της Σμαράγδας Μιχαλιτσιάνου
Πενήντα χρόνια πέρασαν από τότε που έφυγε από τη ζωή το απόλυτο σύμβολο του σεξ, η εκρηκτική Μέριλιν Μονρόε, που σε ηλικία μόλις 36 ετών πέρασε οριστικά στη σφαίρα του μύθου και της αιωνιότητας. Η επέτειος αυτή γιορτάζεται με ειδικά αφιερώματα στην καριέρα της αλλά και στη ζωή της σε όλο τον κόσμο συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Στη χώρα μας η New Star Art Cinema (Vel.Kossivakis) θα προβάλει από 9 Αυγούστου στους κινηματογράφους το αγωνιώδες φίλμ “Νιαγάρας” (1953) του Χένρι Χάθαγουεϊ σε επανέκδοση, με πρωταγωνίστρια την αξέχαστη ηθοποιό.
Η Μέριλιν Μονρόε και ο “Νιαγάρας” είναι “ένας άγριος χείμαρρος συναισθημάτων, που ακόμα κι η φύση δεν μπορεί να ελέγξει”. Το φιλμ αυτό παραγωγή της 20th Century Fox (1953) , έχει οικοδομηθεί επάνω στο πρόσωπο της Μέριλιν Μονρόε. Η ταινία “ανοίγει” με το ζεύγος Κάτλερ (Max Showalter και Jean Peters) που βρίσκεται στους καταρράκτες του Νιαγάρα για το μήνα του μέλιτος. Ο Ρέι Κάτλερ, γλυκός σύζυγος αλλά με συμπεριφορά νεόπλουτου, συναντά μαζί με τη γυναίκα του ένα άλλο ζευγάρι στο ξενοδοχείο, τον Τζόρτζ και την Ρόουζ Λούμις (Joseph Cotton και Marilyn Monroe), που κατά λάθος έχουν πάρει το δωμάτιό τους. Το ζευγάρι αυτό είναι κάπως αταίριαστο: η νέα και σέξι Ρόουζ και ο αρκετά μεγαλύτερός της Τζόρτζ. Η παρεξήγηση με τα δωμάτια τελικά λύνεται και επιπλέον φέρνει πιο κοντά τα δύο ζευγάρια. Ώσπου κάποια στιγμή η Πόλι Κάτλερ βλέπει την Ρόουζ να φιλιέται με έναν άλλο άνδρα και αργότερα μαθαίνει, ότι υπάρχει σχέδιο δολοφονίας του συζύγου της. ..
Πριν από το “Νιαγάρα”, στην Μονρόε δίδονταν μόνο κάποιοι μικροί ρόλοι χωρίς βάθος Στην ταινία αυτή παίρνει τον πρώτο της βασικό ρόλο .Είναι φανερό ότι το στούντιο έχτισε το “Νιαγάρα” πάνω της. Από την αφίσα κιόλας της ταινίας μπορούμε να καταλάβουμε το σλόγκαν που το στούντιο θέλει να περάσει: τα θέλγητρα της Μέριλιν είναι τόσο ορμητικά σαν τα νερά του Νιαγάρα! Όλη αυτή η κατάσταση βοήθησε την ηθοποιό να καθιερωθεί πια ως πρωταγωνίστρια και να αναβαθμιστεί στα κλιμάκια του Χόλυγουντ.
