διαδρομή, έντονη προσωπικότητα και σημαντική πολιτική δράση στην περίοδο της δικτατορίας και όχι μόνο.
Η Καρέζη, (Ευγενία Καρπούζη ήταν το πραγματικό της όνομα) γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Ιανουαρίου του 1932 και από το σχολείο ακόμα έδειξε τον δρόμο που θα ακολουθούσε. Σε ηλικία 19 ετών μπήκε στα Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (1951), αποφοίτησε με άριστα. Τρία χρόνια αργότερα, το 1954, έκανε την πρώτη της εμφάνιση στο θέατρο, στο έργο «Ωραία Ελένη», δίπλα στη Μελίνα Μερκούρη και τον Βασίλη Διαμαντόπουλο και την ίδια χρονιά έπαιξε πλάι στην Κατίνα Παξινού στο έργο του Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα». Το 1955 πρωτοεμφανίζεται στον κινηματογράφο, συμμετέχοντας -ως πρωταγωνίστρια μάλιστα- στην ταινία «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», ταινία σταθμός στον Ελληνικό κινηματογράφο, που εκτόξευσε την καριέρα της νεαρής και πανέμορφης ηθοποιού και την καθιέρωσε ως μια μεγάλη σταρ της εποχής. Ο Τύπος της εποχής την έχρισε ως «το αντίπαλον δέος» της Αλίκης Βουγιουκλάκη, ωστόσο η μεγαλύτερη δύναμη της Καρέζη βρισκόταν πάντα στο θέατρο, ενώ αντίθετα της Αλίκης στον κινηματογράφο.
Στον κινηματογράφο η Καρέζη πρωταγωνίστησε σε συνολικά 33 ταινίες, πολλές από τις οποίες απέσπασαν διεθνή βραβεία και παραμένουν αξέχαστες. Μεταξύ αυτών . Μεταξύ αυτών «Η λίμνη των πόθων», η οποία διακρίθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κορκ στην Ιρλανδία, παίρνοντας το αργυρό μετάλλιο, (1958), «Το νησί των γενναίων» στο οποίο ερμήνευσε αξέχαστα το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι «Μην τον ρωτάς τον ουρανό» (1959), ενώ το 1960 μετέφερε στον κινηματογράφο τη μεγάλη θεατρική επιτυχία της «Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος». Χρονιά σταθμός στην καριέρα της ήταν το 1963 όταν πρωταγωνίστησε στην ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη «Τα κόκκινα φανάρια». Η ταινία ήταν υποψήφια για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1964, ενώ έλαβε μέρος και στο Διεθνές Φεστιβάλ των Καννών. Ακολούθησαν οι δραματικές ταινίες «Λόλα» και «Ένας μεγάλος έρωτας» και η κλασσική κωμωδία «Δεσποινίς Διευθυντής». Την περίοδο 1965-1966 γύρισε τις δυο μεγαλύτερες κινηματογραφικές της επιτυχίες «Μια τρελή… τρελή οικογένεια» και «Τζένη Τζένη», οι οποίες εκτόξευσαν την δημοτικότητα της στα ύψη.
Το 1967 συμπρωταγωνίστησε για πρώτη φορά με τον μετέπειτα σύζυγό της Κώστα Καζάκο στο πολεμικό δράμα «Κοντσέρτο για πολυβόλα». Η ταινία είχε μεγάλη εμπορική επιτυχία, κόβοντας συνολικά 427.698 εισιτήρια. Το 1972 γύρισε την ταινία «Ερωτική συμφωνία» σε σενάριο δικό της και σκηνοθεσία Κώστα Καζάκου. Η «Λυσιστράτη» ήταν η τελευταία κινηματογραφική ταινία της.
Άλλος μεγάλος σταθμός, καλλιτεχνικός αλλά και πολιτικός, ήταν το 1973 με την ιστορική παράσταση «Το μεγάλο μας τσίρκο» σε κείμενα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σκηνοθεσία Κώστα Καζάκου, μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, στην οποία τραγούδησε ο αξέχαστος Νίκος Ξυλούρης. Η παράσταση εκτός του ότι σημείωσε θριαμβευτική επιτυχία, κόβοντας περί τα 550.000 εισιτήρια, αριθμό ρεκόρ για την εποχή, υπήρξε καθημερινά και μια «διαδήλωση» κατά της δικτατορίας των συνταγματαρχών και είχε σαν συνέπεια να οδηγηθεί η ίδια και ο Καζάκος στη φυλακή.
Μετά τη δικτατορία η Καρέζη αφιερώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στο θέατρο ανεβάζοντας παραστάσεις μεταξύ των οποίων το «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;» σε σκηνοθεσία Ζυλ Ντασέν, τη Μήδεια του Ευριπίδη στο Ηρώδειο, τον Βυσσινόκηπο του Τσέχωφ κ.α ΄Ταν παραστάσεις ιστορικές, που έσπασαν ταμεία και αποθεώθηκαν από κοινό και κριτικούς. Ειδικά για τη Μήδεια ο Κώστας Γεωργουσόπουλος σημείωνε μεταξύ άλλων χαρακτηριστικά: «…Η Τζένη Καρέζη κέρδισε με το σπαθί της τη θέση της στων τραγικών μεγεθών την πόλιν. Έχω πολλά χρόνια να δω ηθοποιό σε τραγωδία με τέτοια συναισθηματική πληρότητα. Ήταν από την πρώτη ως την τελευταία στιγμή γεμάτη, παλλόμενη, άνετη και πλαστική…).
Το 1990 η Καρέζη πρωταγωνίστησε στο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη, «Διαμάντια και μπλουζ». Η παράσταση σημείωσε μεγάλη επιτυχία, καλλιτεχνική και εμπορική και αποτέλεσε το κύκνειο άσμα της μεγάλης ηθοποιού. Δύο χρόνια μετά, έσβησε χτυπημένη από τον καρκίνο. Τα μάτια της έκλεισαν τα μεσάνυχτα της 26ης προς 27ης Ιουλίου του 1992. Ήταν μόλις 60 ετών.
