Στο μετέωρο σήμερα του κόσμου ,σε μια περιφρονημένη εποχή όπως άλλωστε είναι οι περισσότερες σε τούτο τον τόπο έρχεται ενα φώς παράξενο από το μακρινό 1971 να μας θυμίσει ή να μας συστηθεί σε μας τους αγέννητους τότε, ότι κανενός μας ο αγώνας δεν πάει χαμένος ,όταν μπροστά στο θάνατο του μεγάλου του Γιώργου Σεφέρη ήρθε η πρώτη και σημαντική ελπίδα με τη σύναξη αυτου του λαού αυτού του μέγα πλήθους που χωρίς καμία συνεννόηση συγκεντρώθηκε για να τον συνοδεύσει στο Α΄ νεκροταφείο.
Αυτή η σύναξη ήταν η πρώτη δυνατή λαλιά ενάντια στο καθεστώς του Παπαδόπουλου. Αλλοίμονο κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τη σημασία της σιωπής ενός Λαού που όμως αν μιλήσει…
Γιώργος Σεφέρης γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1900 13 Μαρτίου – Σεπτέμβριος 1971, ο ποιητής περνάει στην απέναντι όχθη. Εχει αφήσει όμως το αποτύπωμά του ,όχι μόνο ως νομπελίστας (1963) όχι μόνο ως Μέγας ποιητής ,αλλά ως Ελληνας ,διπλωμάτης ,ώς ένας άνθρωπος που σήκωνε το βάρος τη γενιάς του ανάμεσα σε προσωπικότητες που λιγόστευαν το κύρος της Χώρας μας ,στην παγκόσμια σκακιέρα της πολιτικής. Εδω θα σταθούμε και θα μεταφέρουμε ψήγματα απο τις ”Μέρες” ή το πολιτικό του ημερολόγιο που μας δίνει καθαρά την εικόνα της εποχής.
”Ενα κολοσσιαίο βάρος με πλακώνει όσες φορές πέσω σ΄ αυτή την ατμόσφαιρα του Υπουργείου Εξωτερικών. Μικρά μυαλά, μικρές λεπτομέρειες και φόβος Θεέ μου, όλους τους συνέχει φόβος … Αλλά με τις ιδιοσυγκρασίες τους τις ψοφοδεείς ,πως μπορούν να διευθύνουν την πολιτική ενός λαού που πολεμά…”
Η ιστορία γραμμένη από το χέρι του ποιητή.
Πρωτοχρονιά 1945 ”Νομίζω κανένας χρόνος σαν αυτόν που πέρασε τίποτα πιο φριχτό απο τους δύο τελευταίους μήνες”
Παρασκευή 12 Γενάρη
”Εκανα μια βόλτα στην Αθηνάς στην Αγίου Κωνσταντίνου,στην Πειραιώς .Χαλάσματα ,σπίτια τιναγμένα σμπαραλιασμένα Τι ολόκληρο μας έχει μείνει…Οι εφημερίδες δημοσίευσαν σ’ημερα τη χθεσινή ανακωχή Ssobie ΕΛΑΣ.”
Και κάποια άλλη στιγμή σ΄ εκείνο το πίνγκ πόγκ μεταξύ Αγγλων και Αμερικάνων -το μπαλάκι- η Ελλάδα, σημειώνει ο διπλωμάτης Γιώργος Σεφέρης
”Αυτοί οι άνθρωποι είναι σαν να μασάς ομίχλη. Υπουργοί και πρέσβεις ψεύτες. ψιλικατζήδες ,και μασκαράδες, χαρακτήρες σαλταδόρων…Είδα Πιπινέλη κατεργάρης κομματάρχης και …
”Μέρες -Απρίλης 1951- 4 Αυγούστου 1956” Η συνάντηση στο Λονδίνο με τον Τ. Σ. Ελιοτ ήταν απο τις πιο σημαντικές στη ζωή του που ήθελε να τον γνωρίσει, απο το 1933 και τα κατάφερε τώρα. Ο Σεφέρης πάσχιζε να τον φέρει στην Ελλάδα και όταν τα κατάφερε , δεν πρόλαβε γιατί ο Ελιοτ έφυγε απο τη ζωή.