ΜΑΙΡΥΛΙΝ ΜΟΝΡΟΕ: ΕΝΑΣ ΜΥΘΟΣ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ
Η Μέριλιν Μονρόε γεννήθηκε με το όνομα Νόρμα Τζιν Μόρτενσον το 1926 στο Γενικό Νοσοκομείο του Λος Άντζελες. Λίγο πριν από τη γέννησή της, ο πατέρας της είχε εγκαταλείψει τη μητέρας της για να μετακομίσει στο Σαν Φραντσίσκο. Η Μέριλιν μεγάλωσε χωρίς να γνωρίζει ποιος ήταν πραγματικά ο πατέρας της, καθώς η μητέρα της, Γκλάντις, άλλαζε συνεχώς ερωτικούς συντρόφους. Ήταν εξαιρετικά ελκυστική γυναίκα και εργαζόταν ως μοντέρ στα RKO Studios. Λόγω σοβαρών ψυχολογικών προβλημάτων, έχασε τη δουλειά της και πέρασε σχεδόν όλη τη ζωή της μπαινοβγαίνοντας σε διάφορα ιδρύματα. Έτσι, σε ηλικία 9 ετών, η Νόρμα μπήκε σε ορφανοτροφείο και δύο χρόνια αργότερα δόθηκε για υιοθεσία. Το 1942, στα 16 της, παντρεύτηκε τον 21χρονο τεχνίτη αεροσκαφών Τζέιμς Ντόχερτι. Ο γάμος τους, όμως, κράτησε μόνο πέντε χρόνια, καθώς χώρισαν το 1946. Στο μεταξύ, η Μέριλιν είχε ήδη αρχίσει να εργάζεται ως μοντέλο επίδειξης μαγιό και είχε βάψει τα μαλλιά της ξανθά. Μέσω των φωτογραφήσεων προσέλκυσε πολλά βλέμματα, μεταξύ αυτών και του προέδρου της κινηματογραφικής εταιρίας RKO Pictures, που της πρότεινε να κάνει ένα δοκιμαστικό. Ο ατζέντης της, όμως, τη συμβούλεψε να προτιμήσει μία μεγαλύτερη εταιρία, όπως η 20th Century-Fox. Στη μεγάλη οθόνη ντεμπουτάρισε το 1947, με ένα μικρό ρόλο στην ταινία “The Shocking Miss Pilgrim”. Η φωτογράφηση που έκανε το 1953 για το περιοδικό Playboy ήταν αυτή που έδωσε ώθηση στην καριέρα της.
Το 1951 η Μέριλιν πήρε έναν αρκετά μεγάλο ρόλο στην ταινία “Ερωτική Φωλιά”, μέσω της οποίας ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το ευρύ κοινό. Το εκρηκτικό ταμπεραμέντο της, σε συνδυασμό με την αίσθηση παιδική αθωότητα που απέπνεε, ενθουσίασε τους θεατές. Το 1953 έπαιξε στο “Gentlemen Prefer Blondes”, ξετρελαίνοντας τον ανδρικό πληθυσμό. Ανάμεσά τους και ο αστέρας του μπέιζμπολ Τζο ΝτιΜάτζιο, με τον οποίο παντρεύτηκε στις 14 Ιανουαρίου του 1954. Την ίδια χρονιά πρωταγωνίστησε στο “There’s No Business Like Show Business” και ακολούθησε το “Επτά Χρόνια Φαγούρα”, μία ταινία που ανέδειξε το ταλέντο της στην κωμωδία και περιείχε μία από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου: τη Μέριλιν Μονρόε να στέκεται πάνω σε μία σχάρα, με τον αέρα να ανασηκώνει το λευκό φόρεμά της. Με τη συμμετοχή της το 1956 στην ταινία “Στάση Λεωφορείου” η Μέριλιν απέδειξε ότι μπορούσε να ανταποκριθεί εξίσου καλά και στις απαιτήσεις ενός δραματικού ρόλου. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον θεατρικό συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ, ένας γάμος που κράτησε τέσσερα χρόνια. Το 1957 ταξίδεψε στη Μ. Βρετανία για τα γυρίσματα τις ταινίας “Ο Πρίγκιπας και η Χορεύτρια”, που αποτέλεσε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία. Έπειτα από ένα χρόνο απουσίας, η Μέριλιν Μονρόε επέστρεψε στη μεγάλη οθόνη του 1959 με την απολαυστική κωμωδία “Μερικοί το προτιμούν καυτό”, με τον Τόνι Κέρτις και τον Τζακ Λέμον. Το 1961 πρωταγωνίστησε στην ταινία “Οι Αταίριαστοι”, το τελευταίο φιλμ τόσο για τη Μέριλιν Μονρόε όσο και για τον συμπρωταγωνιστή της Κλαρκ Γκέιμπλ, που πέθανε λίγους μήνες αργότερα από καρδιακή προσβολή. Το 1962 η Fox την επέλεξε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο “Something’s Got to Give”. Λόγω της συνεχιζόμενης ασυνέπειάς της, όμως, η εταιρία αποφάσισε να διακόψει τη συνεργασία μαζί της και να μην της δώσει άλλη ευκαιρία.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ
Η καριέρα της κατέρρεε και η Μέριλιν απομονώθηκε στο σπίτι της στο Λος Άντζελες. Στις 5 Αυγούστου του 1962 η οικονόμος της τη βρήκε να κείτεται γυμνή στο κρεβάτι της με ένα άδειο μπουκάλι από υπνωτικά χάπια “Nembutal” στο πλευρό της. Ήταν μόλις 36 ετών… Ο τοπικός ιατροδικαστής, που κλήθηκε για να γνωματεύσει επί των συνθηκών του θανάτου της, απεφάνθη ότι επρόκειτο πιθανότατα για αυτοκτονία. Ο φημολογούμενος ερωτικός δεσμός της, όμως, με τον Τζον Κένεντι και οι αντιδράσεις από το περιβάλλον του αμερικανού προέδρου κάνουν πολλούς, ακόμα και σήμερα, να πιστεύουν ότι ο φάκελος «Μέριλιν» δεν έπρεπε να κλείσει με την ένδειξη «αυτοκτονία». Κάποιοι είπαν ότι η Μονρόε δεν είχε καμία πρόθεση να αυτοκτονήσει, αλλά πήρε κατά λάθος μια υπερβολική δόση υπνωτικών. Ακόμα περισσότεροι υποστήριξαν ότι ένα τρίτο πρόσωπο της χορήγησε τη μοιραία δόση. Η αλήθεια δεν μαθεύτηκε ποτέ…
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΦΟΡΑ ΠΟΥ ΕΙΔΕ Ο ΦΑΚΟΣ ΤΗ ΜΕΡΙΛΙΝ ΓΥΜΝΗ
Το concept της φωτογράφησης ήταν απλό και προκλητικό. Η ξανθιά σεξοβόμβα βούτηξε στην πισίνα με το μαγιό της αλλά βγήκε χωρίς αυτό. Το τελευταίο γυμνό κλικ της ηθοποιού-μύθου, έγινε στις 4 Αυγούστου ‘62. Μια μέρα πριν βρεθεί νεκρή στο κρεβάτι της. Η γυμνή φωτογράφηση ήταν δική της ιδέα. Ήταν ο ευσεβής πόθος της Monroe να προκαλέσει με τις εικόνες της ένα viral effect που θα έφερε την υπογραφή της. Η Marilyn ήθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω της σε μια περίοδο που η αντίζηλός της, Elizabeth Taylor, κέρδιζε συνεχώς έδαφος σε δημοσιότητα αλλά και χρήμα. Η τελευταία αμειβόταν εκείνη την περίοδο με 1 εκατομμύριο δολάρια για να πρωταγωνιστήσει στην «Κλεοπάτρα» και το ρομάνς της με τον συμπρωταγωνιστή της Richard Burton ήταν το νούμερο 1 θέμα συζήτησης. Η Monroe από την άλλη πληρωνόταν με μόλις 100.000 δολάρια για να υποδύεται τη σέξυ γατούλα της Αμερικής. Μια περσόνα, που είχε αρχίσει να παίρνει την κατιούσα.
Το σώμα της, πίστευε, ότι ήταν το καλύτερο περιουσιακό της στοιχείο. Η Marilyn είχε όπως φαίνεται ανασφάλειες, που ξεχνούσε μόνο όταν δεν φορούσε τίποτα. Η γύμνια ήταν η δύναμή της. Το είχε παραδεχτεί άλλωστε στον Schiller που τη φωτογράφιζε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της στις ταινίες «Let’s Make Love» και «Something’s Got to Give», από το 1960 έως το 1962. Ο Hugh Hefner είχε συμφωνήσει να πληρώσει 25.000 δολλάρια για μια γυμνή εικόνα της Marilyn, ποσό-ρετιρέ για το Playboy. Όταν ο Schiller την ευχαρίστησε, 24 ετών τότε, για το αστρονομικό ποσό που θα λάμβανε για μια μόνο φωτογραφία, εκείνη αστειευόμενη του είπε, «Δεν υπάρχει κανείς που να δείχνει σαν εμένα χωρίς ρούχα. Βλέπεις τι κάνουν τα βυζιά κι ο κώλος; Έτσι αγόρασα το σπίτι μου και την πισίνα μου».