Ομως έχει μείνει το σημείωμά του που γράφει για τον Σεφέρη ”Συνάντησα πολλούς ποιητές ή ανθρώπους που έλεγαν τον ευατό τους ποιητή.Είμαι ευτυχής που γνώρισα έναν πραγματικό ποιητή”.
Νοέμβρης του ΄53! Ο μεγάλος του έρωτας η Κύπρος. Ηρθε από την Βηρυτό (πρέσβης) στην Λευκωσία και για ένα μήνα έμεινε στο ”Λήδρα Παλάς” μαζί με την αγαπημένη του Μάρω. Δεν άφησε κόχη της Κύπρου που δεν γνώρισε και στο τέλος της επαφής με του Κύπριους έγραψε ”Πρώτη εντύπωση από εδώ νιώθει κανείς την Ελλάδα πιο ευρύχωρη πιο πλατιά! Σημειώσεις χωρίς έλεγχο, τρεμουλιάσματα του δείκτη στο τέλος θα ιδώ που θα ισορροπήσει ..”
Ο Σεφέρης στο Πρίνστον στην Αμερική συναντήθηκε με τον μεταφραστή του Εντμουντ Κήλυ ο οποίος και κατέγραψε ομιλίες τριών ημερών στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Σπουδών Σ΄αυτές αναφέρεται ο Σεφέρης στη ζωή του και λέει:
”Θυμάμαι μια φορά που διάβαζα ποιήματά μου στη Θεσσαλονίκη κι ‘εναςς φιλόσοφος σηκώθηκε και ρώτησε ”Ποια όμως κύριε Σεφέρη είναι τλικά η κοσμοθεωρία σας ;”Και εγώ είπα ”Αγαπητέ μου με λύπη μου σας πληροφορώ πως δεν έχω κοσμοθεωρία. Πρέπει να σας κάνω αυτή τη δημόσια εξομολόγηση ,’οτι γράφω χωρίς κοσμοθεωρία .Δεν ξέρω ,’ισως να το βρείτε σκανδαλώδες ,κύριε ,αλλά θα μπορούσα να σας ρωτήσω να μου πείτε ποια είναι η κοσμοθεωρία του Ομήρου;” Και δεν πήρα απάντηση.
Κλείνοντας αυτό το σημείωμα δεν μπορώ να παραλείψω τον αγώνα που έκανε και τελικά τα κατάφερε να φέρει στην Ελλάδα ην άνοιξη του 1960 τα λείψανα του Ανδρέα Κάλβου. Την ίδια χρονιά συνάντησε τον Μίκη Θεοδωράκη στο Λονδίνο και απο αυτή τη συνάντηση γεννήθηκαν τα Επιφάνεια . Εκτέλεση τεσσάρων μελοποιημένων ποιημάτων του.
Δεκέμβριος 1963 , στην δοξαστική για την Ελλάδα τελετή ο Γιώργος Σεφέρης μετά τον ”Βασιλιά της Ασίνης” στη Σουηδική Ακαδημία μίλησε για την Ελλάδα, αλλά μίλησε και για τους μεγάλους μας ποιητές ,Διονύσιο Σολωμό ,Ανδρέα Κάλβο, Κωστή Παλαμά. Κωνσταντίνο Καβάφη, αλλά και για τον στρατηγό Μακρυγιάννη.
Και στην ομιλία του κατέληξε:
”Σας μίλησα γι’ αυτούς τους ανθρώπους, γιατί οι σκιές τους δεν έπαψαν να με συντροφεύουν από τότε που άρχισε το ταξίδι μου για τη Σουηδία και γιατί οι προσπάθειές τους αντιπροσωπεύουν, στο νου μου, τις κινήσεις ενός κορμιού αλυσοδεμένου επί αιώνες, όταν επιτέλους σπάσουν τα δεσμά του και ψηλαφεί, ξαναζωντανεύει κι αναζητάει τις φυσικές του κινήσεις..”
πηγές : Από βιβλία και σημειώσεις Ενμτουντ Κήλυ .Γ. Σαββίδη , Κώστα Σταματίου Α.Ξύδη