Απολύτως σίγουρη για το εκτόπισμά της ως sex symbol. Αλλά και απολύτως κυκλοθυμική. «Πάλι γυμνό; Μόνο γι’ αυτό είμαι καλή;», ρωτούσε άλλη στιγμή τον Schiller, ο οποίος τότε δεν μπορούσε να φανταστεί πως γνώρισε τη Marilyn Monroe στην πιο σκοτεινή περίοδο της ζωής της. «Θα ήθελα να αποδείξω ότι μπορώ να έχω δημοσιότητα χωρίς να δείξω τον πισινό μου ή επειδή απολύθηκα από μια ταινία. Δεν έχω αποφασίσει», ήταν τα λόγια της. Αυτή ήταν μια από τις τελευταίες συζητήσεις των δυο τους, στις 4 Αυγούστου του 1962. Το επόμενο πρωί ανακοινώθηκε ο θάνατος της από υπερβολική δόση βαρβιτουρικών, στα 36 της χρόνια.
Πριν το «τέλος» της, πάντως, είχε φροντίσει να στείλει την τελευταία γυμνή της photo στον Schiller. Πάνω έγραφε, «Στείλε την στο «Playboy», ίσως να τους αρέσει». Λες και τα είχε υπολογίσει όλα, για να μπορεί να προκαλεί αλυσιδωτές εκρήξεις δημοσιότητας ακόμα και μέχρι σήμερα. Τώρα που το σκέφτομαι, το μυαλό μου δεν πάει σε τίποτα πιο viral από αυτό.
Η ΜΟΝΡΟΕ ΟΠΩΣ ΤΗΝ ΓΝΩΡΙΣΕ Ο ΤΖΟΣΟΥΑ ΓΚΡΙΝ
Στις 5 Αυγούστου συμπληρώνονται 50 χρόνια από το θάνατο της Μέριλιν Μονρόε και ήδη ο αμερικανικό τύπος έχει αρχίσει τα αφιερώματα για την ξανθιά πρωταγωνίστρια, η οποία μπορεί να μην διακρίθηκε για το υποκριτικό της ταλέντο, άφησε όμως ανεξίτηλο το στίγμα της στην παγκόσμια σόου μπιζ μέχρι και τις μέρες μας. Η εφημερίδα New York Post δημοσίευσε πρόσφατα τη μαρτυρία του Τζόσουα Γκριν, ο οποίος είχε την τύχη να γνωρίσει από πολύ κοντά και σε πολύ μικρή ηλικία τη Μέριλιν (ή Νόρμα Τζιν Μόρτενσον, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα), καθώς την είχε… μπέιμπι σίτερ.
Ήταν χειμώνας του 1954-’55, λίγο μετά το χωρισμό της ηθοποιού από τον παίκτη του μπέιζμπολ Τζο ντι Μάτζιο, ένας γάμος που διήρκεσε μόλις δέκα μήνες (Ιανουάριος-Νοέμβριος 1954). Παράλληλα, η πρόσκαιρη απογοήτευση της Μέριλιν από τα κινηματογραφικά στούντιο, την οδήγησαν σ’ ένα μικρό διάλειμμα από την κινηματογραφική της καριέρα εξαφανίζοντας τα ίχνη της και φτάνοντας μέχρι τη Νέα Υόρκη.
Οι εφημερίδες της εποχής της χρέωναν ερωτικές περιπέτειες με σταρ όπως ο Φρανκ Σινάτρα και ο Κλαρκ Γκέιμπλ, όμως εκείνη σπούδαζε υποκριτική στο Actor’s Studio προσπαθώντας να βελτιώσει τις επιδόσεις της στην τέχνη, ενώ φιλοξενήθηκε για οκτώ μήνες στο σπίτι της οικογένειας του φωτογράφου Μίλτον Γκριν στο Γουέστον του Κονέκτικατ. Άλλωστε, ο Γκριν ήταν ο άνθρωπος που έπεισε τη Μονρόε να αφήσει προσωρινά το Χόλιγουντ και να διαπραγματευτεί σκληρά με την κινηματογραφική εταιρία 20ht Century Fox.
Όλα αυτά, όπως ήταν φυσικό, δεν απασχολούσαν τον μικρό τότε Τζόσουα, ο οποίος σε ηλικία 2 ετών δεν είχε καν επίγνωση της φήμης που απολάμβανε η Μονρόε, η γυναίκα που του συμπεριφερόταν σαν να ήταν ο μικρός της ανιψιός. “Ήταν απλά μια οικογενειακή φίλη. Εκείνα ήταν τα πιο ευτυχισμένα χρόνια της ζωής της, επειδή είχε ένα ασφαλές, οικογενειακό περιβάλλον, δήλωσε στην εφημερίδα…. Μπορούσε να κυκλοφορεί ελεύθερα”, δηλώνει ο Τζόσουα στην εφημερίδα προσθέτοντας: “Η Μέριλιν Μονρόε ήταν ένας χαρακτήρας που είχε δημιουργήσει και στον οποίο μεταμορφωνόταν. Όταν ήταν στο σπίτι μας κάνοντας παρέα με τους φίλους της, δεν ήταν η Μέριλιν Μονρόε της σκηνής και της οθόνης”.
Συνέντευξη για εκείνη τη περίοδο, για την οποία ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά, έδωσε και η μητέρα του Τζόσουα, η 82χρονη Έιμι Γκριν, στα πλαίσια του ντοκιμαντέρ “Marilyn in Manhattan”. “Ήταν το σπίτι που δεν είχε ποτέ. Σηκωνόταν όποτε ήθελε, προσέφερε, έφτιαχνε το κρεβάτι της, έπλενε τα πιάτα της κι έκανε μακριούς περιπάτους στο δάσος. Δεν είχε δει ποτέ δέντρο χωρίς φύλλα και λάτρευε το χιόνι. Αγαπούσε τον ήχο του χιονιού, όταν το πατούσε με τα πόδια της”, δήλωσε μεταξύ άλλων η Έιμι, πρώην μοντέλο και εκδότρια περιοδικών ομορφιάς.
Στο ίδιο ντοκιμαντέρ κατατίθεται η μαρτυρία και της βραβευμένης με Όσκαρ ηθοποιού Έλεν Μπέρστιν, η οποία ήταν συμμαθήτρια της Μονρόε στο Actor’s Studio.
“Δούλευε στο έργο “Άννα Κρίστι” του Ευγένιου Ο’Νιλ. Όλοι όσοι την είδαν λένε ότι δεν ήταν απλά η καλύτερη δουλειά της Μέριλιν, αλλά και μια από τις καλύτερες ερμηνείες που είχαν δει στο Actor’s Studio”, θυμάται η ηθοποιός.
“Το Actor’s Studio, ο κύκλος του πατέρα μου, η τζαζ σκηνή άνοιξαν στη Μέριλιν πόρτες σ’ έναν άλλον κόσμο, που δεν είχε καμία σχέση με την αίγλη του Χόλιγουντ. Μορφώθηκε περιτριγυρισμένη από μουσικούς της τζαζ και διανοούμενους. Ήταν επαγγελματίας”, θυμάται μετά από τόσα χρόνια ο Τζόσουα Γκριν. Άλλωστε, την περίοδο εκείνη, Μάιος του 1955, η Μονρόε άρχισε να βγαίνει ραντεβού και με το θεατρικό συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ, με τον οποίο έζησε μαζί μέχρι το 1961, δεκαεννιά μήνες πριν τον τραγικό και μυστηριώδη θάνατό της από υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών».